75 χρόνια συμπληρώνονται από την απελευθέρωση των κρατουμένων στο ναζιστικό στρατόπεδο συγκέντρωσης του Άουσβιτς και η μνήμη από αυτό το γεγονός, όπως και όλων όσων εκτελέστηκαν με τον πλέον βιομηχανοποιημένο τρόπο εκεί μέσα, διασύρεται από τους επίδοξους μονοπωλητές της μνήμης του εβραϊκού Ολοκαυτώματος, τους ιμπεριαλιστές, τους σιωνιστές και τα φερέφωνά τους: Ο υπόδικος σύμμαχος Μητσοτάκη-Τσίπρα Νετανιάχου, εκμεταλλεύτηκε προεκλογικά την επέτειο, οργανώνοντας συγκέντρωση πολιτικών αρχηγών από όλη την οικουμένη στην κατεχόμενη Ιερουσαλήμ· ο Τραμπ καλεί τους Γκαντζ και Νετανιάχου στο Λευκό Οίκο για να συζητήσει τα της δημοσίευσης του λεγόμενου “Σχεδίου του Αιώνα” για την προσάρτηση της εναπομείνασας λεύτερης Παλαιστίνης· σιωνιστές καίνε τζαμί στην κατεχόμενη Ιερουσαλήμ· οι δε απολογητές των σιωναζί (Shades Magazine κ.ά.), που βάζουν εντός εισαγωγικών το ότι το Ισραήλ δολοφονεί παιδιά στη Γάζα (όπως αντίστοιχα ο Πλεύρης αρνείται το Ολοκαύτωμα), κολλάνε αφίσες όπου καθυβρίζονται ως αντισημίτες όσοι επικρίνουν μία παροδική, φιλοϊμπεριαλιστική δολοφονική ιδεολογία και πρακτική, αυτή του σιωνισμού, που έχουν υιοθετήσει κάποιοι, αλλά όχι όλοι οι απανταχού Εβραίοι, ούτε καν εντός Ισραήλ.
Τα πράγματα, όμως, είναι απλά, ό,τι και να κάνουν γκαιμπελίσκοι τύπου Shades Magazine. Η καλύτερη υπεράσπιση της μνήμης του εβραϊκού Ολοκαυτώματος είναι η έμπρακτη αντίσταση σε οποιαδήποτε επανάληψη (έστω και μικρότερης κλίμακας και χρονικά εκτεινόμενο σε μεγαλύτερο διάστημα) βιομηχανοποιημένου συστήματος μαζικών διώξεων, εθνοκαθάρσεων και γενοκτονιών, σε εθνική ή θρησκευτική βάση: ακόμα κι αν αυτή η επανάληψη υλοποιείται από τμήμα απογόνων θυμάτων του Ολοκαυτώματος· ο αγώνας ενάντια στον παλιό, αλλά και το νέο αντισημιτισμό: την ισλαμοφοβία· ο αγώνας ενάντια στο σιωνισμό, που όπως έλεγε και το κομμουνιστικό κίνημα το 1947, αποπροσανατόλιζε τις εβραϊκές μάζες από τον αγώνα ενάντια στον αντισημιτισμό· ο αγώνας για συνύπαρξη Εβραίων και Αράβων στην Παλαιστίνη, που ακόμα και το ψήφισμα της ΓΣ του ΟΗΕ του ’47 για δύο μικτά πληθυσμιακά κράτη και στενή Οικονομική Ένωσή τους, προέβλεπε· η διατήρηση της μνήμης για όλες τις αντίστοιχης βάσης σφαγές που συνέβησαν στον κόσμο – προς όφελος των ιμπεριαλιστών, φυσικά – μετά το εβραϊκό Ολοκαύτωμα, ως υπενθύμιση για εγρήγορση.
Μία από αυτές είναι και η σφαγή στην Ταντούρα της Παλαιστίνης, την οποία διέπραξαν ένοπλοι σιωνιστές το Μάη του 1948. Η ανάδειξη της σφαγής στην Ταντούρα από φοιτητή εντός “δημοκρατικού” Ισραήλ, ενάντια στην παραποίηση της Ιστορίας, μέσω της απόκρυψής της, οδήγησε στη μεσαιωνική δίκη του το 2000, όπου ο φοιτητής υποχρεώθηκε σε “δήλωση μετανοίας”, καθώς το Ισραήλ μεθοδευμένα προσπαθεί να αποκρύψει τις σφαγές και την εθνοκάθαρση που βάσει σχεδίου, όπως οι Ναζί, διέπραξαν οι σιωνιστές κατά την ίδρυσή του (βλ. εδώ και εδώ). Η ανάδειξη της σφαγής επουδενί δεν ρίχνει τις ευθύνες στους ανά τη Γη Εβραίους, πολλώ δε μάλλον όταν αποδεικνύεται παρακάτω από τους μάρτυρες της σφαγής ότι υπήρχαν Εβραίοι έποικοι που και βοήθησαν και συνυπήρχαν ειρηνικά με τους κατοίκους της Παλαιστίνης.
***
Μοχάμαντ Άμπου Χάνα, γεννημένος το 1936, κάτοικος του καταυλισμού προσφύγων στο Γιαρμούκ
Ξυπνήσαμε μεσονυχτίς από πυκνά πυρά. Οι γυναίκες άρχισαν να φωνάζουν και να βγαίνουν από τα σπίτια κουβαλώντας τα παιδιά τους, και να συγκεντρώνονται σε διάφορα σημεία του χωριού.
Εγώ επίσης έφυγα από το σπίτι κατά τη διάρκεια της μάχης και προχωρούσα στο δρόμο προσπαθώντας να δω τι συμβαίνει. Ξαφνικά, μια γυναίκα μου φώναξε: “Ο θείος σου είναι τραυματισμένος! Γρήγορα, φέρε οινόπνευμα!”. Είδα το θείο μου με μια πληγή στον ώμο του και το αίμα να τρέχει σαν να ήταν συντριβάνι. Επειδή ήμουν νέος, δεν γνώριζα από φόβο. Άρπαξα ένα άδειο μπουκάλι και έτρεξα στο ιατρείο του χωριού. Η νοσοκόμα Ζαχαμπίγια, μια χριστιανή από το χωριό, γέμισε το μπουκάλι με οινόπνευμα και γύρισα πίσω στο θείο μου. Οι γυναίκες καθάρισαν την πληγή και πήγαν το θείο μου στο σπίτι μας, όπου τον έκρυψαν από τους Ισραηλινούς στην αποθήκη των σιτηρών.
Το ειδυλλιακό τοπίο της Ταντούρα δεν θυμίζει σε τίποτα τη σφαγή που διέπραξαν οι σιωνιστές το 1948
Όμως οι στρατιώτες είδαν τα ίχνη από αίμα πού οδηγούσαν και σύντομα εισέβαλαν, ρωτώντας τον παππού μου πού βρισκόταν ο θείος μου. Ο παππούς μου είπε ότι δεν γνώριζε. Έφυγαν, αλλά επανήλθαν πολλές φορές κάνοντας την ίδια ερώτηση. Σε κάποια φάση, ο θείος μου, που πόναγε, ζήτησε τσιγάρο, και η γιαγιά μου του έδωσε. Όταν οι στρατιώτες ξαναγύρισαν, η μυρωδιά από το τσιγάρο που έκαιγε, ξεκαθάρισε το ζήτημα. Άρπαξαν το θείο μου και τον πήραν μαζί τους. Καθώς έβγαιναν, προσέβαλλαν τον παππού μου, φωνάζοντάς του ότι είναι ψεύτης. Αυτός απαντούσε ότι προσπαθούσε μόνο να υπερασπιστεί το γιό του, όπως καθένας θα έκανε.
Ο θείος μου επέζησε χάρη στην επέμβαση του προέδρου του Ζίχρον Γιαακόβ (σ.σ.: οικισμός εβραίων εποίκων 5 χλμ. περίπου από την Ταντούρα). Αυτός είχε καλές σχέσεις με τον παππού μου, που ήταν πρόεδρος της Ταντούρα.
Το πρωί, οι πυροβολισμοί είχαν πια σταματήσει και οι επιτιθέμενοι οδήγησαν όλους τους κατοίκους στην παραλία. Τους ξεχώρισαν, τις γυναίκες και τα παιδιά από τη μια πλευρά, και τους άντρες από την άλλη. Έκαναν σωματική έρευνα στους άντρες και τους διέταξαν να κρατάνε τα χέρια τους πάνω από τα κεφάλια τους. Οι γυναίκες στρατιώτες έκαναν σωματική έρευνα στις γυναίκες και τους πήραν όλα τα κοσμήματα, που έβαλαν σε ένα κράνος στρατιώτη. Δεν τα έδωσαν πίσω όταν μας εξόρισαν προς το Φουράιντις (σ.parapoda: χωριό που επέζησε της Νάκμπα και που, με τον εγκλεισμό εκεί εκδιωχθέντων από άλλα παλαιστινιακά χωριά, εξελίχτηκε σε πόλη). Καθ’ όλη τη διάρκεια της επιχείρησης, πολεμικά πλοία έπλεαν στα ανοιχτά.
Στην παραλία, οι στρατιώτες απομάκρυναν άντρες κατά ομάδες, και άκουγες πυροβολισμούς μετά από κάθε αναχώρηση.
Κατά το απόγευμα, οδηγηθήκαμε πεζή σε έναν οπωρώνα ανατολικά του χωριού, και είδα πτώματα πάνω σε ένα κάρο που έσερναν άντρες από την Ταντούρα που άδειαζαν το φορτίο σε έναν μεγάλο λάκκο. Έπειτα, έφτασαν φορτηγά, στα οποία φορτώθηκαν γυναίκες και παιδιά και οδηγήθηκαν στο Φουράιντις. Κατά μήκος του δρόμου, κοντά στις σιδηροδρομικές γραμμές, άλλα πτώματα βρίσκονταν διάσπαρτα.
Μοχάμαντ Ιμπραχήμ Άμπου Αμρ, γεννημένος το 1935, κάτοικος του καταυλισμού προσφύγων στο Γιαρμούκ
Βρισκόμασταν συγκεντρωμένοι στο κέντρο του χωριού, στο σπίτι του Χατζ Μαχμούντ Αλ Γιάχια. Όταν το χωριό έπεσε και οι στρατιώτες μπήκαν σε αυτό, μας οδήγησαν στην παραλία. Καθ’ οδόν, κοντά στο σπίτι του Μπαντράν στο δρόμο που οδηγούσε στο τζαμί, μέτρησα τα πτώματα εφτά νεαρών από το χωριό.
Μια γυναίκα, η Ίζα Ιμπραχήμ Αλ Χίντι, άρχισε να ουρλιάζει, όμως ένας πυροβολισμός την έκανε να σωπάσει για τα καλά. Αυτή η γυναίκα ήταν η μητέρα του μάρτυρα Αμπντ Αλ Ουαχάμπ Χασάν Αμπντ Αλ Άαλ, που είχε σκοτωθεί στα τέλη του 1947 από βόμβες που είχαν τοποθετήσει Εβραίοι στην αγορά της Χάιφα.
Όταν μας φόρτωσαν σε φορτηγά, είδαμε πτώματα στοιβαγμένα σαν να ‘ταν κούτσουρα. Μια γυναίκα αναγνώρισε τον ανιψιό της ανάμεσα στους νεκρούς: ήταν ο Μοχάμαντ Άουαντ Άμπου Ίντρις. Άρχισε να ουρλιάζει. Δεν είχε ακόμα μάθει ότι οι τρεις γιοί της είχαν την ίδια μοίρα. Οι γιοί της, Άχμαντ Σουλεϊμάν, Χαλίλ και Μούσταφα, είχαν δολοφονηθεί, όμως εμείς το μάθαμε αργότερα, όταν ήμασταν πια στην εξορία. Όμως η μητέρα τους αρνιόταν να το πιστέψει και επέμενε ότι είχαν καταφέρει να φύγουν για την Αίγυπτο και ότι θα επέστρεφαν μια μέρα να τη βρουν. Πέρασε το υπόλοιπο της ζωής της περιμένοντάς τους.
Αμίνα Αλ Μάσρι (Ουμ Μούσταφα), γεννημένη το 1925, κάτοικος του προαστίου της Δαμασκού, Καμπούν.
Από τη στιγμή (σ.parapoda: αρχές Μάη ’48) που το χωριό Καφρ Λαμ (σ.parapoda: χωριό 26 χλμ.νοτίως της Χάιφα. Ισοπεδώθηκε από τους σιωνιστές εισβολείς. Στα συντρίμμια του τοποθετήθηκαν σε δύο οικισμούς Άγγλοι και Νοτιοαφρικάνοι, καθώς και ουγγρόφωνοι της καρπαθιανής Ρουθηνίας) καταλήφθηκε μετά την πτώση της Χάιφα (σ.parapoda: 23/04/1948), αρχίσαμε να φοβόμαστε μια επικείμενη επίθεση στην Ταντούρα. Τη νύχτα της επίθεσης, άντρες εκτελούσαν χρέη φύλακα στις διάφορες εισόδους του χωριού, όμως ήταν φτωχά εξοπλισμένοι. Άκουσα πυρά και σκέφτηκα ότι προέρχονταν από την Αλ Μπαμπ (την κεντρική είσοδο), δηλαδή, από τα νοτιοανατολικά της πόλης. Ξύπνησα το σύζυγό μου. Αρχικά, έλεγε ότι ονειρευόμουν, όμως τα πυρά πύκνωναν, και άρχισαν να ακούγονται εκρήξεις κλπ. Ήρθαν από το λόφο Ουμ Ρασίντ από τα νότια και από την κατεύθυνση του Μπουρτζ, από την παραλία προς βορρά, όπου βρίσκονται τα απομεινάρια της ρωμαϊκής περιόδου. Βγάλαμε τα παιδιά έξω από το σπίτι και σπεύσαμε στο σπίτι των γονιών μου. Ήταν τρομοκρατημένοι. Τα πυρά σταμάτησαν για λίγο και ο κόσμος πίστεψε ότι η μάχη είχε τελειώσει. Πόσο αφελείς ήμασταν! Ο Άμπου Χαλίλ Αμπντ Αλ Άαλ πίστευε μάλιστα ότι είχε αντιμετωπιστεί επιτυχώς η εβραϊκή επίθεση και φώναζε: “Νικήσαμε! Τους καταφέραμε!” Λίγα λεπτά, όμως αργότερα, τα πυρά άρχισαν ξανά, πιο έντονα, συνοδευόμενα από βομβαρδισμό. Οι άνθρωποι άρχισαν να τρέχουν προς όλες τις κατευθύνσεις φωνάζοντας: “Μπήκαν οι Εβραίοι στο χωριό! Μπήκαν στο χωριό!”
Το πρωί, όταν μας οδήγησαν στο σημείο συγκέντρωσης στην παραλία, σκότωσαν τον Φαντλ Άμπου Χάνα στο σημείο που είναι γνωστό ως Μάρα. Ο Φαντλ ήταν άοπλος, όμως φόραγε ένα χακί μπουφάν. Μπροστά στα μάτια μας, πήραν μια ομάδα αντρών μακριά και τους σκότωσαν όλους πλην ενός. Σε αυτόν είπαν: “Πήγαινε πες στους άλλους τι είδες”.
Αναζητώντας χρήματα και χρυσό, προχώρησαν στο να ψάχνουν ακόμα και τις κουβέρτες που τυλίγαμε τα μωρά. Και όταν ένα μικρό κορίτσι καθυστερούσε να βγάλει ένα σκουλαρίκι του, μια γυναίκα στρατιώτης τής το τράβηξε, και το μικρό άρχισε να αιμορραγεί.
Έπειτα μας οδήγησαν σε ένα κομμάτι γης που ανήκε στην οικογένεια Ντασούκι. Πήγαμε εκεί ξυπόλητοι περπατώντας πάνω σε πέτρες και θάμνους. Έπειτα μας φόρτωσαν σε φορτηγά και μας πήγαν στο Φουράιντις. Εκεί, ο παππούς μου, Χατζ Μαχμούντ Άμπου Χάνα, διαισθανόμενος ότι είχε έρθει η ώρα του, έστειλε μια από τις κόρες της να του βρει ένα σάβανο στο Άιν Γαζάλ ή το Ίτζζιμ (σ.parapoda: κατελήφθησαν στις 24/7/48, υπέστησαν εθνοκάθαρση, και ισοπεδώθηκαν – πλήρως το πρώτο, μερικώς το δεύτερο – από τους σιωνιστές εισβολείς, οι οποίοι έκαψαν και εκτέλεσαν 25-30 υπερασπιστές του πρώτου, ενώ, σύμφωνα με έρευνα του ΟΗΕ, αγνοούνται 130 κάτοικοι). Αυτή δεν μπόρεσε να βρει κάτι σε κανένα από τα δύο μέρη και επέστρεψε με άδεια χέρια. Όμως αυτός είχε αφήσει ήδη την τελευταία του πνοή, αφότου είχε σκύψει δυο φορές προς το έδαφος και διαβάσει αποσπάσματα από το Κοράνι, παρακαλώντας το Θεό να μην τον αφήσει να πεθάνει έξω από την Παλαιστίνη. Αργότερα βγήκαμε ένα πάπλωμα, από όπου βγάλαμε το μαλλί, για να φτιάξουμε σάβανο, και τον τυλίξαμε για την ταφή.
Στο Φουράιντις, ένα στρατιωτικό όχημα που οδηγούσε μια γυναίκα στρατιώτης, επίτηδες πάτησε μια γυναίκα από την Ταντούρα, την Αμίνα Μοχάμαντ Άμπου Ούμαρ, τη γυναίκα του Φαλίχ Α’ Σά’μπι, που επέστρεφε από το χωράφι με ένα δεμάτι από σιτάρι στο κεφάλι της, που είχε μαζέψει για να ταΐσει τα παιδιά της. Μια γυναίκα, που ήταν μάρτυρας της σκηνής, έτρεξε να τραβήξει το πτώμα της γυναίκας από το δρόμο. Ένα άλλο όχημα στράφηκε κατά πάνω της. Δεν την πέτυχε, όμως πέρασε πάνω από το πτώμα της γυναίκας για δεύτερη φορά.
Εκείνη τη μέρα, είπα μέσα μου ότι ήρθε το τέλος και ότι κανένας μας δεν θα επιζούσε από αυτά τα γεγονότα.
Περάσαμε ένα μήνα στο Φουράιντις. Ένα παιδί γεννήθηκε εκεί, το πρώτο παιδί της Ταντούρα που γεννήθηκε μετά τη σφαγή. Η οικογένεια, οι Άμπου Σαφίγια, είχε χάσει τους περισσότερους άντρες τη μέρα της πτώσης του χωριού.
Φαρίντ Τάχα Σαλάμ, γεννημένος το 1915, κάτοικος του προαστίου της Δαμασκού Καμπούν
Αφότου ακούσαμε τα νέα ότι η Χάιφα και τα γύρω χωριά είχαν πέσει, ξεκινήσαμε έρανο για να αγοράσουμε όπλα. Ό,τι είχαμε ήταν λίγα τουφέκια και ένα αυτόματο, ένα Μπρεν. Τα περισσότερα όπλα ήταν αγγλικά που ανήκαν στην αστυνομία που είχε αποστρατευτεί από τους Άγγλους. Είχαμε επίσης λίγα κυνηγετικά.
Οργανωθήκαμε για νυχτερινές περιπολίες, όμως είχαμε περισσότερους άντρες από όσο όπλα. Τα σημεία φύλαξης ήταν το Καρκούν, το Ταλάτ Ουμ Ρασίντ, ο πύργος υδροδεξαμενής, ο ναός, το Αλ Μπαμπ, το Μπουρτζ και η Ουάρσα. Σε κάθε πόστο, υπήρχαν λίγοι άντρες, όσα και όπλα. Η εκπαίδευσή μας δεν προχώρησε πέρα από της λύσης και συναρμολόγησης όπλων, και ακόμα και τότε, όσοι ήξεραν να κάνουν κάτι τέτοιο, πρακτικά τους βλέπαμε ως επαγγελματίες. Οι καλύτεροι ήταν εκείνοι που είχαν υπηρετήσει στην αγγλική αστυνομία.
Όταν άρχισε η επίθεση, οι φρουροί μας ανταπέδωσαν τα πυρά, μέχρις ότου εξαντλήθηκαν τα πυρομαχικά. Εξαιτίας της έλλειψης πείρας, μεγάλη ποσότητα πυρομαχικών σπαταλήθηκε πολύ γρήγορα. Οι περισσότεροι από τους υπερασπιστές συμπτύχθηκαν προς το κέντρο του χωριού, άλλοι κατάφεραν να βγουν έξω από την Ταντούρα, και μια τρίτη ομάδα φρουρών δεν εγκατέλειψαν τα πόστα της μέχρις ότου να δολοφονηθούν επί τόπου ή να αιχμαλωτιστούν και να δολοφονηθούν ακολούθως.
Οι κάτοικοι είχαν συγκεντρωθεί από τους νικητές. Ομάδες αντρών απομακρύνονταν κατά σειρά, και δεν γνωρίζαμε τι τους συνέβαινε. Θυμάμαι ότι η τελευταία ομάδα αριθμούσε περί τους 40 άντρες. Ο Τάχα Μαχμούντ Αλ Κάσιμ ήταν ένας από όσους επέστρεψαν. Μας είπε ότι ένας Εβραίος ρώτησε την ομάδα του: “Ποιος από εδώ μιλάει εβραϊκά;”. Όταν ο Τάχα του είπε ότι αυτός μιλάει, τότε ο Εβραίος είπε: “Δες πώς αυτοί πεθαίνουν και πήγαινε πες το στους άλλους”. Έπειτα, τους έβαλαν μπροστά από έναν τοίχο και τους δολοφόνησαν.
Αργότερα, ο Γιαακόβ, που ήταν πρόεδρος του Ζίχρον Γιαακόβ, ήρθε στην παραλία όπου κρατούμασταν. Ο πατέρας μου, που τον γνώριζε, του είπε: “Άμπου Γιούσεφ, το χωριό έχει πέσει, και έχετε πάρει όλα τα όπλα. Τι άλλο θέλετε;”. Απάντησε: “Τάχα, πρέπει να σας συμφιλιώσουμε με τη Χαγκανά προκειμένου να μπορέσουμε να σταματήσουμε τη μάχη”.
Αργότερα, όταν ήμασταν φυλακισμένοι στο στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Σάραφαντ (σ.parapoda: χωριό 5 χλμ.βορειοδυτικά της Ράμλα, κατελήφθη στις 20/5/48, ισοπεδώθηκε πλην έξι σπιτιών, και εθνοκαθάρθηκε πλήρως. Στη θέση του βρίσκονται ένας οικισμός εποίκων από την Αργεντινή και η μεγαλύτερη στρατιωτική βάση του Ισραήλ), γνώρισα έναν νεαρό Εβραίο που πρέπει να ήταν γύρω στα 17. Μια μέρα τον ρώτησα: “Από πού είσαι; Γιατί ήρθες στην Παλαιστίνη;” Μου είπε ότι είχε έρθει από τη Ρωσία και πρόσθεσε: “Αν άκουγε κανείς ότι πλέον έχει ένα κράτος, ποιος δεν θα ‘σπευδε εκεί;” Έπειτα, θυμήθηκα το Ρόθτσιλντ, ο οποίος είχε επισκεφτεί την Ταντούρα τη δεκαετία του ’20. Όταν βρήκε μόνο Άραβες εκεί, επέπληξε τους Εβραίους του Ζίχρον Γιαακόβ γιατί δεν είχαν καταφέρει να αγοράσουν καμία έκταση από το χωριό. Ακόμα και ο Μούσα, ο οποίος ήταν Εβραίος, και είχε έρθει στο χωριό μας, και ζούσε εκεί, καλλιεργούσε μια έκταση, είχε αγοράσει ένα σπίτι, και τον αποκαλούσαμε “Μούσα ο Ταντουρανός” – ακόμα κι αυτός έφυγε, γιατί ένιωθε ξένος ανάμεσά μας.
Μούσα Αμπντ Αλ Φάταχ Αλ Χάτιμπ, γεννημένος το 1924, κάτοικος του καταυλισμού προσφύγων στο Γιαρμούκ
Τη νύχτα της 23ης Μάη 1948, ο Μοχάμαντ Αλ Χίντι, ο οποίος ήταν επικεφαλής της φρουράς του χωριού, με είχε καλέσει να κάτσω σκοπιά στο Ντάμπιτ Αλ Μπι’ρ, ανάμεσα στον πύργο υδροδεξαμενής και το σχολείο. Εκεί βρήκα τον Ίσα Αλ Φάχρι, ο οποίος είχε ένα κυνηγετικό, τον Αμπντ Αλ Τζαμπάρ Τάχα Αλ Σαΐχ Αλ Μαχμούντ, ο οποίος είχε ένα γερμανικό τουφέκι και 50 σφαίρες, το γιο του προέδρου της Καισάρειας (σ.parapoda: χωριό 37 χλμ. ΝΔ της Χάιφα, εθνοκαθάρθηκε πλήρως από τρομοκράτες της Χαγκανά και άλλους εποίκους μεταξύ 12/1-15/2/48, οπότε και κατελήφθη και ισοπεδώθηκε), ο οποίος ήταν επίσης εξοπλισμένος με ένα κυνηγετικό, και το Χασάν Φαΐσάλ Άμπου Χάνα, ο οποίος ήταν άοπλος.
Είχα ένα εγγλέζικο όπλο και 75 σφαίρες. Τα μεσάνυχτα, έδωσα το όπλο μου στον άνθρωπο που ήρθε να με αντικαταστήσει και ήμουν έτοιμος να πάω σπίτι, όταν ο Αμπντ Αλ Τζαμπάρ ξαφνικά μου είπε να σταματήσω και να ακούσω. Φωνές στα εβραϊκά ακούγονταν και μας πλησίαζαν από το κοντινό χωράφι. Εγκαταλείψαμε τη θέση μας και συρθήκαμε προς το χωράφι να ερευνήσουμε τι συμβαίνει. Ξαφνικά, ένας καταιγισμός πυρών άρχισε από την κατεύθυνση του πύργου υδροδεξαμενής και το Καρκούν. Γρήγορα ξαναπιάσαμε τη θέση μας και αρχίσαμε να βάλουμε προς τα χωράφια που βρίσκονταν ανατολικά.
Μετά από λίγα λεπτά, νομίσαμε ότι οι επιτιθέμενοι είχαν αποσυρθεί. Όμως λίγο αργότερα είδαμε οχήματα να ξεφορτώνουν κόσμο κοντά στο σχολείο, και η επίθεση σε αυτή τη θέση άρχισε. Ήμασταν λίγες δεκάδες μέτρα από το σχολείο και, σε κάποια φάση, νόμισα ότι η θέση μας είχε πέσει. Έπειτα, είδα στρατιωτικά οχήματα να προχωράνε στο δρόμο από το Αλ Μπαμπ (σ.σ. ο μόνος αυτοκινητόδρομος, γιατί οδηγούσε στο δρόμο Χάιφα-Γιάφα).
Ο Αμπντ Αλ Τζαμπάρ και εγώ πιστέψαμε ότι το χωριό είχε πέσει. Ήταν τότε που ο Αμπντ Αλ Ραχμάν Ζαϊντάν έφτασε σε εμάς με 300 σφαίρες, που μας τις έδωσε. Σταμάτησα να πυροβολώ για να εκτιμήσω την κατάσταση. Τότε άκουσα τον Φαϊζάλ Άμπου Χάνα να λέει στον Ίσα Αλ Χαμντάν: “Αδερφέ, χτυπήθηκα, πεθαίνω”. Ο Σουλεϊμάν και ο Άχμαντ Αλ Μάσρι ήρθαν εκείνη τη στιγμή και είπαν ότι θα επέστρεφαν στο χωριό να δουν τι συμβαίνει. Τους προειδοποίησα, όμως αυτοί έφυγαν και ποτέ δεν επέστρεψαν. Αργότερα έμαθα ότι και οι δυο είχαν δολοφονηθεί.
Σύντομα, ο Αμπντ Αλ Τζαμπάρ είχε μείνει με μόλις 5 σφαίρες. Ήμασταν μόλις τρεις τώρα, και μόνο το όπλο μου είχε πυρομαχικά. Ένα τεθωρακισμένο άρχισε να έρχεται προς το λασπόδρομο και πιστέψαμε ότι είχαμε εντοπιστεί. Δύο άντρες βγήκαν έξω, τους πυροβολήσαμε και τους πετύχαμε. Ένα δεύτερο τεθωρακισμένο ήρθε με μια λευκή σημαία, και προσπάθησαν να μαζέψουν τα δύο πτώματα, όμως δεν μπόρεσαν γιατί τους ρίχναμε με το μοναδικό μας όπλο (σ.parapoda: Κατά κόρον οι σιωνιστές ένοπλοι το 1947-’48 καταχρώνταν τη λευκή σημαία – όπως και τις εκεχειρίες). Έπειτα, άρχισε εντατικός βομβαρδισμός της θέσης μας, και το τεθωρακισμένο βγήκε από το λασπόδρομο και μπήκε στα σπαρμένα χωράφια. Ένας άντρας από το χωριό κρύφτηκε κάτω από κάτι στάχυα, και το όχημα, που πέρασε από πάνω, του συνέτριψε το πόδι, όμως αυτός δεν ούρλιαξε, ώστε να μην ανακαλυφθεί.
Ήταν τότε που εγώ πρότεινα στον Αμπντ Αλ Τζαμπάρ να αλλάξουμε θέση. Πήγαμε πίσω στον πρώτο λόφο, όπου μας βρήκε ο Ίσα Αλ Χαμντάν. Οι στρατιώτες προχωρούσαν προς εμάς. Ο Ίσα μου ζήτησε το όπλο μου και μου έδωσε το δικό του που είχε μπλοκάρει. Προσπάθησα να το κάνω να δουλέψει ξανά, όμως δεν μπόρσα. Να γιατί ήταν ο Ίσα που άρχισε να τους πυροβολεί μόλις καλύφτηκε.
Σιγά-σιγά, οπισθοχωρούσαμε προς τον πύργο υδροδεξαμενής. Φτάσαμε σε μια σπηλιά, όπου βρήκαμε τον Ατίγια Αμσάουι και το Μοχάμαντ Σιχάντα. Παραμείναμε εκεί ως τις 9 το πρωί, όταν αφήσαμε τους δυο συντρόφους μας και προχωρήσαμε προς τον πύργο υδροδεξαμενής λίγες δεκάδες μέτρα μακριά από τη σπηλιά. Ξαφνικά, άκουσα εβραϊκά και κάποιον να λέει στον Αμπντ Αλ Τζαμπάρ “Ψηλά τα χέρια!”. Πέσαμε αμέσως στο έδαφος και καταφέραμε να χωθούμε σε ένα ρήγμα στο νταμάρι, όπου κρυφτήκαμε. Δεν κινηθήκαμε και δεν μπορούσαν να μας δουν από την πλευρά τους. Όμως ο Ίσα συνέχιζε να βάλλει, μέχρις ότου ξέμεινε από πυρά. Τον διέταξαν να σηκώσει τα χέρια ψηλά και τον ρώτησαν πού βρισκόταν ο άλλος ένοπλος. Είπε ότι ήταν μόνος. Τον ρώτησαν αν είχε υπηρετήσει στη βρετανική αστυνομία. Είπε ναι. Τότε τον διέταξαν να ξεντυθεί και τον οδήγησαν σε άγνωστη τοποθεσία.
Οι στρατιώτες είχαν φτάσει λίγα μέτρα από το μέρος που κρυβόμασταν. Κρατούσαμε την ανάσα μας. Όταν έδυσε ο ήλιος, άφησαν τη θέση αυτή και κινήθηκαν προς τον πύργο υδροδεξαμενής. Μετά από αυτό, αποφασίσαμε να προσπαθήσουμε να φτάσουμε στο Φουράιντις, όπου ζούσε ο θείος του Αμπντ Αλ Τζαμπάρ. Εκεί μάθαμε τη μοίρα του χωριού μας. Μείναμε στο Φουράιντις για τρεις μέρες, περνώντας τη μέρα στο όρος Κάρμελ και τη νύχτα στο χωριό. Έπειτα, φύγαμε για το Άιν Γαζάλ, όπου βρήκαμε και άλλους που είχαν φύγει από την Ταντούρα, τους Άλι Τάχα, Νιμρ Αλ Τζαμάλ, Μαχμούντ Αμπντ Α’ Ραχίμ, Γιάχια Αλ Χίντι και Κάμιλ Α’ Ντασούκι.
Άντελ Μοχάμαντ Αλ Άαμουρι, γεννημένος το 1931, κάτοικος του καταυλισμού προσφύγων στο Γιαρμούκ
Πολλά πράγματα είχαν συμβεί πριν την επίθεση στην Ταντούρα τη νύχτα της 23ης Μάη 1948. Εγώ ειδικά θυμάμαι να παρακολουθώ το τρένο να περνά φορτωμένο με τεθωρακισμένα οχήματα, προμήθειες και πυρομαχικά για τους οικισμούς εποίκων Χουντέιρα, Ραμάτ Γκαν και Νετάνια. Την ίδια περίοδο, ένοπλοι έβαλλαν κατά των κατοίκων της Ταντούρα που εργάζονταν στα χωράφια τους. Ο Άσ’αντ Αμπου Μουντάιρις σκοτώθηκε σε ένα από αυτά τα περιστατικά.
Τη νύχτα της επίθεσης, ήμουν στο σπίτι μου που βρισκόταν στο κέντρο του χωριού. Προσπάθησα να πάω στο νότιο μέρος του χωριού, αλλά με σταμάτησαν πυρά από αυτόματο. Ο κόσμος έτρεχε από δω κι από κεί, γέροι και παιδιά, ζητώντας από το Θεό να μας δώσει τη νίκη. Δεν ήταν τόσο σε κατάσταση πανικού όσο σε σύγχυση, μη γνωρίζοντας τι να κάνουν και τι πραγματικά συνέβαινε.
Κατά τις αρχικές μάζες, οι κάτοικοι της περιφέρειας της Χάιφα είχαν προστρέξει προς βοήθεια των άλλων. Αυτή τη φορά, ευχαριστούσαμε το Θεό που οι κάτοικοι των γειτονικών χωριών δεν είχαν έρθει, γιατί θα είχαν σταματήσει στα σημεία ελέγχου που είχαν τοποθετήσει οι Ισραηλινοί σε όλους τους δρόμους που οδηγούσαν στο χωριό μας. Αργότερα έμαθα ότι οι κάτοικοι του Τζέμπα’ (σ. parapoda: κατελήφθη στις 24/7/48 και οι περίπου 1.320 κάτοικοί του διώχτηκαν πρωτίστως προς τη Τζενίν. Το χωριό ισοπεδώθηκε και στη θέση του ανεγέρθηκε οικισμός εποίκων από την Τουρκία, την πρώτη μουσουλμανική χώρα που αναγνώρισε, μόλις το 1949, το Ισραήλ και την Τυνησία) και του Άιν Γαζάλ είχαν προσπαθήσει να έρθουν αλλά δεν μπόρεσαν να προσεγγίσουν το χωριό.
Όταν μας συγκέντρωσαν στην παραλία, οι Εβραίοι μας ρώτησαν: “Υπάρχουν Σύριοι ανάμεσά σας; Λάβατε συριακή βοήθεια από θαλάσσης;”
Οι σιωνιστές είχαν ήδη παραβιάσει το ψήφισμα της ΓΣ του ΟΗΕ προτού ιδρύσουν το Ισραήλ, καθώς είχαν ήδη καταλάβει και αποκόψει μεταξύ τους εδάφη που προβλέπονταν για το αραβικό κράτος και τη βόρεια έξοδό του στη θάλασσα (Άκκα μέχρι Λίβανο).
Όταν μας συνέλαβαν, μας πήγαν στο στρατόπεδο που είχαν φτιάξει στο Ουμ Χάλιντ (σ.parapoda: κατελήφθη από σιωνιστές τρομοκράτες στις 20/3/1948 που, κατόπιν αποκλεισμού ενός μήνα και πυροβολισμών, έδιωξαν τους κατοίκους. Το χωριό, ως επί το πλείστον καταστράφηκε και το εποίκισαν άτομα από την πόλη εποίκων Νετάνια). Αργότερα, μας μετέφεραν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Ίτζλιλ (σ.parapoda:κατελήφθη στις 3/4/1948 και, παρά τη συμφωνία με τη Χαγκανά οι κάτοικοι να μην ενισχύσουν άραβες ενόπλους, το χωριό εθνοκαθάρθηκε και εξαφανίστηκε από το χάρτη). Εκεί ένας εκπρόσωπος του Ερυθρού Σταυρού κατέγραψε τα ονόματά μας και μας ενημέρωσε για τα δικαιώματά μας ως αιχμαλώτων πολέμου. Οι στρατιώτες, έπειτα, μας έβαλαν να θερίσουμε αραβικά χωράφια για λογαριασμό εργολάβου του εβραϊκού στρατού. Μας πλήρωναν με κουπόνια με τα οποία μπορούσαμε να πάρουμε τρόφιμα από την καντίνα. Αυτό μας επέτρεψε να ξεπεράσουμε το πρόβλημα της πείνας, γιατί οι καθημερινές ποσότητες φαγητού της φυλακής ήταν εξαιρετικά ανεπαρκείς. Μια μέρα, κάμποσα πούλμαν έφτασαν στο στρατόπεδο φορτωμένα με άντρες. Έκαναν να κατέβουν ώστε να πιουν από τη μοναδική δεξαμενή νερού του στρατοπέδου. Επειδή είχαν τσακιστεί από τη δίψα, σπρώχνονταν και έτρεχαν να φτάσουν στη βρύση. Οι στρατιώτες άνοιξαν πυρ και το αίμα αναμείχθηκε με νερό. Δεκάδες έπεσαν νεκροί μπροστά στα μάτια μας. Αργότερα μάθαμε ότι οι άντρες ήταν από τη Λίντα και τη Ράμλα (σ.parapoda: Πόλεις που προβλεπόταν από το ψήφισμα της ΓΣ του ΟΗΕ περί κρατικής Διχοτόμησης & Οικονομικής Ένωσης να ανήκουν στο αραβικό κράτος της Παλαιστίνης, και κατελήφθησαν από τις σιωνιστικές ορδές τον Ιούλη του 1948, ενώ μόλις 3% και 5% αντίστοιχα των δεκάδων χιλιάδων παλαιστινίων κατοίκων φέρονται να επέζησαν της εισβολής, με τους υπόλοιπους να εκδιώκονται ή να δολοφονούνται).
Όταν φύγαμε από το στρατόπεδο, για να μας πάνε εξορία, έπρεπε να καλύψουμε μια απόσταση από την Ουάντι Αλ Μιλχ στη Τζενίν (σ.σ. Περίπου 40 χιλιόμετρα) με τα πόδια. Είδα πάρα πολλά πτώματα Αράβων κατά μήκος του δρόμου.
Μαχμούντ Νιμρ Αμπτ Αλ Μού’τι, γεννημένος το 1930, κάτοικος του καταυλισμού προσφύγων στο Γιαρμούκ
Ο πατέρας μου κι εγώ είχαμε βάρδιες ως φρουροί στο χωριό. Τη νύχτα της επίθεσης, είχε βάρδια ο πατέρας μου και είχε τοποθετηθεί στο Καρκούν, νοτίως του χωριού. Όταν άρχισε η επίθεση, έφυγα από το σπίτι. Ο κόσμος έτρεχε προς κάθε κατεύθυνση. Συγκεντρώνονταν σε ομάδες. Έτρεξα στο Μοχάμαντ Σιχάντα κοντά στο Μάρα. Μου έδωσε το τουφέκι του και μου είπε ότι η θέση μας στη Ουάρσα δεν είχε ακόμα πέσει. Έτρεξα να ενταχθώ στους υπερασπιστές της.
Στο δρόμο, ένας θείος μου με σταμάτησε και μου είπε ότι η Ουάρσα είχε πέσει. Επιστρέψαμε στο χωριό και κρύψαμε το όπλο μου στο σημείο που καλλιεργούσαμε ντομάτες μέσα στον περιφραγμένο κήπο του σπιτιού μας. Καθώς βγαίναμε έξω ήρθαμε πρόσωπο με πρόσωπο αντιμέτωποι με ισραηλινούς στρατιώτες. Μας έκαναν σωματική έρευνα και κατέσχεσαν την ταυτότητά μου καθώς και 7 παλαιστινιακές λίρες. Έπειτα μας πήραν, εμάς και άλλους κρατούμενους, για να θάψουμε τους μάρτυρές μας, ένας εκ των οποίων ήταν ο Μούσταφα Α’ Σαλχούδ. Αργότερα, έμαθα ότι είχαν ήδη σκοτώσει δύο αδερφούς του. Ένας από αυτούς που του χάρισαν τη ζωή ήταν ο Τάχα Μοχάμαντ Άμπου Σαφίγια. Όμως όταν τον έστειλαν πίσω, τα μαλλιά του είχαν ασπρίσει, παρότι ήταν μόλις 16 ετών. Στο δρόμο προς το νεκροταφείο, είδα πολλά πτώματα που δεν ήμουν σε θέση να αναγνωρίσω.
Επίσης θυμάμαι να βλέπω έναν ηλικιωμένο από την οικογένεια Γιάχια, που ήταν γνωστός ως Άμπου Ρασίντ. Ήταν βαριά τραυματισμένος και πεσμένος σε μια στοίβα από ζαχαροκάλαμα. Πέθανε σε στάση καθισμένου και έμοιαζε να είναι ζωντανός και να χαμογελά. Είδα έναν από τους εβραίους στρατιώτες να τον βγάζουν φωτογραφία σε αυτή την στάση.
Αργότερα, μας πήραν από το στρατόπεδο Ουμ Χάλιντ και μας πήγαν στο Ίτζλιλ, όπου εκμεταλλεύονταν την εργασία μας για να μας βάζουν να συμμετέχουμε στο θερισμό. Πολλές ομάδες που είχαν βγει για δουλειά στα χωράφια δεν γύρισαν ποτέ. Μια μέρα, ήμασταν στο στρατόπεδο Ουμ Χάλιντ και μας διέταξαν να σκάψουμε έναν μεγάλο λάκκο, κάτι που κάναμε ενώ μας σημάδευαν με όπλα. Οι εβραίοι στρατιώτες μιλούσαν στα εβραϊκά και μερικοί από εμάς καταλάβαμε ότι είχαν πρόθεση να μας σκοτώσουν. Ένας από εμάς κατάφερε να φτάσει στο διοικητή του στρατοπέδου, ο οποίος τους αντικατέστησε άμεσα.
Μια μέρα, μας πήγαν στο χωριό Κακούν (σ.parapoda: κατελήφθη στις 5/6/48, εθνοκαθάρθηκε πλήρως και ισοπεδώθηκε ολοσχερώς πλην του κάστρου και του σχολείου για τα αγόρια), όπου η δυσοσμία από τα άταφα πτώματα ήταν έντονη (σ.parapoda: πρόκειται για 90 μέλη του στρατού του Ιράκ – ο οποίος είχε αμυντική διάταξη σε τμήμα του εδάφους που προοριζόταν για το αραβικό κράτος της Παλαιστίνης βάσει του ψηφίσματος της ΓΣ του ΟΗΕ). Αρχίσαμε να σκάβουμε ένα λάκκο για να θάψουμε τους νεκρούς, όμως ξαφνικά ένας ιρακινός όλμος έσκασε κοντά – οι Ιρακινοί ήταν πέντε χιλιόμετρα μακριά. Ένας εβραίος στρατιώτης σκοτώθηκε. Εγώ χτυπήθηκα από θραύσματα, όμως δεν κατάλαβα πόσο άσχημα είχα χτυπηθεί, μέχρι που ο Ίσα Αμπντ Αλ Άαλ μου είπε. Μάτωνα από το χέρι, το στήθος και τον ώμο και έπεσα αναίσθητος.
Με μεταχειρίστηκαν όπως τους τραυματίες τους και έδεσαν το χέρι μου. Ο Ερυθρός Σταυρός μας επισκέφτηκε λίγο αργότερα σο στρατόπεδο. Ρώτησαν για το τραύμα μου. Ο υπεύθυνος του στρατοπέδου, ονόματι Πούνσταϊν, είπε ότι είχα τραυματιστεί ενώ πολεμούσα εναντίον των αντρών του στην Ταντούρα. Όμως ο εκπρόσωπος του Ερυθρού Σταυρού δεν έμεινε ικανοποιημένος με την απάντησή του και ρώτησε αν κάποιος από εμάς μιλά αγγλικά. Ο Φουάντ Αλ Γιάχια του είπε τι πραγματικά συνέβη.
Ο Ερυθρός Σταυρός έπειτα, μου είπε ότι θα απελευθερωνόμουν, όμως, αρχικά, δεν ήθελα να το πιστέψω. Όσο για τον Φουάντ Αλ Γιάχια, τιμωρήθηκε επειδή μίλησε.
Οι κρατούμενοι από την Ταντούρα άρχισαν να γράφουν γράμματα στους οικείους τους. Όμως τα είχα χαμένα: πού να κρύψω όλα αυτά τα γράμματα; Τα ρούχα μου ήταν τρύπια και η μόνη τσέπη ήταν μικρή. Ένας από τους συγκρατούμενούς μου πρότεινε να το κρύψω στη μάρσιπο που είχα το δεμένο χέρι, και εκεί κρύψαμε τα γράμματα.
Ο Ερυθρός Σταυρός με παρέδωσε στον ιρακινό στρατό, ο οποίος με ανέκρινε λεπτομερώς. Πόσοι Ιρακινοί είχαν σκοτωθεί στο Κακούν; Πόσα τανκς είχαν οι Εβραίοι; Πόσα πυροβόλα, πόσα στοιχεία πυροβολικού;
Φοβόμουν ότι θα ανακάλυπταν τα γράμματα, καθώς ήταν πολύ εύκολο τότε να κατηγορηθώ για κατασκοπία ή ότι εργάζομαι για τον εχθρό. Όταν απελευθερώθηκα, κατάφερα να στείλω ένα-ένα τα γράμματα στους παραλήπτες. Παρέμεινα στην Ιορδανία το 1949 και έπειτα μεταφερθήκαμε στη Συρία.
Γιούσουφ Σαλάμ, γεννημένος το 1924, κάτοικος του καταυλισμού προσφύγων στο Γιαρμούκ
Την παραμονή της επίθεσης, ο αδερφός μου Μούσταφα και ο ξάδερφός μου Μοχάμαντ, που έμεναν με κάποιους συγγενείς μας στο Καφρ Λαμ, σκοτώθηκαν από τους Εβραίους σε επίθεση στο χωριό. Ο πατέρας μου τραυματίστηκε ενώ προσπαθούσε να φέρει πίσω τα πτώματά τους.
Ξύπνησα από τον ήχο που έκαναν οι σφαίρες. Ρώτησα τη θεία μου, που έμενε μαζί μας για να προσέχει τον τραυματία πατέρα μου, τι συνέβαινε. Αυτή είπε: “Μην ανησυχείς, δεν είναι κάτι το πολύ σοβαρό”.
Τους είδα να μπαίνουν στο χωριό και παρότι είχε κρεμαστεί λευκή σημαία στο μιναρέ του τζαμιού, σκότωναν καθέναν που έβρισκαν στο δρόμο τους.
Ενώ κρατούμασταν στην παραλία και αφότου είχαν διαλέξει μια τελευταία ομάδα για εκτέλεση, ο πρόεδρος του Ζίχρον Γιαακόβ έφτασε και μίλησε στο Σαμψών (σ.σ.:Σιμόν Μασάβιτς, αξιωματικός της κατασκοπίας της Χαγκανά, υπεύθυνος για την επιχείρηση εκκαθάρισης της Ταντούρα), και τον προειδοποίησε να μην τους σκοτώσει. Ο Γιαακόβ έφυγε και σύντομα επέστρεψε, δίνοντας ένα χαρτί στο Σαμψών. Έτσι αυτή η τελευταία ομάδα, που αριθμούσε περί τους 40 άντρες, ξέφυγε από το θάνατο.
Πέρα από τα πτώματα που είδα στο μαζικό τάφο που είχε ανοιχτεί στο χωράφι των Ντασούκι, εγώ μέτρησα άλλα 24 πτώματα ανθρώπων μας.
Στο Ουμ Χάλιντ, το ερημωμένο χωριό που είχαν μετατρέψει σε στρατόπεδο συγκέντρωσης, κάποιοι από το Ζίχρον Γιαακόβ ήρθαν μια μέρα και προσπάθησαν να πείσουν τον επικεφαλής του στρατοπέδου, που τον έλεγαν Ασκενάζι, να μας μεταχειρίζεται πιο ευγενικά, με λιγότερες προσβολές και ταπεινώσεις, όμως αυτός αρνήθηκε να τους ακούσει και τους έκανε να φύγουν.
Ενώ κρατούμασαν στο Ουμ Χάλιντ, ο Άαριφ Σαλάμ και ο Μοχάμαντ Αλ Μάλα κατάφεραν να αποδράσουν, και έτσι αποφάσισαν να μας τιμωρήσουν συλλογικά. Έπειτα, μας μετέφεραν στο Ίτζλιλ. Μια μέρα, ένας στρατιώτης άρχισε να πυροβολεί και σκότωσε πλήθος κρατουμένων. Ο Γιούσουφ Άμπου Άατζάζ ήταν ανάμεσα στα θύματα. Αργότερα μάθαμε ότι ο στρατιώτης ήθελε να εκδικηθεί για τις ισραηλινές απώλειες στη μάχη της Τιράτ Μπάνι Σα’μπ με τους Ιρακινούς.
Μια άλλη φορά, οι φρουροί έδειχναν πολύ νευρικοί. Μια ομάδα της Ιργκούν ήθελε να καταλάβει το στρατόπεδο για να δολοφονήσει όλους τους άραβες κρατουμένους. Θυμάμαι να ακούω απειλητικά λόγια ανάμεσα στα μέλη της Χαγκανά και της Ιργκούν στην είσοδο του στρατοπέδου.
Όταν έμαθα από τους συγκρατούμενούς μου ότι οι Εβραίοι έπαιρναν κρατουμένους για εργασία εκτός στρατοπέδου και ότι κάποιοι από αυτούς δεν γύριζαν ποτέ, αποφάσισα να αποδράσω. Έτσι, μια νύχτα πήγα κοντά σε ένα μπάνγκαλοου με αιγύπτιους κρατουμένους, γιατί δεν ήταν φωταγωγημένο. Τρεις ακόμα κρατούμενοι είχαν αποφασίσει να αποδράσουν μαζί μου: Οι Ανουάρ Φαρχάτ, Άχμαντ Αλ Άαμουρι και ένας άντρας από το χωριό Γιαζούρ (σ.parapoda: κατελήφθη την Πρωτομαγιά του ’48, εθνοκαθάρθηκε πλήρως και ισοπεδώθηκε, πλην των ναών). Υπολογίζαμε πολύ στον τελευταίο, γιατί γνώριζε την περιοχή. Τρεις σειρές από συρματόπλεγμα περιέβαλλαν το στρατόπεδο και οι σύντροφοί μου έκαναν πίσω. Πέρασα την πρώτη σειρά χωρίς δυσκολία. Το πρόσωπο και το στήθος μου κόπηκαν ενώ περνούσα από τα άλλα, όμως ορμούσα εμπρός μέχρις ότου κατάφερα και βγήκα. Δεν είχα ιδέα για την περιοχή, και ο καιρός ήταν κρύος και κάπως χειμερινός. Βάδιζα στα χαμένα για τρεις μέρες μέχρις ότου με σταμάτησαν στρατιώτες που αποδείχτηκε ότι ήταν ιρακινοί. Ένας Παλαιστίνιος ήταν μαζί τους, που γνώριζε το χωριό μου και επιβεβαίωσε τους ισχυρισμούς μου για το τι είχε συμβεί. Με πήραν στην Τίρατ Μπάνι Σα’μπ. Όταν οι κάτοικοι του χωριού με είδαν να φτάνω εκεί ματωμένος και συνοδευόμενος από στρατιώτες, νόμισαν ότι είμαι ισραηλινός αιχμάλωτος που συνέλαβαν οι Ιρακινοί και προσπάθησαν να μου επιτεθούν, όμως ένας αξιωματικός τούς σταμάτησε.
Η ζωή δεν ήταν ούτε εκεί εύκολη. Δεν υπήρχε αρκετή τροφή ή μέρος για να κοιμηθεί κανείς, ούτε ρουχισμός.
Μοχάμαντ Καμίλ Αλ Ντασούκι, γεννημένος το 1935, κάτοικος του καταυλισμού προσφύγων Ράμλ στη Λατάκια
Ο κόσμος φώναζε: “Οι εβραίοι επιτίθενται, οι εβραίοι επιτίθενται!”. Σφαίρες σφύριζαν γύρω και εκρήξεις ακούγονταν στο χωριό. Τα ξημερώματα, είδα βάρκες να ξεφορτώνουν στρατιώτες κοντά στο Μπουρτζ, στα βόρεια του χωριού, οι οποίοι προωθούνταν προς τις διάφορες εισόδους της Ταντούρα.
Καθώς μεταφέραμε τους νεκρούς, ένας νεαρός – ο Μούσταφα Αλ Σάλμπουδ – άρχισε να κλαίει. Ένας στρατιώτης τον ρώτησε τι συμβαίνει. Αυτός απάντησε: “Έχουν σκοτωθεί οι δύο αδερφοί μου. Από δω το πτώμα του αδερφού μου Χαλίλ, και από εκεί ο αδερφός μου Μοχάμαντ. Η μητέρα μου δεν έχει κανέναν άλλο τώρα, εκτός από εμένα”. “Τι νόημα έχει τότε η ζωή σου;”, ρώτησε ο στρατιώτης. Και τον πυροβόλησε.
Στο νεκροταφείο, είδα οχήματα γεμάτα Εβραίους, κάποιοι από αυτούς γελούσαν και τραγουδούσαν, ενώ άλλοι παρέμεναν τρομακτικά σιωπηλοί.
Όταν μας συγκέντρωσαν στην παραλία, νεαροί Εβραίοι, αγόρια και κορίτσια, ανέβηκαν στις ψαρόβαρκες που ήταν εκεί και άρχισαν να πανηγυρίζουν για τη νίκη τους, ενώ ο αρχηγός τους, ένας ψηλός με χλωμό δέρμα, μας ρώτησε: “Πού είναι οι σύριοι στρατιώτες; Μαχόσασταν μόνοι;” Αργότερα, μας έστειλε – τις γυναίκες και τα παιδιά – στον πρόεδρο του χωριού Φουράιντις. Ο λαός του Φουράιντις μας καλωσόρισε με τον καλύτερο τρόπο, και οι άνθρωποι των γύρω χωριών, Τζέμπα’, Ίτζζιμ και Άιν Γαζάλ έστειλαν τροφή και κουβέρτες για εμάς.
Περάσαμε έναν μήνα στο Φουράιντις. Μια μέρα, ένας ηλικιωμένος Εβραίος ήρθε στο χωριό. Συγκέντρωσε όλα τα αγόρια μεταξύ 12-14 ετών και μας οδήγησε στην Ταντούρα για να μαζέψουμε σκόρδα και πατάτες, φρουρούμενοι από εβραίους στρατιώτες.
Ένας στρατιώτης με προσέγγισε. “Είσαι από την Ταντούρα”, μου είπε. “Γνωρίζεις κανέναν από την οικογένεια Ντασούκι;”. “Εγώ”, του απάντησα. “Γνωρίζεις τον Άμπου Άακλ;” “Είναι αδερφός της μητέρας μου”. Κατέβασε το τουφέκι του και ρώτησε: “Πού είναι;” Είπα ότι ήταν στο Φουράιντις. Άρχισε να κλαίει και μου είπε “Δώσ’ του χαιρετίσματα. Τον Γνωρίζω. Είμαι ο γιος του Άμπρααμ Χάλακ, του κλειδούχου στη γραμμή Χάιφα-Γιάφα και ο πατέρας μου είναι φίλος του θείου σου!”. Έπειτα, με ρώτησε για τα ξαδέρφια μου και του είπα ότι ο Σαλίμ και ο Νιμρ είχαν σκοτωθεί. Αμέσως άρχισε να βρίζει τους δολοφόνους και πρόσθεσε. “Κι εμένα, επίσης. Δύο από τους αδερφούς μου σκοτώθηκαν.” Αργότερα, ήρθε στο Φουράιντις για να δει το θείο μου.
Ο πατέρας μου, που ήταν ένας από τους υπερασπιστές του χωριού, είχε καταφέρει να διαφύγει στο Άιν Γαζάλ. Αποφάσισα να προσπαθήσω να τον βρω. Άρχισα να περπατώ, ξυπόλυτος. Όταν έφτασα στον πατέρα μου, ένας άντρας από το Άιν Γαζάλ, ο Χατζ Χασάν, βλέποντας ότι ήμουν ξυπόλυτος, με πήρε μαζί του και μου αγόρασε ένα ζευγάρι παπούτσια.
Αμπντ Α’ Ραζάκ Νασρ, γεννημένος το 1931, κάτοικος του καταυλισμού προσφύγων Ραμλ στη Λατάκια
Τη νύχτα της επίθεσης, είχα βάρδια ως φρουρός βόρεια του χωριού, στο Μπι‘ρ Τζαμούς, όχι μακριά από το Ντίμπιτ Αλ Ίτζρα. Πυροβολισμοί έρχονταν από τα νότια κοντά στο Τάλατ Ουμ Ρασίντ και έπειτα ήρθαν πιο κοντά μας. Γύρω στις 2.30 π.μ. ένα τρένο αποβίβασε στρατιώτες που κατέλαβαν θέσεις πάνω από εμάς, από όπου άρχισαν να πυροβολούν και να μας βομβαρδίζουν. Προσπαθήσαμε να αποσυρθούμε, αλλά χάσαμε δυο άντρες. Έμεινα με τον Μοχάμαντ Άουαντ. Κατά την αποτυχημένη σύμπτυξή μας, είδα δυο ακόμα πτώματα. Ένα ήταν του Μοχάμαντ Σιχάντα. Όταν φτάσαμε στο Μπουρτζ, συναντήσαμε μια ομάδα ανθρώπων μας – αν θυμάμαι καλά, ήταν οι Χασούνα Σά’ιντ Σαλάμ, Χάντι Άμπου Γαζάλα, Άμπου Σούμπχι Ασμάουι, Χατζ Αμπντ Α’ Ραχμάν Α’ Ντασούκι και Φάιζ Αγιούμπ. Ο Χατζ ήταν τραυματισμένος στο κεφάλι και ο Σά’ιντ Σαλάμ στον ώμο. Προσπάθησα να τους βοηθήσω. Όταν φτάσαμε κοντά στο σπίτι του Χατζ, κοντά στο Μάρα, μας ζήτησε να τον αφήσουμε εκεί. Ήταν γύρω στις 6 το πρωί.
Πήγα σπίτι και έκρυψα το όπλο μου και ρώτησα πού ήταν ο κόσμος. Έμαθα ότι πολλοί βρίσκονταν στο σπίτι του Ίκαμπ Αλ Γιάχια, και ότι οι στρατιώτες τούς είχαν βρει εκεί. Εισέβαλαν από την μπροστινή είσοδο που βλέπει τη θάλασσα και από την πίσω πόρτα ταυτόχρονα, πυροβολώντας προς κάθε κατεύθυνση και φωνάζοντας, “Βγείτε έξω, έξω!”
Τους οδήγησαν όλους στην παραλία. Ο επικεφαλής τους, Σαμψών, ήρθε και ρώτησε ποιος είναι ο Μοχάμαντ Γιούσουφ Αλ Χίντι. Έβαλε ένα ρεβόλβερ στον κρόταφό του και τον ρωτούσε πού βρίσκονταν κρυμμένα τα όπλα. Ο Μοχάμαντ αναγκάστηκε να δώσει μερικά ονόματα, μαζί και το δικό μου. Με πήγαν με τα χέρια δεμένα στα ρούχα μου, ώστε να βρω το όπλο μου, και το πήραν. Στο δρόμο, είδα πτώματα κοντά στο σπίτι του Άμπου Σαφίγια, και επιστρέφοντας, στο Μάρα, είδα τα πτώματα των Φαντλ Άμπου Χάνα, Φάουζι Άμπου Ζάμακ και Μοχάμαντ Άουαντ Άμπου Ίντρις. Στο δρόμο μπροστά από το κουρείο του Άμπου Τζουάιντ, είδα μια μακρά γραμμή από ίχνη αίματος, περίπου 20 μέτρων, που κατέληγε σε ένα σημείο όπου πάνω από δέκα πτώματα είχαν στοιβαχτεί.
Γιούσρα Άμπου Χάνα, γεννημένη το 1915, κάτοικος του καταυλισμού προσφύγων Γιαρμούκ
Τα πυρά άρχισαν γύρω στα μεσάνυχτα. Η Μουντάλαλα έφτασε από το Ζουλούφ. Μας είπε: “Ο Ίσα Α’ Ντασούκι έχει τραυματιστεί,ίσως πέθανε. Και όταν η Σου’άντ Αλ Φίλου έτρεξε προς αυτόν να του δώσει κάτι να πιει, την πυροβόλησαν και τη σκότωσαν.”
Ένας από τους αδερφούς μου, ο Φαντλ, επίσης σκοτώθηκε. Ο άλλος, ο Φαϊζάλ, τραυματίστηκε. Κρύφτηκε στο στάβλο, όμως τον έπιασαν: κάπνιζε και η μυρωδιά του τσιγάρου τον πρόδωσε. Ήθελαν να τον σκοτώσουν, όμως ο πρόεδρος του Ζίχρον Γιαακόβ, που είχε καλές σχέσεις με τον πατέρα μου, παρενέβη υπέρ του. Θα πρέπει να θυμόμαστε ότι είχαμε μεταχειριστεί καλά τον κόσμο από αυτόν τον οικισμό εποίκων όταν είχαν φτάσει στην παραλία της Ταντούρα.
Ο Χασάν Αλ Άαμουρι ήταν μοναχοπαίδι και η μητέρα του ήταν 45 χρονών όταν τον γέννησε. Πήρε μέρος στη μάχη. Του υποσχέθηκαν ότι θα ζήσει αν παραδινόταν, όμως τον σκότωσαν τη στιγμή που τους έδινε το όπλο του.
Στην παραλία, μας αφαίρεσαν τα πάντα: ρολόγια, περιδέραια, χρήματα, ταυτότητες. Στο δρόμο για την παραλία, η πόρτα ενός από τα σπίτια ήταν ανοιχτή, και είδα έναν σωρό από πτώματα μέσα. Να μην αναφέρω τους ανθρώπους που είχαν συγκεντρώσει και εκτελέσει στο νεκροταφείο. Πάνω από πενήντα. Όλους όσους σκότωσαν δεν είχαν όπλα, τους σκότωναν στο δρόμο ή μέσα στα σπίτια. Από την παραλία, οδήγησαν άντρες κατά ομάδες μακριά, όμως κανένας δεν επέστρεψε. Κατά το απόγευμα, οι δολοφονίες σταμάτησαν όταν ο πρόεδρος του Ζίχρον Γιαακόβ έφτασε με μια γραπτή εντολή. Έτσι, περίπου 40 άντρες που μόλις τους είχαν απομακρύνει, σώθηκαν.
Ουρούντ Σά’ιντ Σαλάμ, γεννημένος το 1937, κάτοικος του καταυλισμού προσφύγων στο Γιαρμούκ
Ήταν Σάββατο βράδι και κοιμόμασταν, όταν η μάχη άρχισε. Άμεσα σηκωθήκαμε και η μητέρα μου προσευχόταν στο Θεό για να μας προστατεύσει. Ο πατέρας μου ήταν μέλος της Αντίστασης. Σπεύσαμε σε ένα σπίτι όπου πολλοί είχαν συγκεντρωθεί. Έπειτα, έφτασαν στρατιώτες και μας διέταξαν να βγούμε έξω. Περπατούσαμε κατά μήκος του Μάρα. Η μητέρα μου ξαφνικά άρχισε να φωνάζει: είχε αναγνωρίσει το πτώμα του θείου μου, Φαντλ Άμου Χάνα. Ένας Εβραίος έστρεψε το όπλο κατά πάνω της και την απείλησε να την σκοτώσει αν δεν το βούλωνε.
Αφήνοντας το σπίτι μας, πήραμε λίγα πράγματα μαζί μας φοβούμενοι ότι οι Εβραίοι θα τα έκλεβαν – μια χρυσή πένα, ένα δαχτυλίδι με το όνομα του πατέρα μου χαραγμένο πάνω του, κάποια σκουλαρίκια και οχτώ παλαιστινιακές λίρες. Όταν φτάσαμε στην παραλία, η μητέρα μου τα έθαψε στην άμμο, σημαδεύοντας το μέρος που τα είχε κρύψει. Αργότερα, στο Φουράιντις, ένας έποικος από το Ζίχρον Γιαακόβ που είχε ένα εστιατόριο, το οποίο ο πατέρας μου τροφοδοτούσε με ψάρια, μας αναγνώρισε. Η μητέρα μου του είπε πού είχε κρύψει τα τιμαλφή μας, και μας τα έφερε. Τίποτα δεν έλειπε. Θυμάμαι το όνομά του ήταν Λόλικ.
Επιστρέφοντας στο θέμα της σφαγής, καθώς περνούσαμε το νεκροταφείο, η μητέρα μου είπε, “Να το πτώμα του Σαλμάν Α’ Σάιχ!”. Στον πανικό μου, είχα φτάσει σχεδόν μπροστά του, όμως η μητέρα μου με τράβηξε από τα ρούχα. Ήταν επίσης κοντά στο νεκροταφείο όπου είδαμε τον πατέρα μου να κουβαλά το πτώμα του Χατζ Αμπντ Α’ Ραχμάν Α’ Ντασούκι, όμως δεν πήγε πολύ μακριά και άφησε το πτώμα κάτω ανάμεσα σε κάτι φραγκοσυκιές, φοβούμενος μην πυροβολήσουν τον ίδιο. Είχε άλλωστε ήδη τραυματιστεί. Κοντά στον κάτω τοίχο της Ουμ Φαχρίγια, είδαμε 12 πτώματα, όλα από την οικογένεια Άμπου Σαφίγια.
Αφότου μας παρέδωσαν στον Ερυθρό Σταυρό στην Τουλκάρεμ, έπρεπε να ξαναβαδίσουμε. Ήμασταν ξυπόλυτοι. Η άσφαλτος ήταν τόσο καυτή που χοροπηδούσαμε σαν σπουργίτια.
Σαμπίρα Άμπου Χάνα, γεννημένη το 1933, κάτοικος του καταυλισμού προσφύγων Ραμλ στη Λατάκια
Είχαμε περάσει το απόγευμα στης γειτόνισσάς μας, Ουμ Χάλιντ, τη γυναίκα του Σα’ντ Α’ Ντιν Άμπου Αλ Χασάν. Προετοιμάζαμε το κάρβουνο για να βράσει το σίδερο, γιατί το πρωί έπρεπε να βοηθήσουμε στη συγκομιδή. Ο Νιμρ Φραχάτ ξαφνικά μπήκε μέσα και φώναξε: “Τι κάνετε ακόμα εδώ πέρα; Οι Εβραίοι είναι ήδη στο Ταλάτ Ουμ Ρασίντ!” Τρέξαμε προς το κέντρο του χωριού, όπου ο θείος της μητέρας μου, Σά’ιντ Σαλάμ είχε το σπίτι του. Μείναμε εκεί ως τις 6 το πρωί. Μια ώρα αργότερα, είδαμε έναν Εβραίο να δένει έναν άντρα από το χωριό και να τον απομακρύνει σημαδεύοντάς τον με το όπλο.
Ο παππούς μου, Μαχμούντ Άμπου Χάνα, είχε δολοφονηθεί μπροστά στην είσοδο του σπιτιού. Ο θείος του πατέρα μου, Φαντλ Άμπου Χάνα, δολοφονήθηκε μετά την πτώση του χωριού και τον τύλιξαν σε ένα αχυρένιο στρώμα. Η Αμίνα Άουαντ Άμπου Ίντρις ανακάλυψε το πτώμα του αδερφού τηςκοντά στο νεκροταφείο. Χάιδεψε το μαλλί του, τον φίλησε και άρχισε να ουρλιάζει από τον πόνο. Τα πτώματα που είδα στο νεκροταφείο στον πρώτο σωρό ήταν πάνω από 50. στο δρόμο εκεί, είδα τον Άμπου Τζάουντατ Αλ Σάμρα να κουβαλά το νεκρό γιο του σε ένα φορείο που είχε φτιάξει από μια σκάλα.
Αυτοί που πέθαναν αφότου έφυγαν από την Ταντούρα ήταν πάνω από 40, κυρίως παιδιά. Αυτό συνέβη στο δρόμο ανάμεσα στο Φουράιντις και τις πόλεις της Δυτικής Όχθης, μεταξύ των οποίων η Τουλκάρεμ και η Χαλίλ (Χεβρώνα). Κάθε ώρα άκουγες ότι το παιδί των τάδε είχε πεθάνει. Θυμάμαι ότι στο χωριό του ρωσικού μοναστηριού, θάψαμε πάνω από 20 πτώματα.
Αυτό που συνέβη στο χωριό μας δεν ήταν λιγότερο φρικτό από τη σφαγή στο Ντέιρ Γιασίν, όμως, όταν το χωριό μας έπεσε, οι άνθρωποι ασχολούνταν περισσότερο με το πώς θα ζήσουν και με την απώλεια της χώρας και κανένας δεν μιλούσε για τη σφαγή στην Ταντούρα, μέχρι πρόσφατα.
Πηγή: Palestine Remembered (όπου υπάρχουν άλλες 8 μαρτυρίες) και Journal of Palestine Studies, τ.ΧΧΧ, ν. 3, Άνοιξη 2001, σ.σ.5-18.
