Οι αντιθέσεις Ρωσίας-Ιράν σε νέα φάση όξυνσης

Όπως επανειλημμένα έχει γραφεί στο παρόν ιστολόγιο, η ανάλυση της διεθνούς κατάστασης με βάση «άξονες», όχι μόνο είναι εσφαλμένη, αφού δεν ζούμε καν στην εποχή των στρατοπέδων (και, βέβαια, και πάλι, θα έπρεπε να μελετάμε τα φαινόμενα επί των αντιθέσεών τους), αλλά και στέλνει κατευθείαν όσους αναζητούν εναλλακτική στην παρούσα κατάσταση εξάρτησης της χώρα μας, στην αγκαλιά ενός νέου χαλίφη (Ρωσία). Από αυτή την άποψη, η μελέτη των σχέσεων, ή, για την ακρίβεια, της εξέλιξης των αντιθέσεων Ρωσίας-Ιράν (δηλαδή, στη δυναμική τους διάσταση) είναι απαραίτητη για την κατανόηση, ενίοτε και πρόβλεψη, των εξελίξεων στην περιοχή και (από κοινού με τις ρωσοκινεζικές αντιθέσεις) τον κόσμο ολόκληρο.

Η σιωναζιστική επίθεση στο ιρανικό προξενείο στη Δαμασκό στις 1/4 έφερε ξανά στο προσκήνιο τις όχι και τόσο καλές σχέσεις Μόσχας-Τεχεράνης. Το Κρεμλίνο, θέλοντας να ανακόψει την προσπέρασή του από την Κίνα στην Κ. Ασία και τη Μ. Ανατολή, είτε υπονομεύει το Ιράν ευθέως, είτε έμμεσα, με την πάση θυσία διατήρηση σχέσεων με τους ανταγωνιστές του (π.χ.σιωναζί, μοναρχίες του Κόλπου). Εξού και οι αντιθέσεις Ρωσίας-Ιράν υπάρχουν σε πλειάδα σημείων της περιοχής: Κασπία (στη συμφωνία για την οποία το Ιράν ρίχτηκε και ζητά αναθεώρηση), Καύκασος (όπου οι καθοδηγούμενες από τη Ρωσία εξελίξεις έριξαν το Ιράν), Συρία (άσχετα αν και οι δύο «στηρίζουν Άσαντ», άμεσα ανταγωνιστικές είναι οι σχέσεις τους), Τουρκία (καλές σχέσεις με την οποία πετούν έξω τη Ρωσία π.χ. από τη Συρία, οπότε, ας σκεφτούμε ποιον συμφέρει να τις φυτιλιάζει), Περσικός/Αραβικός Κόλπος (συστηματικά υποστηρίζει τις «διαπραγματεύσεις ΗΑΕ-Ιράν» για τρία ιρανικά νησιά) κλπ. Η σύμπτωση στο θέμα των κυρώσεων δεν αντισταθμίζει τις διαφορές, αφού γίνεται από διαφορετική αφετηρία: το Ιράν είναι που πλήττεται πραγματικά από αυτές, ενώ η ντε φάκτο αμφισβήτηση της αμερικανικής ηγεμονίας στην περιοχή δεν σημαίνει και κοινό στόχο για την επαύριο της αμερικανικής αποχώρησης, αλλά όξυνση του ανταγωνισμού τους.

Στο Ρωσο-Αραβικό Φόρουμ, ξανά ο Λαβρόφ αμφισβήτισε την ιρανική κυριαρχία σε τρία νησιά του, προς χάρη των ΗΑΕ (φωτό)

Το Ιράν εξαρχής ζήτησε την καταδίκη των σιωναζί για την παραβίαση της κυριαρχίας του (το προξενείο κάθε χώρας είναι έδαφός της και όχι της χώρας που την φιλοξενεί). Η Ρωσία, όμως, επουδενί, δεν θα έφτανε στο σημείο να κατεβάσει και σχέδιο απόφασης καταδίκης των σιωναζί στο Σ.Α. του ΟΗΕ. Δεν θα της κόστιζε και τίποτα. Και για την Παλαιστίνη κατέβαζε εν γνώσει της ότι δεν θα ψηφιστούν. Όμως, για τα μάτια των σιωναζί, ούτε αυτό δεν έκανε, αλλά έφτασε μέχρι ένα σκαλί πιο κάτω: ζήτησε τη σύγκληση του Σ.Α. του ΟΗΕ, ζήτησε ως και την καταδίκη του σιωναζιστικού καθεστώτος και μάλιστα «για την επιθετικότητά του στη Μ. Ανατολή, περιλαμβανομένης και της Συρίας», όμως μέχρι εκεί, με δήλωση, όχι με σχέδιο απόφασης, που (υποτίθεται) έχει και συνέπειες. Για να δει κανείς και το «φιλοπαλαιστινιακό» προφίλ του ρωσικού ιμπεριαλισμού, ο εκπρόσωπός του στον ΟΗΕ έκανε έκκληση στη… δυτική Ιερουσαλήμ (η Ρωσία το 2017 και πριν καν την αναβίωση του θέματος από τον Τραμπ αναγνώρισε και πέρσι άνοιξε και προξενείο στην «αιώνια πρωτεύουσα» των σιωναζί, απλώς στο δυτικό της μέρος) .

Συνολικά, και για να σώσει τα προσχήματα έναντι του Ιράν, προέβη, μέσα σε τόσες λίγες μέρες, σε τόσες επαφές μαζί του που δεν έχει ξαναγίνει.

Η Ρωσία την ίδια μέρα του βομβαρδισμού απηύθυνε.. «έντονη έκκληση» στους σιωναζί να σταματήσουν τις προβοκατόρικες στρατιωτικές επιθέσεις στη Συρία, οι οποίες όμως εξαρχής γίνονται εν γνώσει της.

Την επομένη του βομβαρδισμού, ο αναπληρωτής υπουργός εξωτερικών Γκαλούζιν συζήτησε με τον ιρανό πρέσβη, μεταξύ άλλων και σαν να μην τρέχει τίποτα,  για την κατάσταση στον Καύκασο (και το μέλλον του Πλαισίου «3+3», όπου πρώτο βιολί είναι η Ρωσία, όμως μποϊκοτάρει η Γεωργία και η Αρμενία ψάχνει για άλλα αντισταθμίσματα, ενώ το Ιράν στηρίζει, για να έχει και ένα τυπικό βήμα στην περιοχή) και τον διεθνή διάδρομο μεταφορών Βορρά-Νότου, για το οποίο ενδιαφέρεται η Ρωσία, όχι όμως και τόσο το Ιράν. Την επόμενη μέρα, πάλι, ο υφυπουργός εξωτερικών Ριάμπκοφ συζήτησε με τον ιρανό πρέσβη για «πλειάδα διμερών και διεθνών ζητημάτων αμοιβαίου ενδιαφέροντος».

Στις 4/4, μάλιστα, διαμήνυσε στο Ιράν το «απαράδεκτο» μιας «περαιτέρω κλιμάκωσης της βίας, περιλαμβανομένων μονομερών ενεργειών που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε κλιμάκωση της ένοπλης σύγκρουσης στην περιοχή». Δηλαδή, η νόμιμη ανταπάντηση του Ιράν θεωρείται «μονομερής ενέργεια» που οδηγεί σε «κλιμάκωση». Στις 10/4, ζήτησε ο ιρανός πρέσβης συνάντηση με τον Μπογκντάνοφ, εκπρόσωπο του Πούτιν για τη Μ. Ανατολή και την Αφρική, προφανώς για να τον ενημερώσει για τα αντίμετρα του Ιράν.

Λαβρόφ και Αμίρ Αμπντολαχιάν

Στις 11/4, όμως, ο Πεσκόφ, σαν άλλος Μπέρμποκ, ζήτησε «αυτοσυγκράτηση» από το Ιράν.

Και στις 13/4, ο Λαβρόφ, σε συνομιλία του με τον ιρανό ομόλογό του, χαρακτήρισε απαράδεκτες μόνο τις επιθέσεις σε διπλωματικές εγκαταστάσεις και τις πολιτικές δολοφονίες, όχι και τις στρατιωτικές, που επί 9 χρόνια έχουν τσακίσει το Ιράν στο συριακό και το λιβανικό έδαφος. Μάλιστα, είχε το θράσος να επαναφέρει και το ζήτημα του διαμετακομιστικού αγωγού Βορρά-Νότου.

Δεν μπορεί κανείς να μην εντυπωσιαστεί από τη συχνότητα των επαφών. Κάποιοι θα μιλούσαν για «επιβεβαίωση» των αναλύσεών τους περί «αξόνων» ή άλλοι θα «χαίρονταν» για το… «αντίβαρο στην αμερικανική ηγεμονία». Η Ρωσία, όμως, αυτό που κάνει είναι να «χρυσώνει το χάπι» του ριξίματος του Ιράν για άλλη μια φορά. Παρά τις ανακοινώσεις για μεγάλες συμφωνίες, παρά τα ναυτικά γυμνάσια, παρά τα μεγάλα λόγια, η Ρωσία ούτε την υπογεγραμμένη από το 2017 απαλλαγή έκδοσης βίζα για ιρανούς τουρίστες δεν έχει εφαρμόσει (και παρά την ανακοίνωση της εφαρμογής της από τον περασμένο Σεπτέμβρη).

Όχι τυχαία, το Ιράν διαμαρτυρήθηκε, λέγοντας πως αν το Συμβούλιο Ασφαλείας (δηλαδή και η Ρωσία) είχε καταδικάσει τη σιωναζιστική επίθεση στο προξενείο του στη Δαμασκό, δεν θα θεωρούσε εαυτόν υποχρεωμένο να προβεί στο νόμιμο μέτρο των αντιποίνων.

Αν πάρουμε ως σημείο αναφοράς την 20ή Δεκέμβρη του περασμένου έτους, όπου, στο Αραβο-Ρωσικό Φόρουμ Συνεργασίας, παρουσία Λαβφόφ, για ν-οστή φορά η Ρωσία υπέγραψε κείμενο αντιιρανικό αναφορικά με τα τρία νησιά, κάτι που ο ιρανός υπουργός εξωτερικών χαρακτήρισε «μη φιλικές παρεμβάσεις της Ρωσίας σχετικά με την εδαφική ακεραιότητα του Ιράν και οι οποίες δεν θα πρέπει να επαναληφθούν», κόβοντας και κάθε συζήτηση περί συσχέτισης των τριών νησιών με την καραμπινάτη εισβολή στην Κριμαία (ενώ, δόθηκε συνέχεια από το Ιράν στο θέμα και δημοσίως), θα δούμε ότι το Ιράν, τους τελευταίους μήνες, έχει προβεί σε σειρά κινήσεων που είτε αποκαθιστούν είτε βελτιώνουν σχέσεις με δυνάμει ανταγωνιστές της Ρωσίας σε ενεργειακά θέματα, οι οποίοι ως τώρα έχουν καπελωθεί από τη Ρωσία.

Συνάντηση Αμίρ Αμπντολαχιάν με τον αζέρο ομόλογό του Μπαϊράμοφ (φωτό)

Πρώτα από όλα, υπάρχει βελτίωση των σχέσεων με το Αζερμπαϊτζάν, τόση που οι ΗΠΑ έστειλαν αντιπρόσωπο να τρίξει τα δόντια στο Μπακού (να δούμε, βέβαια, τι ρόλο θα παίξει το Μπακού, που λέγεται ότι φιλοξενεί σιωναζιστική βάση ντρόουν, τώρα, κατά την ιρανική απάντηση στους σιωναζί). Μάλιστα, ως και κοινά ναυτικά γυμνάσια, διαφορετικά από αυτά με τη Ρωσία, έκανε το Μάρτη με το Αζερμπαϊτζάν (εκεί που πήγαινε για πόλεμο). Σε αυτό το πλαίσιο πρέπει να ερμηνευτεί και το ανανεωμένο ενδιαφέρον για τον διάδρομο Βορρά-Νότου, που περνά από το Αζερμπαϊτζάν και καταλήγει στο Ιράν: τίποτα δεν θα γίνει στην περιοχή χωρίς τη Ρωσία, διαμηνύει πρακτικά η Μόσχα. Θα της δοθεί αντάλλαγμα.

Συνάντηση των αναπληρωτών υπουργών εξωτερικών Τουρκμενιστάν-Ιράν Γκουρμπάνοφ και Μπικντελί τον Φλεβάρη του 2024 στη 16η διακυβερνητική διάσκεψη (φωτό)

Έπειτα, υπάρχει ραγδαία βελτίωση των σχέσεων με το Τουρκμενιστάν, τώρα που αυτό ανοίγεται (και απαλλάσσεται και από την καταθλιπτική ρωσική ηγεμόνευση επί του τουρκμενικού αερίου): ήδη από το Νοέμβρη, το Ιράν το χαρακτήρισε «στρατηγικό εταίρο» και έθεσε στόχο τον διπλασιασμό του διμερούς εμπορίου, το άνοιγμα «κοινής τελωνειακής πύλης» (τελωνειακή ένωση, από κάποια άποψη), βοήθεια για πρόσβαση του Τουρκμενιστάν στη θάλασσα, βοήθεια στον εξοπλισμό για την ενεργειακή βιομηχανία, κάτι που ευθέως καταρρίπτει το ρωσικό μονοπώλιο σε αυτόν τον τομέα που ως τώρα καθιστούσε εξαρτημένη την ανάπτυξη της τουρκμενικής ενεργειακής βιομηχανίας από τη Ρωσία (να σημειωθεί ότι το Τουρκμενιστάν ανταγωνίζεται στα ίσα τη Ρωσία, όσον αφορά την τροφοδοσία της Κίνας με αέριο). Μάλιστα, ήδη άρχισε η σύνταξη του συμφώνου για γενική οικονομική συνεργασία. Μόλις τρεις μέρες πριν την επίθεση στο ιρανικό προξενείο, ο ιρανός υπουργός εξωτερικών συναντούσε τον τουρκμένο πρόεδρο, για να συζητήσουν, μεταξύ άλλων, και το θέμα της Κασπίας, για το οποίο και το Τουρκμενιστάν, που φιλοδοξεί να περάσει αγωγό μέσα από αυτή για να στέλνει στην Ευρώπη, δεν βλέπει πρόοδο, παρά την συμφωνία για τα σύνορά της το 2018 (που «έριξε» το Ιράν).

Συνάντηση του Ραΐσι με τον αλγερινό ομόλογό του Τεμπούν (φωτό)

Τρίτον, το Μάρτη, Ιράν-Αλγερία υπέγραψαν έξι συμφωνίες για συνεργασία, μεταξύ άλλων και στον τομέα του πετρελαίου και του αερίου, όπου οι δύο χώρες είναι δυνάμει ανταγωνίστριες της Ρωσίας.

Τέλος, ακόμα και οι σχέσεις με την Αίγυπτο βρίσκονται σε φάση εξομάλυνσης.

Είναι προφανές ότι όλα αυτά είναι υπό αίρεση, ιδίως σε περίπτωση γενίκευσης της σύγκρουσης με τους σιωναζί. Όμως, δεν μπορούμε να μη βλέπουμε τι μπορεί να πετύχει το Ιράν χωρίς τη Ρωσία και, συνεπώς, ποιος έχει συμφέρον από ανακοπή αυτής της πορείας, μεταξύ άλλων και με μια  γενίκευση της σύγκρουσης με τους σιωναζί. Ακόμα κι αν δηλώσει η Ρωσία ότι είναι νόμιμη η απάντηση του Ιράν (που είναι)[update 14/4 πρωί: μετά το κύμα ιρανικών ντρόουν, όλοι έχουν τοποθετηθεί, η Ρωσία όχι ακόμα, εκτός από ουδέτερο – δηλ. «φιλοϊρανικό» – σχόλιο του εκπροσώπου της στον ΟΗΕ, ότι «όλα εξαρτώνται πια από τις επόμενες κινήσεις των εμπλεκομένων, ή την απουσία τέτοιων», update 14/4 απόγευμα: τελικά, πράγματι, αφιέρωσε την 1η από τις 3 παραγράφους της ανακοίνωσής του το ρωσικό υπ.εξ. στην αναπαραγωγή της επίκλησης από το Ιράν του δικαιώματος αυτοάμυνας βάσει του αρ.51 του Χάρτη του ΟΗΕ], αυτό δεν σημαίνει πως θα «είναι με το Ιράν»: τα θεμελιακά της συμφέροντα δεν της επιτρέπουν να σταθεί στο πλευρό του σε βαθμό που να θυσιάσει τις σχέσεις με τους σιωναζί ή με τις μοναρχίες του Κόλπου, τη στιγμή μάλιστα που επιθυμεί να το «ρίξει» ή να φάει αυτό μια «σφαλιάρα» όπως στον Καύκασο το 2020, για το θράσος του να συνάπτει αυτόνομα σχέσεις με δυνάμει ανταγωνιστές της. Το ίδιο έχει κάνει, άλλωστε, και με το σιωναζιστικό καθεστώς: ως και ότι δεν έχει δικαίωμα αυτοάμυνας έχει πει, ως και σχέδιο απόφασης στο Σ.Α. του ΟΗΕ κατέβασε (εν γνώσει ότι δεν θα περάσει), αλλά και από τη Χαμάς ζήτησε την άνευ όρων απόδοση των αιχμαλώτων στους σιωναζί, και από τους Χούθι ζήτησε να σταματήσουν, και χαρακτήρισε παρόμοιους τους στόχους της εισβολής στην Ουκρανία με αυτούς του γενοκτονικού πολέμου των σιωναζί στην Παλαιστίνη. Το Ιράν ξέρει ότι θα είναι μόνο του στη μάχη που, και περιφερειακές φιλοδοξίες να μην είχε, δίνει για την αξιοπρέπειά του. Θέλει η Ρωσία να ‘χει καλές σχέσεις μαζί του; Καλώς. Δεν θέλει; Δεν πειράζει. Το ίδιο πρέπει να καταλάβουμε και στην Ελλάδα.

YΓ. Ένα σχόλιο για την ίδια την αντεπίθεση του Ιράν: Πολλοί ασχολούνται με το πόσα ντρόουν οι σιωναζί κατέρριψαν, χαρακτηρίζοντας αποτυχημένη την αντεπίθεση του Ιράν. Πρώτον, στόχος του Ιράν δεν ήταν να πλήξει πάση θυσία συγκεκριμένους στόχους. Αν ήταν έτσι, δεν θα προανήγγειλε την απάντησή του μέρες πριν, ούτε καν θα έλεγε… «εκτοξεύσαμε τα ντρόουν, σε καμια ώρα, υπολογίστε, θα είναι στην κατεχόμενη Παλαιστίνη». Γιατί είναι προφανές ότι έδωσε χρόνο στους σιωναζί να προετοιμαστούν. Αντίθετα, έδειξε τη δυνατότητά του να κρύψει τον ήλιο πάνω από τους σιωναζί, όποτε το θέλει. Δεύτερον και σημαντικότερο, δεν κατέρριψαν τα ντρόουν οι σιωναζί μόνοι τους, αλλά με τη βοήθεια πλειάδας χωρών. Αυτό δείχνει ότι δεν είναι πια το σιωναζιστικό καθεστώς σε θέση όχι να εξαπολύσει μόνο του πόλεμο, αλλά ούτε να προβάλλει «άμυνα». Αν, μάλιστα, όντως τελείωσε η περίοδος της στρατηγικής υπομονής του Ιράν, που τόσα χρόνια έβλεπε να αφαιμάσσεται στη Συρία με την ανοχή της Ρωσίας από τα σιωναζιστικά χτυπήματα, και θα απαντά εφεξής σε κάθε χτύπημα, τότε ή θα πρέπει οι σιωναζί να πείσουν σύντομα πλειάδα χωρών για σύναψη συμμαχίας ενάντια στο Ιράν και όχι μόνο (που δεν υπάρχουν άμεσα), ή θα πρέπει να μαζευτούν λίγο, κάτι που συνιστά ήττα τους. Μια νέα «ισορροπία» δημιουργείται, που είναι άμεσα απότοκη της αντεπίθεσης της 7ης Οκτώβρη: ισορροπία εντός εισαγωγικών, γιατί η κατάρρευση του σιωναζιστικού καθεστώτος άρχισε και αυτή είναι άλλος ένας λόγος για τον οποίο δεν υπάρχουν, άμεσα τουλάχιστον, πολλά κορόιδα να επενδύσουν σε κουτσό πια άλογο σε αυτή την αναμέτρηση.

Βλ.επίσης

Επιχείρηση “αποστράγγισης” του Τουρκμενιστάν από τη Γκάζπρομ (για μονοπώληση των εξαγωγών αερίου σε Κίνα-ΕΕ)

Συμφωνία Ιράν-Κίνας: Απάντηση σε φανερούς και κρυφούς εχθρούς

Ιράν: Η μαντίλα και οι πρόσφατες νίκες της χώρας

Ρωσοαμερικανοϊσραηλινή σύνοδος ασφαλείας & ρωσοϊρανικές αντιθέσεις σε βάρος (και από τη σκοπιά) της Συρίας

Οι ρωσοϊσραηλινές σχέσεις υπό το πρίσμα των σχέσεων Ρωσίας – Ιράν

Tagged: , , , , , , ,

Σχολιάστε