Herbert Polifka: Η δράση και η διάλυση του ανατολικογερμανικού σκέλους του ΚΚ Γερμανίας (Μ-Λ) από τη Στάζι (μέρος 2ο)

Συμπληρώθηκαν χτες 56 χρόνια από την έναρξη ανέγερσης του Τείχους του Βερολίνου, αυτού του συμβόλου του ρεβιζιονιστικού εκφυλισμού, το οποίο χρησιμοποιήθηκε όχι μόνο για την προστασία της ΓΛΔ, αλλά και για την κατασυκοφάντηση του κομμουνισμού (αφού ο ρεβιζιονισμός στην εξουσία κάνει αυτό ακριβώς το πράγμα). Και δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς για πόσα χρόνια ακόμα θα “πληρώνει” το επαναστατικό και κομμουνιστικό κίνημα επί της Γης, και φυσικά η ίδια η ανθρωπότητα τη φαεινή αυτή ιδέα των ρεβιζιονιστών, αν σκεφτεί ότι τουλάχιστον οι μισοί που σήμερα εργάζονται, ηλικιακά, ήταν και το 1989, εργαζόμενοι, και έχουν ζήσει με τις εικόνες (και την αντίστοιχη προπαγάνδα) από το τέλος του σύγχρονου ρεβιζιονισμού. Πολλά περισσότερα από τα 28 χρόνια, κατά τα οποία προστάτευε, δήθεν, τη ΓΛΔ..

Χωρίς, ωστόσο, τη διάκριση ρεβιζιονισμού από τον κομμουνισμό, καμία ουσιαστική πρόοδος της ανθρωπότητας δεν μπορεί να υπάρξει. Ο ρεβιζιονισμός ναι μεν προέρχεται από τα σπλάχνα του επαναστατικού κινήματος, όμως δεν είναι μια απλή παρέκκλιση, μια οπορτουνιστική στροφή του κινήματος. Όταν βρίσκεται στην εξουσία, δεν μιλάμε απλώς για μια “υποχώρηση” στο δρόμο της οικοδόμησης του σοσιαλισμού, που, “κάποια στιγμή, θα τα ξαναπούμε” (στο δρόμο για την οικοδόμηση του σοσιαλισμού ή την οργάνωση σε επαναστατικές βάσεις) αλλά για κάτι ποιοτικά διαφορετικό. Λίγη σημασία έχει αν η μορφή μπορεί να παραμένει ίδια (και εδώ, βέβαια, σε πολύ λίγα σημεία υπάρχει ομοιότητα). Ρεβιζιονισμός στην εξουσία σημαίνει αστική τάξη στην εξουσία. Το αν έχει (ή είχε) παραπάνω κοινωνικά δικαιώματα ή η κοινωνία μεταξύ της ήταν πιο αλληλέγγυα ή η τιμή του καθενός μετριόταν με την εργασία του δεν ήταν απότοκα της ρεβιζιονιστικής εξουσίας, αλλά κατάλοιπα μιας άλλης εποχής, της σοσιαλιστικής περιόδου, τα οποία, άλλωστε, σιγά – σιγά, έφευγαν. Το ίδιο και η διαμάχη του με τον ιμπεριαλισμό, που και αυτή μπορούσε να εξαπατήσει: δεν σημαίνει ότι όποιος αντιμάχεται τον ιμπεριαλισμό είναι αυτομάτως αντιιμπεριαλιστής. Γιατί είναι δυνατό, αντικειμενικά, με τη μονομερή αντιιμπεριαλιστική (από τη μια πλευρά) του δράση, να ενισχύει (από την άλλη) έναν ανερχόμενο ιμπεριαλισμό ή μεγαλοκρατισμό ή ηγεμονισμό κοκ. (Φυσικά, αντίστοιχος κίνδυνος υπάρχει και για τους αντιρεβιζιονιστές).

Το ίδιο και για τα μη κυβερνητικά ρεβιζιονιστικά κόμματα: η καλύτερη οργανωτική κατάστασή τους από αυτή των πραγματικών μαρξιστών – λενινιστών μπορεί να εξηγηθεί ως απότοκο της προηγούμενης, επαναστατικής περιόδου (την οποία ιδιοποιούνται, ως οργανωτική εμπειρία και συναισθηματικά) αλλά και της αστικής ανοχής (ιδίως μπροστά στον κίνδυνο δημιουργίας ή επικράτησης επαναστατικών κομμάτων στο κίνημα).

Ένα βασικό, λοιπόν, στοιχείο του ρεβιζιονισμού, είναι η εξαπάτηση, η οποία είναι ποιοτικά διαφορετική από αυτή του ρεφορμισμού και της παραδοσιακής σοσιαλδημοκρατίας.

Με αυτό τον ισχυρισμό, δεν υπάρχει καμία πρόθεση να μειωθεί η ηρωικότητα των αγώνων των απλών μελών και στελεχών του κάθε ρεβιζιονιστικού κόμματος. Το αντίθετο: για το πώς οι προσπάθειες αυτές θα πιάσουν τόπο καλύτερα και γρηγορότερα δημιουργήθηκε, μεταξύ άλλων, το αντιρεβιζιονιστικό κίνημα.

Εξάλλου, δεν είναι εκλεκτικισμός η απόλυτη διαφοροποίηση από το ρεβιζιονισμό, ούτε υποχώρηση μπροστά στην αντικομμουνιστική προπαγάνδα. Η διάκριση της ρεβιζιονιστικής εξουσίας από τη σοσιαλιστική εξουσία θα βοηθήσει στην αντικειμενικότερη και πιο λεπτομερή μελέτη της εξέλιξης της ανθρώπινης κοινωνίας και, έτσι, θα πείσει και άλλους να προσχωρήσουν στο κίνημα για το σοσιαλισμό και τον κομμουνισμό.

Παρακάτω υπάρχει το δεύτερο μέρος του κειμένου ενός μαρξιστή – λενινιστή, μέλους του ΚΚ Γερμανίας /Μαρξιστικού – Λενινιστικού, ο οποίος αποτέλεσε θύμα των διώξεων του ρεβιζιονισμού στην Ανατολική Γερμανία. Και μπορεί η σκληρή γλώσσα εναντίον των διωκτών του να αποδοθεί από κάποιους σε προσωπικούς λόγους, γλώσσα που θα μπορούσε και ένας “διωκόμενος από τα δεξιά” να χρησιμοποιήσει, όμως, ας αναρωτηθούμε ποιος ο λόγος να υπερασπίζεται σήμερα κάποιος κομμουνιστής άτομα όχι απλώς των μυστικών υπηρεσιών (που είναι θεμιτό ένα σοσιαλιστικό κράτος να έχει), αλλά τα οποία διήγαν βίο αστών.

***

Herbert Polifka: Η δράση και η διάλυση του ανατολικογερμανικού σκέλους του ΚΚ Γερμανίας (Μ-Λ) απο τη Στάζι (μέρος 2ο)

Βλ εδώ το 1ο μέρος.

Τα δύο ηγετικά στελέχη του ανατολικογερμανικού σκέλους – ένα εκ των οποίων ήταν εξειδικευμένος μαθηματικός, ενώ ο άλλος ήταν εφαρμοστής μηχανών και, η ειρωνία ήταν πως απασχολούταν στο τυπογραφείο της “Νέας Γερμανίας” (του κεντρικού οργάνου του ΕΣΚΓ) – καταδικάστηκαν στη μεγαλύτερη ποινή: οχτώ χρόνια κάθειρξη. Ο πολύ γνωστός δικηγόρος, Wolfgang Vogel, ενδιαφέρθηκε να τους υπερασπίσει.

Ένα από τα δύο άτομα που ήταν οι βασικοί υπεύθυνοι εξέτισε την ποινή του στο Βραδεμβούργο, το άλλο στο Μπάουτζεν. Ενώ ήταν στη φυλακή, και οι δύο έκαναν αίτηση να μετακινηθούν στην ΟΔΓ, αλλά απελάθηκαν στη Δύση μετά από 5,5 χρόνια φυλακής.

Η σειρά των συλλήψεων προέκυψε από την άποψη να αρχίσει η Στάζι από τον υποτιθέμενο “αδύναμο κρίκο”, δηλαδή, τους πιο αμφιταλαντευόμενους υποστηρικτές. Η Στάζι υπέθετε ότι οι ομολογίες τους θα οδηγούσαν σε επαρκές επιβαρυντικό υλικό για τη σύλληψη των ηγετικών ακτιβιστών του ΚΚΓ. Με τις συλλήψεις η Στάζι ήταν σε θέση να δει όλο το πλέγμα των δραστηριοτήτων του ανατολικογερμανικού σκέλους του ΚΚΓ. Στην κατοικία ενός ατόμου που συνελήφθη, βρέθηκε μια κωδικοποιημένη λίστα με 150 ονόματα. Μέσα σε λίγο χρονικό διάστημα, η Στάζι αποκωδικοποίησε 36 ονόματα, 24 από τα οποία προέκυψαν ότι είναι σε “ανεπίσημες θέσεις” του Υπουργείου Κρατικής Ασφάλειας.

Οι συμπαθούντες και οι υποστηρικτές του ανατολικογερμανικού σκέλους του ΚΚΓ οι οποίοι δεν μπορούσαν να καταδικαστούν βάσει του ποινικού κώδικα τέθηκαν υπό πίεση μέσω του “ερχομού σε επαφή” (“διατυπώσεις ερωτήσεων για ένα ζήτημα”). Υπ’ αυτές τις συνθήκες, αν ενοχοποιούσαν ο ένας τον άλλο, το Υπουργείο Κρατικής Ασφάλειας θα είχε τις απαραίτηες αποδείξεις. Αν, όμως, επέλεγαν να μην πουν τίποτα, η Στάζι δεν θα μπορούσε να τους θέσει υπό κράτηση, αλλά στην πράξη να τους δυσφημίσει στα μάτια των συντρόφων τους, ειδικά με το να τους αφήσει ελεύθερους γρήγορα. Ανεξαρτήτως πώς το Υπουργείο πήρε όλα τα μέτρα (βλ. Σχέδιο Μέτρων του 9ου τμήματος της Περιφερειακής Διοίκησης Βερολίνου, 29/09/1981, για την προετοιμασία και υλοποίηση των συνθηκών εξέτασης για ποινικές διαδικασίες που σχεδιάστηκε στις 26/08/1981, BStU, ZA, AU 2409/83, τόμος 7, σ.σ. 8-10).

Οι κοντινοί συγγενείς των κρατουμένων επίσης “προσκαλούνταν” για να ανακριθούν, και αυτό, σε πολλές περιπτώσεις, ξέφευγε από τις πραγματικές διαστάσεις.

Τον Απρίλη του 1981, μια γυναίκα, συγγενής συλληφθέντα άντρα, αποπειράθηκε να αυτοκτονήσει αφότου η Στάζι τής είχε δείξει ότι “τα γνώριζε όλα” και την “παντοδυναμία” της κατά τη διάρκεια της ανάκρισής της. (βλ. BStU, ZA, AOP, 634/85, τ. 1, σ.σ. 257-260).

Στη σύζυγό μου προτάθηκε διαζύγιο, και απειλήθηκε ευθέως με την προοπτική απόσπασης της επιμέλειας του παιδιού μας, γιατί της εξηγήθηκε ότι η οικογένειά μας δεν εγγυώνταν τη διαπαιδαγώγιση του παιδιού “στο πνεύμα του σοσιαλισμού της ΓΛΔ”. Επισημάνθηκε ότι και το παιδί (3 χρονών) παρακολουθούταν επίσης, αναφορικά με την ανάπτυξή του.

Τα μέσα ανάκρισης δεν ήταν μόνο απειλητικές αναφορές όπως “όχι λιγότερο από 10 χρόνια στη μπουζού” ή “είμαστε σε θέση να σε κάνουμε να χωρίσεις υποχρεωτικά”, αλλά και ανοιχτές απειλές δολοφονίας: “Αν ξαναπας κοντά στην Πρεσβεία της Αλβανίας, θα πρέπει να έχεις υπόψη ότι θα είμαστε παντού παρόντες. Και πόσο γρήγορα μπορεί να γίνει ένα τροχαίο!” (βλ. Ο εκφοβισμός και η αθλιότητα της Στάζι – Διδάγματα από τις ανακρίσεις της Στάζι).

Ωστόσο, αυτά δεν ήταν απλώς απειλές για εκφοβισμό. Στην Πολωνία, για παράδειγμα, πολλοί σύντροφοι του εκτός νόμου Κομμουνιστικού Κόμματος δολοφονήθηκαν από τα όργανα ασφαλείας. Αυτό έχει επαρκώς αποδειχτεί. Στη ΓΛΔ, η Στάζι είχε μια ειδική μονάδα 300 ανθρώπων που βρίσκονταν στη διάθεσή της για τη διάπραξη δολοφονιών ή τρομοκρατικών δραστηριοτήτων. Παρότι αυτή η μονάδα αποσκοπούσε να δρα στη Δύση (“σε περίπτωση σύγκρουσης”), η μονάδα μπορούσε να ενεργοποιηθεί για ειδικές δράσεις εντός ΓΛΔ. Μέλος αυτής της μονάδας είπε ότι έχουν εκπαιδευτεί για “διάφορες εκδοχές” του τρόπου με τον οποίο θα μπορούσε κάποιος να δολοφονηθεί. Αυτή η ειδική μονάδα δεν ήταν εξειδικευμένη μόνο για την τέλεια εκτέλεση ψεύτικων τροχαίων, αλλά διέθετε επίσης όλη τη γνώση για την παρουσίαση βίαιων εγκλημάτων ως δολοφονιών (βλ. το βιβλίο “Η Στάζι και κανένα τέλος. Τα πρόσωπα και τα γεγονότα, Ullstein-Buch N° 34773, 1991, σ.σ. 213-215).

Όταν ανεπίσημοι συνεργάτες (ΙΜ), επίσης, ενοχοποιούνταν ονομαστικά από καταθέσεις συλληφθέντων, η Στάζι διασφάλιζε ότι ένας τέτοιος ΙΜ θα “απομακρυνόταν” από το ανατολικογερμανικό σκέλος του ΚΚΓ με όσο πιο διακριτικό τρόπο γινόταν.

Κατ’ αρχήν, η Στάζι συλλάμβανε άτομα τα οποία θα μπορούσαν να καταδικαστούν βάσει του ποινικού κώδικα και τα οποία δεν ήταν ανεπίσημοι συνεργάτες.

Την άνοιξη του 1981, το Υπουργείο Κρατικής Ασφάλειας άρχισε, ως υποστηρικτικά μέτρα των συλλήψεων, μεγάλης κλίμακας έρευνες και να θέτει εμπόδια στα ταξίδια. Συνολικά, σε 357 δυτικογερμανούς συντρόφους μέλη του ΚΚΓ δεν επιτράπηκε να μπουν στη χώρα (σύμφωνα με αναφορές του ΥΚΚ, 65 στελέχη, 14 καθοδηγητές, 16 σύνδεσμοι και 262 άλλοι ακτιβιστές του κόμματος.

Το πόσο καλά το Υπουργείο του Μίελκε (σ.parapoda: Έριχ Μίελκε, επικεφαλής του ΥΚΚ μεταξύ 1957 – 1989) ήταν πληροφορημένο αποδείχτηκε όταν στο Υπουργείο διατυπώθηκε το ερώτημα αν η παρουσία ενός ανεπίσημου συνεργάτη στο 5ο συνέδριο του ΚΚΓ το χειμώνα του 1983 θα ήταν χρήσιμη ή όχι. Προφανώς, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι αποφάσεις του συνεδρίου σε κάθε περίπτωση θα γίνονταν γνωστές και ότι δεν θα ήταν επωφελές αν η παρουσία εκπροσώπου του τμήματος επέτρεπε στο ΚΚΓ να ισχυρίζεται ότι έχει παρουσία στη ΓΛΔ. Πέραν αυτού, το ΥΚΚ έλαβε γνώση ακόμα και για το περιεχόμενο των ομιλιών κάποιων συνέδρων, καθώς το συνέδριο πλησίαζε, με τη βοήθεια ενός ανεπίσημου συνεργάτη (βλ. αντίγραφο, με ημ/νία 26 Ιούνη 1983, της πρότασης ή δήλωσης ενός στελέχους του ΚΚΓ για το επικείμενο συνέδριο του ΚΚΓ, το οποίο ο ανεπίσημος συνεργάτης ήταν σε θέση να δει, BStU, ZA, AOPK 8236/87, pages 253-262).

Δημόσια κατακραυγή – Οι δράσεις αλληλεγγύης του ΚΚΓ

Μετά το κύμα μαζικών συλλήψεων στη ΓΛΔ, το ΚΚΓ ανάλυσε τις αιτίες του. Πέρα από τα ανεπαρκή συνωμοτικά μέτρα των συντρόφων του ανατολικογερμανικού σκέλους, έγινε αναφορά και στις υποστηρικτικές προς τη ΓΛΔ ενέργειες του Γερμανικού ΚΚ (τότε ήταν το δυτικογερμανικό κόμμα των σύγχρονων ρεβιζιονιστών) το οποιο λειτουργούσε ως προέκταση του ΥΚΚ (βλ. Έκθεση της ομάδας του 12ου τμήματος της Περιφερειακής Διοίκησης Βερολίνου, 22/12/1983 για τη συνάντηση του ανεπίσημου συνεργάτη της αντικατασκοπίας με εχθρό, ΙΜΒ, Τrabant, BStU, ZA, Neiber 91, σ.σ. 183-191).

Πολλές δράσεις σε όλη τη ΟΔΓ άρχισαν για την απελευθέρωση των φυλακισμένων στη ΓΛΔ κομμουνιστών. Μέλη του ΚΚΓ κατέλαβαν τα γραφεία του ADN (Γενικό Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων της ΓΛΔ) στη Βόννη (τον Οκτώβρη του 1981), προσπάθησαν να αποκλείσουν το δρόμο για τα σύνορα ή αλυσοδέθηκαν στο κτίριο της Μόνιμης Αντιπροσωπείας της ΓΛΔ στη Βόννη (τον Ιούλη του 1982). Μπροστά στους συνοριακούς φρουρούς στην οδό Μπόρνχολμ, 5 σύντροφοι προέβησαν σε 4ήμερη απεργία πείνας (το Δεκέμβρη του 1981). Δύο φορές, οι σύντροφοι προσπάθησαν να συλλέξουν υπογραφές ενάντια στις συλλήψεις από τα όργανα της ΓΛΔ (τον Οκτώβρη και το Δεκέμβρη του 1981). Έξι φορές (μεταξύ Δεκέμβρη 1981 και Μάη 1982) ρίχτηκαν προκηρύξεις από το Δυτικό στο Ανατολικό Βερολίνο με τη βοήθεια μπαλονιών και έτσι δημοσιοποιήθηκαν οι συλλήψεις (βλ.“Ενημέρωση 230/82 για τη νέα συκοφαντική ενέργεια με μπαλόνια από το δυτικό Βερολίνο”, χ.η., BStU, ZA, Neiber 90, σ.σ. 155 f).

Οι δυτικογερμανοί κομμουνιστές έμπαιναν ακόμα και στο στόμα του λύκου. Προκαλώντας τεράστια έκπληξη στις αρχές της ΓΛΔ, 4 κομμουνιστές μπήκαν στο ανατολικό Βερολίνο από το δυτικό και αλυσοδέθηκαν στην Πλατεία Αλεξάντερ (το Νοέμβρη 1981). Πολύ πιο μακριά από εκεί, την ίδια στιγμή, ένας άλλος έριχνε προκηρύξεις από τα κιγλιδώματα του καταστήματος Centrum. (βλ. Τελική Έκθεση του 12ου/8ου τμήματος για τον Επιχειρησιακό Φάκελο του “ανατολικογερμανικού σκέλους”, 30 Μάρτη 1989, BStU, ZA, AOP 2796/89, τ. 1, σ.σ. 216-220).

Τελικά, ένας δυτικογερμανός σύντροφος των συλληφθέντων συνέλεξε περίπου 200 υπογραφές για την απελευθέρωση των συλληφθέντων κομμουνιστών και μπήκε στη ΓΛΔ το πρωί της 18ης Νοέμβρη 1982 χωρίς να ρωτήσει, άφησε τις υπογραφές στο γραφείο υποδοχής του Υπουργείου και έφυγε προς τη Δύση χωρίς κανένα πρόβλημα. Ανάμεσα στα πρόσωπα που είχαν υπογράψει ήταν ο Χάινριχ Μπόελ, πολύ γνωστός επικριτικός δυτικογερμανός συγγραφέας, ο οποίος είχε αποκτήσει μεγάλο κύρος με την κατανόηση που επέδειξε για τα κίνητρα των μαχητών της λεγόμενης “Φράξιας Κόκκινος Στρατός”. Ενώ οι δυτικογερμανικές αρχές αντιδρούσαν απέναντί τους με πολύ υστερικό τρόπο, τα ανατολικογερμανικά ΜΜΕ έτρεφαν μεγάλη εκτίμηση. Επίσης, ανάμεσα στους υπογράψαντες ήταν ο Χάινριχ Άλμπερτζ, πρώην δήμαρχος του Δυτικού Βερολίνου, ο οποίος είχε μεγάλο κύρος εκεί επίσης, και ο οποίος, με πολύ αυτοκριτικό τρόπο ανέλαβε την ευθύνη όταν στις 2 Ιούνη 1967, κατά τη διάρκεια φοιτητικής διαδήλωσης ενάντια στην επίσκεψη του Σάχη της Περσίας στο Δυτικό Βερολίνο, η αστυνομία είχε πυροβολήσει έναν φοιτητή και ο οποίος, επίσης, λίγα χρόνια μετά, προθυμοποιήθηκε να τεθεί στη διάθεση ανταρτών πόλης προκειμένου να σώσει τη ζωή ενός πολιτικού που είχε συλληφθεί από αυτούς για να απελευθερωθεί ένας φυλακισμένος σύντροφός τους. Οι Μποελ και Άλμπερτζ έδρασαν ως εκ πεποιθήσεως Χριστιανοί και έτσι συνυπέγραψαν (βλ. έκθεση 1ης Δεκέμβρη 1982. Επίσης, AOPK „Springer“, BStU, ASt Frankfurt on Oder, AOPK Cottbus 1819/84).

Το ΥΚΚ προσπάθησε να αντικρούσει αυτή την καμπάνια με ένα αποτελεσματικό και όσο το δυνατό πιο διακριτικό τρόπο. Οι σύντροφοι που είχαν αλυσοδεθεί συνελήφθησαν. Δύο ημέρες μετά τη σύλληψή τους, καταδικάστηκαν σε 6μηνη φυλάκιση και απελάθηκαν από τη ΓΛΔ.

Το ΥΚΚ χρειαζόταν να επιδειχθεί λιγότερη έγνοια για τους συντρόφους του ανατολικογερμανικού σκέλους και τα εναπομείναντα μέλη να μην είναι σε θέση να αρχίσουν θεαματικές δράσεις (“Παρ’ όλη τη σειρά μέτρων, οποιαδήποτε σύγκρουση που θα οδηγούσε σε θεαματικές ενέργειες από πλευράς “ΚΚΓ” ή σε άλλα αποτελέσματα με υψηλό βαθμό δημοσιότητας θα πρέπει να αποφευχθούν”. Ο Νάιμπερ έγραψε αναπαράγοντας τις οδηγίες του Μίελκε. Η επιστολή Νάιμπερ είχε ημερομηνία 3 Δεκέμβρη 1982).

Απαγόρευση μελέτης του μαρξισμού – λενινισμού

Παρότι πολλά από τα μέλη του ανατολικογερμανικού σκέλους είχαν συλληφθεί, το Υπουργείο θεωρούσε απαραίτητο να επιμείνει στην υπονόμευση του “βάκιλλου” ΚΚΓ με ειδικό τρόπο. Ιδιαίτεροι προσωπικοί έλεγχοι με την κωδική ονομασία “Ίγκελ” (“Σκατζόχοιρος”) τέθηκαν σε εφαρμογή σε βάρος τεσσάρων από τους συλληφθέντες συντρόφους, καθώς το Κύριο Τμήμα 8 του Υπουργείου, αρμόδιο για τις φυλακές, φοβόταν ότι αυτοί οι φυλακισμένοι ήταν σε θέση να ασκήσουν κακή επιρροή στους συγκρατουμένους τους με τις “εχθρικές απόψεις” τους. 4 ανεπίσημοι συνεργάτες του Υπουργείου, καθώς και 2 ανεπίσημοι συνεργάτες της ασφάλειας (εύρος δραστηριότητας Ι) αξιοποιήθηκαν προς τούτο.

Μια από τις υπονομευτικές προθέσεις ενός φυλακισμένου ήταν να μελετά τα κείμενα των κλασικών συγγραφέων του μαρξισμού – λενινισμού χωρίς να ενοχλείται. Το Υπουργείο, ωστόσο, το απαγόρευσε, οδηγώντας έτσι σε μεγάλες δυσκολίες για την επιχειρηματολόγηση (cf. BStU, ZA, AOPK 427/85).

Το ΥΚΚ, ωστόσο, δεν έμεινε σε αυτό, αλλά υλοποίησε, επίσης, “υπονομευτικά μέτρα”, κατά τη διάρκεια της φυλάκισης. “Με στοχευμένες πολιτικές ενέργειες, βάθυνε η εντύπωση των συγκρατουμένων του πρώην ηγέτη του ανατολικογερμανικού σκέλους ότι ο ίδιος δρούσε για λογαριασμό του Υπουργείου ως “χαφιές της Στάζι”. Ως συνέπεια, οι άλλοι κρατούμενοι είναι όλο και πιο δύσπιστοι εναντίον του και τον αποφεύγουν” (Προσωρινή εκτίμηση του Τμήματος 12/3 για τον Επιχειρησιακό Φάκελο “Ανατολικογερμανικό σκέλος”, 03/01/1986, BStU, ZA, AOP 2796/89. Επίσης, Ενημέρωση της Ομάδας 12 της Περιφερειακής Διοίκησης του Βερολίνου, 12/04/1985 για το ακροαριστερό “ΚΚΓ”, BStU, ZA, Neiber 91, σ.σ. 73-75. Επίσης, Επικαιροποιημένη Έκθεση του 7ου τμήματος της Περιφερειακής Διοίκησης του Βραδεμβούργου, για τους Προσωρπικούς Ελέγχους “Ίγκελ”, BStU, Ast Berlin, AOPK 2172/83, σ.σ. 42-45).

Το ΥΚΚ ήθελε να προνοήσει και για τον καιρό μετά την αποφυλάκιση. Ο πράκτορας του Μίελκε, Γκέρχαρντ Νάιμπερ, έγραφε: “Κατά την άποψή μου, θα έπρεπε να σκεφτούμε πώς θα μπορούσαμε να υπονομεύσομε τα μέλη του “ΚΚΓ”, τα οποία τώρα έχουν συλληφθεί στη ΓΛΔ, και στις σχέσεις τους με άλλους ανθρώπους, πάνω από όλα, με το “ΚΚΓ”, ώστε να είμαστε σε θέση να τους αποφυλακίσουμε και να τους απελάσουμε στην ΟΔΓ, ώστε να προωθήσουμε την αποσύνθεση του “ΚΚΓ” και να στερήσουμε από τα άτομα που γίνονται ανατολικογερμανοί μετανάστες στη Δύση όλες τις δυνατότητες να έρθουν σε επαφή με συγγενικά πνεύματα” (Επιστολή Νάιμπερ, 3 Δεκέμβρη 1982, Ενημέρωση 75/308/83. Πρόταση του Κύριου Τμήματος 9 του ΥΚΚ με ημ/νία 19 Ιούλη 1982, για την εφαρμογή περαιτέρω διαθέσιμων μέτρων για την αποσύνθεση της εχθρικής ομάδας του “ανατολικογερμανικού σκέλους” του ΚΚΓ, από την άποψη των προκαταρκτικών μέτρων που πρέπει να προετοιμαστούν, BStU, ZA, AU 2409/83, τ. 7, σ.σ. 2678 f. Κατά την άποψη του προσωπικού περιβάλλοντος του συγγραφέα, η υλοποίηση τέτοιων μέτρων έχει αποδειχτεί (βλ. Έκθεση Ομάδας Εργασίας 12, 01/12/1982), BStU, ZA, Neiber 90, σ.σ. 24-27.)

Ο Νάιμπερ ήθελε να επιτραπεί η αποφυλάκιση και απέλαση στη Δύση μόνο αφότου είχαν προετοιμαστεί οι δυνατότητες για υπονόμευση των σχέσεων (βλ. Επιστολή Γκέρχαρντ Νάιμπερ προς Χάρι Νταλ, 14/04/1982, BStU, ZA, Neiber 90, σ. 225). Δύο συγγενείς, επίσης, των δυλακισμένων μελών του ΚΚΓ απελάθηκαν στη Δύση και συμφωνήθηκε ακόμα και να επανέλθυουν στη ΓΛΔ “προκειμένου να κάνουν και τα δύο αυτά άτομα ύποπτα ότι δρουν για το ΥΚΚ επί πολλά χρόνια και ότι μετακινήθηκαν στη Δύση εκ μέρους των οργάνων μας” (Ενημέρωση 75/3506/83).

Προληπτικά μέτρα ενάντια στην ανασυγκρότηση του ανατολικογερμανικού σκέλους

Πέραν του φόβου ότι τα ΜΜΕ θα μπορούσαν να αναφέρουν τη δράση του ΚΚΓ, η κύρια έγνοια του ΥΚΚ ήταν να αποφευχθεί η ανασυγκρότηση του ανατολικογερμανικού σκέλους του ΚΚΓ. Επομένως, όλες οι πιθανές δράσεις του έπρεπε να καταπνιγούν εν τη γεννέσει. Προς τούτο, το ΥΚΚ άλλη μια φορά αξιοποίησε τους ανεπίσημους συνεργάτες του, στους οποίους τέθηκε το καθήκον να προτείνουν στους δυτικογερμανούς ηγέτες του κόμματος ότι πλέον μια περαιτέρω ενασχόληση με τη ΓΛΔ θα ήταν χωρίς νόημα ή χωρίς χρησιμότητα. Για αυτό το σκοπό, θεωρήθηκε απαραίτητο να δράσουν με έξυπνο τρόπο: “Προσεκτικές σκέψεις πρέπει να γίνουν και τα κατάλληλα επιχειρήματα να βρεθούν, τα οποία θα είναι χρήσιμα για ικανούς ανεπίσημους συνεργάτες προκειμένου να εμποδίσουν την οικοδόμηση κάποιου “ΚΚΓ” στη ΓΛΔ. Τα επιχειρήματα πρέπει να είναι – για όλους τους αξιοποιούμενους ανεπίσημους συνεργάτες – τόσο γνήσια, ώστε ο εχθρός να μην είναι καθόλου σε θέσει να υποψιαστεί ότι δημιουργούνται από το ΥΚΚ (Αναπαραγωγή των οδηγιών του Μίελκε από το Νάιμπερ, βλ. Επιστολή Νάιμπερ, 3 Δεκέμβρη 1982).

Συνέχισε γράφοντας ότι, αν δεν θα μπορούσε να αποτραπεί η περαιτέρω ενασχόληση του κόμματος (ΚΚΓ)* με τη ΓΛΔ, θα έπρεπε τουλάχιστον να εκκαθαριστούν οι δομές του εντός ΓΛΔ πολύ εύκολα. Οι καλύτερες ευκαιρίες για ένα τέτοιο σκοπό δεν δίνονταν από την ως τώρα οργανωτική δομή, η οποία αποτελούταν, όπως επί Ναζί, από διαφορετικούς καθοδηγητές διαφόρων πυρήνων στη ΓΛΔ, οι οποίοι επικοινωνούσαν μεταξύ τους μόνο συνωμοτικά, για το πώς να δράσουν. Το ΥΚΚ θα προτιμούσε μια ειδική επιτροπή μεταξύ δυτικογερμανικού και ανατολικογερμανικού ΚΚΓ (αρμόδια για τους πυρήνες ΓΛΔ), καθώς, υπό τέτοιες συνθήκες, οι ανεπίσημοι συνεργάτες θα μπορούσαν να αποκτήσουν μια συνολική αντίληψη. Το ΥΚΚ προσπάθησε να βοηθήσει τους ανεπίσημους συνεργάτες του εντός των πυρήνων της ΓΛΔ να εκτιμήσουν τέτοιες ιδέες και να τους δώσει τα κατάλληλα επιχειρήματα για τους ηγέτες του ΚΚΓ: “Η πρόσκληση ενός ανεπίσημου συνεργάτη για συμμετοχή στο 5ο συνέδριο του “ΚΚΓ” (το Νοέμβρη – Δεκέμβρη 1983) θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί για την άσκηση προωρπικής επιρροής στους αξιωματούχους του “ΚΚΓ” προκειμένου να τους αποτρέψουν από τη δημιουργία και τη διάδοση ενός ανεξάρτητου κόμματος στη ΓΛΔ. Το ανεξάρτητο κόμμα θα έπρεπε να παρουσιάζεται ωσάν να διέσπαγε το “ΚΚΓ” γιατί βρισκόταν σε αντίθεση με την παγγερμανική ιδέα του κόμματος και επειδή πιθανώς θα ερμηνευόταν στη ΓΛΔ ως μια αντισυνταγματική οργάνωση. Η αντιπρόταση θα έπρεπε να είναι η περαιτέρω καθοδήγηση σε προσωπικές βάσεις στη ΓΛΔ η οποία θα διεξάγεται από μια επιτροπή που θα πρέπει να αποτελείται από πολίτες της ΓΛΔ οι οποίοι μόνο αυτοί θα καθοδηγούνται από καλά στελέχη του “ΚΚΓ” (Έκθεση, 1η Δεκέμβρη 1982).

Καθώς τα επιθετικά μέτρα (συλλήψεις και αρνήσεις εισόδων στη χώρα) δεν επαρκούσαν για την πλήρη καταστολή της δράσης του ΚΚΓ (στη ΓΛΔ)*, το ΥΚΚ επεδίωξε την παρουσίαση της αποσύνθεσης του ανατολικογερμανικού σκέλους στους ηγέτες του κόμματος. Ως συνήθως, οι ανεπίσημοι συνεργάτες του εξέφραζαν “απογοήτευση με την αργή οικοδόμηση του κόμματος”, επικείμενες νοσηλείες σε σύντομο χρονικό διάστημα κλπ προκειμένου να βγούν από το κόμμα. Με τη βοήθεια των ανεπίσημων συνεργατών του, το ΥΚΚ παρέλυσε τις δραστηριότητες του ανατολικογερμανικού σκέλους. Η ανατολικογερμανική έκδοση της Roter Morgen, του κομματικού οργάνου, διακόπηκε. Τα χρονικά διαστήματα που μεσολαβούσαν μεταξύ των επισκέψεων των καθοδηγητών αυξήθηκαν από δύο σε έξι μήνες.

Η Στάζι προγραμμάτιζε βομβιστική επίθεση ενάντια στους συντρόφους του ΚΚΓ

Ο ραδιοφωνικός σταθμός Roter Stachel

Κατά τη διάρκεια του 1982, οι σύντροφοι του κόμματος κατάφεραν να οργανώσουν ένα φορητό αναμεταδότη VHF, με τον οποίο μετέδιδαν το πρόγραμμα του ραδιοφωνικού σταθμού Roter Stachel στους 101 μεγάκυκλους από το δυτικό Βερολίνο στη ΓΛΔ, την πρώτη φορά στα τέλη του Απρίλη 1983 και έπειτα, κάθε πρώτη Δευτέρα του μήνα, αρχίζοντας από τις 2 Μάη 1983. τα προγράμματα άρχιζαν κάθε φορά με την ίδια μελωδία του Ράδιο Τίρανα ή με το τραγούδι (σε στίχους Μπέρτολ Μπρεχτ)* “Εμπρός και ας μην ξεχνάμε” (“Τώρα ήρθ’ η ώρα” – “Το τραγούδι της Αλληλεγγύης”). Έπειτα, υπήρχαν οι πολιτικές ειδήσεις οι οποίες εκφωνούνταν με έξυπνο τρόπο καθώς και τα αιτήματα του ανατολικογερμανικού σκέλους που εκλαϊκεύονταν συνειδητά. Για παράδειγμα, το κείμενο της εκπομπής της 1ης Γενάρη του 1984 ήταν το ακόλουθο: Ράδιο Roter Stachel. Ράδιο Roter Stachel. Ράδιο Roter Stachel. Ακούτε το ραδιοφωνικό σταθμό του εκτός νόμου κομμουνιστικού κόμματος στη ΓΛΔ. Θα μεταδίδουμε κάθε πρώτη Δευτέρα του μήνα από τις 9.30 το πρωί στα VHF στους 101 μεγακύκλους. Κίνημα Ειρήνης: Η ηγεσία του ΕΣΚΔ άσκησε πίεση σε ομάδες της εκκλησίας και ανεξάρτητες ομάδες ειρήης μετά την έναρξη της αποιήκευσης όπλων στην ΟΔΓ και το τέλος του έτους Μάρτιν Λούθερ. Σε πολλές πόλεις, οι αρχές κινήθηκαν σε βάρος των αντιπάλων των εξοπλισμών και τους πασιφιστές με κατ’ οίκον έρευνες, συλλήψεις και φυλακίσεις (…) Πού είναι η δημκρατία στη λαοκρατική μας δημοκρατία; Η ΓΛΔ είναι μια φυλακή των εργατών και των αγροτών, όχι μόνο γιατί εμποδίζει τους πολίτες της που είναι ικανοί για εργασία, εκτός από επιφανείς εκφωνητές της γραμμής του κόμματος να φύγουν από τη χώρα, με τείχη και νάρκες, με ηλεκτροφόρα σύρματα και αυτόματα, αλλά και με την κυριολεκτική σημασία της λέξης, καθώς οι φυλακές δεν είναι υπερπλήρεις με απατεώνες, κερδοσκόπους κλπ, αλλά μόνο με τίμιους ανθρώπους που δεν κάνουν τίποτε άλλο από το να διατυπώνουν την κριτική τους άποψη. Είναι αυτό σοσιαλιστικό; Είναι αυτό δημοκρατικό;”.

Ο αναμεταδότης εγκαταστάθηκε και λειτουργούσε για σύντομο χρονικό διάστημα σε ένα καταφύγιο για αεροπορικές επιδρομές (από την εποχή του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου)* στο Ούμπολντταϊν ((δάσος στην περιφέρεια του δυτικού Βερολίνου και πρώην προπύργιο του εργατικού κινήματος πριν την εποχή της ναζιστικής εξουσίας)* που ονομαζόταν “Ο Γάμος”). Υπήρχαν πολύ σύντομες χρονικά εκπομπές (από 5 ως 12 λεπτά) καθώς και κάλυψη του μέρους από φρουρούς για να εμποδιστεί η δυτικοβερολινέζικη αστυνομία ή η δυτικογερμανική υπηρεσία ταχυδρομείων να ανιχνεύσει τον παράνομο σταθμό. Τουλάχιστον 10 άτομα χρησιμοποιούνταν άμεσα με αυτή την επιχείρηση.

Η λειτουργία αυτού του αναμεταδότη προκάλεσε πονοκέφαλο στο Μίελκε και το επιτελείο του. Το αργότερο ως τα τέλη του 1982, το ΥΚΚ είχε πληροφορηθεί για το γεγονός ότι το ΚΚΓ είχε επενδύσει σε έναν παράνομο αναμεταδότη. Το ΥΚΚ πήρε μέτρα για τον εντοπισμό της θέσης του. Εντός λίγων ημερών, χρησιμοποιήθηκαν 8 σταθεροί και 6 κινητοί ανιχνευτές. “Έγινε δυνατό, περαιτέρω, να προσεγγιστεί η θέση του εχθρικού αναμεταδότη με επιθετικά μέτρα εντοπισμού που προετοιμάστηκαν και εκτελέστηκαν με την υποστήριξη του σοβιετικού αδερφού οργάνου και με τη βοήθεια ενός ειδικά διαμορφωμένου μοτοσακού, και με τον κατάλληλο εξοπλισμό ανίχνευσης της κατεύθυνσης του αναμεταδότη” (Επιστολή 5 Ιούλη 1983 του επικεφαλής του Κύριο Τμήματος 12 στο Νάιμπερ).

Αφότου εντοπίστηκε το δάσος Ούμπολντταϊν χοντρικά ως η θέση του αναμεταδότη, η Στάζι έστειλε τους ανεπίσημους συνεργάτες τους με επαφή με τον εχθρό, άμεσα πριν την επόμενη εκπομπή, προκειμένου να εντοπιστεί η ακριβής θέση του (βλ. Πρόταση του επικεφαλής του τμήματος για τη λήψη επιθετικών μέτρων για την παρεμπόδιση της προετοιμασίας του λεγόμενου 5ου συνεδρίου του “ΚΚΓ”, 23 Ιούνη 1983, BStU, ZA, Neiber 91, σ,σ, 288-292 και BStU, ZA, AIM 255/91, τ. 2).

Τελικά, το ΥΚΚ μπόρεσε να εντοπίσει ένα εγκαταλελειμμένο καταφύγιο για αεροπορικές επιδρομές σε ένα λοφίσκο και ερεύνησε τον “τόπο του εγκλήματος” για ίχνη σε διάστημα ανάμεσα στις εκπομπές. Κατά την επόμενη εκπομπή, το Κύριο Τμήμα 3 βιντεοσκόπησε όλους τους υπόπτους. Άλλοι ανεπίσημοι συνεργάτες επισκέφτηκαν τα δυτικοβερολινέζικα μέλη του ΚΚΓ που ήταν ύποπτα για άμεση συμμετοχή στην επιχείρηση του αναμεταδότη ακριβώς την ώρα που είχε ανακοινωθεί ότι θα υπάρχουν οι εκπομπές, προκειμένου να αποκτήσουν περαιτέρω στοιχεία για το ζήτημα ποιος καθοδηγούσε τα άμεσα εμπλεκόμενα πρόσωπα.

Συνολικά, 9 ανεπίσημοι συνεργάτες απασχολήθηκαν για αυτό. Από τον Οκτώβρη του 1983, ειδικά εκπαιδευμένα μέλη του Τμήματος 8/6 που ήταν αρμόδιο για την παρακολούθηση και έρευνα, απασχολήθηκαν στο δυτικό Βερολίνο. Αυτά τα άτομα θα έπρεπε να παρακολουθούν την κατοικία του αξιωματούχου του ΚΚΓ, επίσης, το οποίο η Στάζι υποπτευόταν ότι ήταν ο αποθηκευτικός χώρος του αναμεταδότη ανάμεσα στις εκπομπές (βλ. Πληροφορία 320/331/83 του Τμήματος 12 για τις εξελίξεις αναφορικά με τον παράνομο αναμεταδότη του “ΚΚΓ”, 9 Σεπτέμβρη 1984, BStU, ZA, Neiber 93, σ.σ. 185-187).

Για την αντιμετώπιση του Ράδιο Roter Stachel, η Στάζι επωφελήθηκε από το γεγονός ότι η Υπηρεσία Ελέγχου και επιμέτρησης των ραδιοφωνικών σταθμών (Funkkontroll- und Messdienst) αναζητούσε κι αυτή την ακριβή θέση του αναμεταδότη. Αστυνομικά βαν της δυτικοβερολινέζικης αστυνομίας ήταν έτοιμα για επέμβαση στην περιοχή του Ούμπολντταϊν. Την ώρα της επόμενης εκπομπής η οποία είχε ανακοινωθεί, στις 3 Οκτώβρη 1983, δυνάμεις και από τα δύο τμήματα του Βερολίνου, θα πηγαιναν στο δάσος Ούμπολντταϊν. Μάταια, ωστόσο, καθώς οι εντατικές έρευνες είχαν τραβήξει την προσοχή. Το Πάρκο Βικτόριαπαρκ στην περιοχή Κρόιτσμπεργκ του Βερολίνου επιλέχτηκε ως η θέση για το πρόγραμμα εκπομπών του Οκτώβρη.

Ήταν μάλλον τις πρώτες μέρες του Γενάρη του 1984 που το ΥΚΚ αποφάσισε να μην ανεχτεί άλλο τη λειτουργία του αναμεταδότη. Ο Νάιμπερ πρότεινε διάφορα επιθετικά μέτρα για αυτό. Ο Νάιμπερ μελέτησε την πιθανότητα να κλαπούν ή να καταστραφούν από ανεπίσημους συνεργάτες οι συσκευές αναμετάδοσης. Το Υπουργείο Ταχυδρομείων και Τηλεπικοινωνιών της ΓΛΔ θα διαμαρτυρόταν βίαια ενάντια στη Γερουσία του δυτικού Βερολίνου, στην Ταχυδρομική Υπηρεσία της ΟΔΓ και τις Γαλλικές Συμμαχικές Δυνάμεις (καθώς η περιοχή από όπου μεταδιδόταν η εκπομπή ανήκε στη γαλλική ζώνη κατοχής του δυτικού Βερολίνου μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο)* για το ότι δεν είχαν συντονίσει από κοινού με το υπουργείο της ΓΛΔ τις συχνότητες μετάδοσής τους. Αν ούτε αυτό το μέτρο δεν είχε αποτέλεσμα “θα πρέπει να προετοιμαστεί φυσική εξάλειψη”. Ο Χόρστ Μάενχεν, επικεφαλής του Κύριου Τμήματος 3, προφανώς έπαιζε με την ιδέα της καταστροφής της συσκευής μετάδοσης με τη χρήση εκρηκτικών. Τα υλικά που θα χρησιμοποιούνταν για αυτό το σκοπό θα έπρεπε να είναι αποκλειστικά δυτικής κατασκευής προκειμένου να αποφευχθεί η υποψία ότι είχε εμπλακεί η ΓΛΔ στο έγκλημα. Η έκρηξη θα γινόταν με τηλεκοντρόλ ή αυτόματα με το που άρχιζε η μετάδοση (βλ. Πλάνο βήμα το βήμα και με διάφορες εκδοχές για την περαιτέρω δράση ενάντια στο Ράδιο “Roter Stachel”, 23/01/1984, BStU, ZA, Neiber 93, σ. σ. 67-69).

Οι χρήστες του αναμεταδότη θα τραυματίζονταν σοβαρά ή και θα σκοτώνονταν, όμως, το Υπουργείο Κρατικής Ασφάλειας της ΓΛΔ δεν φειδόταν τέτοιων μέτρων ενάντια στο ΚΚΓ.

Το ΥΚΚ επωφελήθηκε του γεγονότος ότι είχε πετύχει τη διακοπή της λειτουργίας του αναμεταδότη με τη βοήθεια ανεπίσημων συνεργατών. Κατ’ εντολή του ΥΚΚ, οι ανεπίσημοι συνεργάτες είχαν πείσει τους ηγέτες του κόμματος στη Δύση για μήνες ότι οι εκπομπές δεν μπορούσαν να ακουστούν καθαρά, ότι τα νέα από πλευράς περιεχομένου είχαν παλιώσει κλπ. Μαζί με τα μέτρα ανίχνευσης και έρευνας της δυτικογερμανικής Υπηρεσίας Ταχυδρομείων, αυτό το γεγονός συνέβαλε οριστικά υπέρ της διακοπής της λειτουργίας του αναμεταδότη. Η εκπομπή του Φλεβάρη του 1984 ήταν η τελευταία του Ράδιο Roter Stachel. (Ενάντια σε πιθανή αναβίωση της λειτουργίας του αναμεταδότη, το Τμήμα 12/3 άνοιξε τον προληπτικό Επιχειρησιακό Φάκελο “Αναμεταδότης”).

Αφότου σταμάτησε ο αναμεταδότης, η Υπηρεσία Κρατικής Ασφαλείας της ΓΛΔ ήταν σε θέση να σημειώσει ότι “ακύρωσε τις δραστηριότητες του εχθρού” με επιτυχία – από τη δική της σκοπιά. Αυτός ήταν ο τρόπος με τον οποίο τα είδε το ΥΚΚ το 1986. Ο Μίελκε, ο οποίος είχε δώσει υψηλή προτεραιότητα στο ζήτημα, ήταν πολύ ικανοποιημένος από την επίδοση των συνεργατών του. “Η επιχειρησιακή δουλειά ως τώρα έχει πάει πολύ καλά. Αναγνώριση σε όλους τους συντρόφους”, έδωσε εντολή στο συνεργάτη του, Νάιμπερ, να πει στους συνεργάτες του Τμήματος 12 κατά τη διάρκεια συνάντησης.

Σε επίπεδο καθοδήγησης, αποφασίστηκε η μελλοντική μεταχείριση του κόμματος (ΚΚΓ) να ανατεθεί, πάνω από όλα, στο Κύριο Τμήμα 20 και στο Κύριο Τμήμα Α, καθώς η ανάθεση του ζητήματος στο Τμήμα 22 (“Τρομοκρατία”) δεν είχε φανεί χρήσιμη. Αργότερα, με τη “λίστα εχθρικών αντικειμένων” (Απόρρητο Έγγραφο, GVS, 4/85), ορίστηκε ακριβώς ότι η ομάδα του ΥΚΚ θα πρέπει μελλοντικά να είναι αρμόδια για οποιοδήποτε “εχθρικό αντικείμενο” (βλ. Απόρρητο Έγγραφο 4/85, 15 Φλεβάρη 1985 – Πάλη ενάντια στις εχθρικές υπηρεσίες και δυνάμεις στον επιχειρησιακό τομέα που είναι δραστήριες με υπονομευτικό τρόπο ενάντια στη ΓΛΔ και άλλα σοσιαλιστικά κράτη (πέρα από ιμπεριαλιστικές μυστικές υπηρεσίες και εγκληματικές συμμορίες σωματεμπορίου), BStU, ZA, Dst, 103142).

Από εκείνη τη στιγμή, η Κύρια Διοίκηση Α/2 έπρεπε να ασχολείται με το ΚΚΓ στη Δύση, ενώ το Τμήμα 22/3 ήταν υπεύθυνο για τον έλεγχο των εναπομείναντων μελών του ανατολικογερμανικού σκέλους. Καθώς το σκέλος ήταν απλά σκιά του παλιού εαυτού του, αυτή η ομάδα της Υπηρεσίας ήταν σε θέση να περιοριστεί στη συνέχιση μερικών επιχειρησιακών ελέγχων ταυτότητας (ΟΡΚ) των ιδιαίτερα “επικίνδυνων” μελών του κόμματος.

Στη Δύση, το ΚΚΓ είχε πέσει σε μια θανάσιμη κρίση από το 1983. Και από το 1985, κατέληξε σε εσωκομματικές συγκρούσεις, η πορεία των οποίων καταγραφόταν με ακρίβεια από το ΥΚΚ. Η Στάζι ήταν αρκετά χαρούμενη με αυτή την εξέλιξη, η οποία επισφραγίστηκε στις 5 Οκτώβρη 1986 με την ενοποίηση του κόμματος με την (τροτσκιστική) Ομάδα Διεθνιστών Μαρξιστών (GIM) στο Ενωμένο Σοσιαλιστικό Κόμμα (VSP).

Οι μαρξιστές – λενινιστές του κόμματος άρχισαν την ανασυγκρότηση του ΚΚΓ το 1985.

Η αρμόδια ομάδα της Υπηρεσίας για την καταπολέμηση του ανατολικογερμανικού σκέλους διαλύθηκε την 1η Σεπτέμβρη του 1986, και τα εναπομείναντα καθήκοντά της αναλήφθηκαν από το τμήμα 22/8 (“Διεθνής Τομοκρατία”), χωρίς, ωστόσο, μεγάλες προσπάθειες. Το Φλεβάρη του 1989, το Τμήμα 22/8 τερμάτισε τη “μεταχείριση” των υπολειμμάτων του ανατολικογερμανικού σκέλους οριστικά (βλ. Απόφαση του Τμήματος 22/8 για την αρχειοθέτηση του Επιχειρησιακού Φακέλου ονόματι “Σκέλος”, 22/02/1989, BStU, ZA, AOP 2798/78, τ. 1).

Το Υπουργείο Κρατικής Ασφάλειας – Σπαθί και Ασπίδα του ρεβιζιονιστικού ΕΣΚΓ

Το Υπουργείο Κρατικής Ασφαλείας άρχισε τη δράση του (το 1952) με περίπου 4.000 σνεργάτες και στο τέλος του, το 1989, είχε φτάσει να απασχολεί 100.000 με πλήρες ωράριο. Περίπου 500.000 ανεπίσημοι συνεργάτες υπήρχαν, επιπρόσθετα (βλ. Επίσημος Προϋπολογισμός του τελευταίου Υπουργού Εσωτερικών της ΓΛΔ, έκθεση στη (δυτικοβερολινέζικη)* Der Tagesspiegel, 8 Σεπτέμβρη 1990).

Πρέπει να προσθέσουμε περίπου 6.000 αξιωματούχους “ειδικής απασχόλησης” (OibE), καθώς και άγνωστο αριθμό των λεγόμενων “άγνωστων συνεργατών” (U-Mitarbeiter). Με όλους αυτούς, η Στάζι ήταν ο μεγαλύτερος εργοδότης όλης της ΓΛΔ.

Η όλη χώρα βρισκόταν υπό ωμή παρακολούθηση και κατασκοπία. Στο τέλος της ΓΛΔ, υπήρχαν φάκελοι συνολικού μήκους 180 χιλιομέτρων και προσωπικοί φάκελοι για περίπου 6.000.000 άτομα (ο συνολικός πληθυσμός της ΓΛΔ ήταν 16,8 εκατομμύρια κάτοικοι).

Ο φόβος της δίωξης από αυτό τον “παντοδύναμο μηχανισμό που δεν υπάκουγε σε νόμους” είχε προσχεδιαστεί και αποτελούσε σημαντικό στήριγμα για τη διατήρηση της εξουσίας του ρεβιζιονιστικού ΕΣΚΓ.

Δεν έχει σημασία αν ο Μίελκε πράγματι πίστευε ή όχι ότι ήταν κομμουνιστής. Με ετήσιες αποδοχές 79.062,50 ανατολικογερμανικών μάρκων (όταν οι χαμηλότεροι μισθοί στη ΓΛΔ ανέρχονταν ετησίως στα 4.000 ανατολικογερμανικά μάρκα) ήταν σε θέση να έχει μια φανταστική ζωή. Το ταξικό λαϊφστάιλ ήταν ένα από τα χαρακτηριστικά αυτών των “ηγετών”. Η ύπαιθρος είχε κατανεμηθεί σε περιοχές κηνυγιού από αυτά τα ιθύνοντα σμήνη. Και, όπως η αριστοκρατία, κυνηγούσαν αγριόχοιρους, κόκκινα ελάφια, λαγούς κλπ. Ο Μίελκε μόνο δαπανούσε 60.000 από τον ετήσιο προϋπολογισμό για το δικό του πάθος για κυνήγι, εν προκειμένω, κυνήγι ζώων. Μπορούμε να πούμε ότι οι ηγέτες του ΕΣΚΓ ζούσαν ήδη στον κομμουνισμό, αλλά σε έναν “κομμουνισμό φιλισταίων”.

Παρότι οι μέθοδοι και το στυλ δουλειάς τους ήταν αυτό των γκάνγεστερ, όλα γίνονταν με μια κόκκινη προβιά. Αποκαλούσαν την Κρατική τους Ασφάλεια “σοσιαλιστική” και τους συνεργάτες τους “Τσεκίστες”. Κατά την άποψη του ΥΚΚ, ο “εχθρός” είναι “επικίνδυνος” και “πανούργος”, δρα με “εγκληματικό” τρόπο, με “εκβιασμούς” και “εκφοβισμό”, “συνειδητή εξαπάτηση”, “τρομοκρατία” και “δολιότητα”. Τα δικά τους πεπραγμένα, ωστόσο, τα διάνθιζαν με όρους όπως “επαναστατικά”, “επιστημονικά”, “έμπιστα”, “δημιουργικά” και “προοδευτικά”.

Με τη σχιζοφρένεια να έχει φτάσει σε τέτοιο υψηλό βαθμό, δεν πρέπει να αναρωτιέται κανείς γιατί, στις 13 Νοέμβρη 1989, στο (πρώην ανατολικογερμανικό) Λαϊκό Κοινοβούλιο, ο Έριχ Μίελκε, ο “δημοφιλής και τιμημένα εργαζόμενος ηγέτης” δήλωσε, αναφορικά με τη σχέση του με τους κακομεταχειρισθέντες πολίτες της ΓΛΔ: “Παρ’όλα αυτά, σας αγαπώ”.

Συνοψίζοντας

Η Στάζι ήταν εργαλείο του ρεβιζιονιστικού ΕΣΚΓ. Ο τρόπος δουλειάς της, οι μέθοδοί της και οι υπόγειες πρακτικές της αντιστοιχούν με το ρεβιζιονιστικό τρόπο σκέψης του.

Στο βιβλίο “Οι Υπερδυνάμεις”, ο σ. Ενβέρ Χότζα έγραφε ότι τα ρεβιζιονιστικά κόμματα δεν έχουν παρά μόνο τυπική ύπαρξη (ως κομμουνιστικά κόμματα) καθώς “άλλοι νόμοι, άλλοι αρχές, άλλα πράγματα λειτουργούν”. Και συνέχισε γράφοντας, “Ο Χρουσιώφ και οι αυλοκόλακές του είναι απατεώνες” οι οποίοι μετατρέπουν τις χώρες τους σε αστυνομικά κράτη. Εξαιρετικά χρησιμοποιούν τη μέθοδο του να “υποκρίνονται ότι κάτι ποτέ δεν συνέβη”. Αυτό είναι μια πολύ καλή περιγραφή της ρεβιζιονιστικής ΓΛΔ.

Το καθεστώς του ΕΣΚΓ είχε γίνει επικεφαλής της κοινωνίας της ρεβιζιονιστικής ΓΛΔ. Δεν το έκανε βασιζόμενο στην εξουσία που προέκυπτε από το “99.9%” του πληθυσμού (βάσει εκλογικών αποτελεσμάτων), αλλά στη διάθεση της Στάζι να διαπράξει οποιοδήποτε έγκλημα, στα μέλη της λεγόμενης Λαϊκής Αστυνομίας, στο στρατό (το λεγόμενο Εθνικό Λαϊκό Στρατό)*, συμπεριλαμβανομένου του τείχους και των ηλεκτροφόρων συρμάτων, και στο Σοβιετικό Στρατό. Ο κομματικός μηχανισμός του ΕΣΚΓ ήθελε να ελέγχει τη χώρα μέχρι τέλους. Παντοδύναμοι και έχοντας χαρακτηριστικά μεγαλομανίας, οι “επιφανείς” του ΕΣΚΓ ήθελαν να εξουσιάζουν. Δεν φοβούνταν τίποτα εκτός από το κοινό. Οι μάζες, κατ’ αυτούς, δεν ήταν καλές για τίποτα, παρά μόνο για να μανουβράρονται. Το σύνθημά τους ήταν “Εργάζεσαι καλά, εξουσιάζουμε καλά” και “Σε φροντίζουμε εμείς” (Σοσιαλισμός της ευημερίας).

Ο σοσιαλισμός δεν ήταν παρά ένα απαραίτητο στάδιο περάσματος στον κομμουνισμό. Αυτός είναι ο πραγματικός μας τόχος. Δεν είμαστε, ωστόσο ονειροπόλοι που πιστεύουν ότι ο κομμουνισμός μπορεί να επιτευχθεί από τη μια μέρα στην άλλη. Ο σοσιαλισμός, με όλα τα αδύνατα σημεία του και τα ημίμετρα που προκύπτουν από την κοινωνική κατάσταση, διαμορφώνει τους ανθρώπους. Αυτό μπορεί να είναι αρνητικό, επίσης.

Δεν είναι, ωστόσο, εφικτό να ξεπεράσουμε τα παλιά σχήματα καταμερισμού εργασίας και κάθε ιεραρχία. Στους ιθύνοντες, μια αντίληψη εξουσιαστική, ότι είναι καλύτεροι, ότι γνωρίζουν όλα τα πράγματα καλύτερα είχε αναπτυχθεί ενώ σε άτομα που ασκούσαν εκτελεστικά καθήκοντα, μία νοοτροπία υποταγής, ένα αίσθημα κατωτερότητας είχε αναπτυχθεί. Τέτοιες μη συνειδητές αρχικά τάσεις κατέληξαν να είναι μια βάση για την αλλαγή της εξουσίας στην κοινωνία. Οι μεν είχαν καταστεί πραγματικοί εξουσιαστές, οι εργαζόμενοι ξανά εξουσιαζόμενοι. Οι ηγέτες και οι διευθυντές όχι μόνο δεν ανακόπτουν αλλά ενισχύουν την αντίθεση ανάμεσα στους πάνω και στους κάτω. Αυτό το προτσές οδηγεί στη δημιουργία μίας νέας τάξης επιστατών σκλάβων, οι οποίοι αυτοαποκαλούνται “σοσιαλιστές”.

Αποκαλούμε μια τέτοια φάση πέρασμα στο ρεβιζιονισμό. Δεν είναι πια σοσιαλισμός αλλά δεν είναι ούτε ανοιχτός καπιταλισμός. Ο δρόμος πηγαίνει προς τον καπιταλισμό. Ένας τέτοιος σχηματισμός της κοινωνίας δεν έχει το δικαίωμα να υπάρχει στη σημερινή περίοδο, περίοδο ιμπεριαλισμού και σοσιαλισμού και, αργά ή γρήγορα, είτε θα υποτροπιάσει σε καπιταλισμό, ή ο δρόμος θα οδηγήσει ξανά προς το σοσιαλισμό. Ο σοσιαλισμός, ωστόσο, προϋποθέτει την ανατροπή της ρεβιζιονιστικής κλίκας. Αυτός ήταν ο στόχος για τον οποίο πάλεψε το ανατολικογερμανικό σκέλος του ΚΚΓ, με μεγάλο κόστος.

Ένα σημαντικό στήριγμα για τη διατήρηση της εξουσίας ήταν το παραμύθι για τον “υπαρκτό σοσιαλισμό” στη ΓΛΔ. Αυτό το προπαγανδιστικό παραμύθι δεν έπρεπε επ’ ουδενί να αμφισβητηθεί. Σε αυτό το σημείο έχουμε κάποιες από τις βασικές αιτίες για τη μαζική δίωξη των μαρξιστών – λενινιστών στη ΓΛΔ. Το ξεμασκάρεμα του καλύμματος αυτού σήμαινε μια θανάσιμη απειλή για τους ρεβιζιονιστές και έπρεπε να αποφευχθεί πάση θυσία, ακόμα και με δολοφονίες και τρομοκρατίες.

Για πολλά χρόνια, το ΚΚΓ στη ΓΛΔ διεξήγε μια ολόπλευρη πάλη για ένα κράτος το οποίο δίκαια θα μπορούσε να χαρακτηριστεί σοσιαλιστικό. Ηττήθηκε αλλά η πάλη δεν ήταν χωρίς χρησιμότητα. Η εμπειρία, τα διδάγματα από αυτή θα είναι πολύ χρήσιμη για περαιτέρω γνώση του περάσματος της κοινωνίας από το σοσιαλισμό στον καπιταλισμό. Και μέχρι την πτώση της ΓΛΔ, οι σύντροφοι του εκτός νόμου ανατολικογερμανικού σκέλους του ΚΚΓ πάλεψαν για την ανατροπή του ρεβιζιονιστικού καθεστωτος, ενάντια στην ανάληψη της εξουσίας από τους καπιταλιστές και τον (δυτικογερμανό ομοσπονδιακό πρωθυπουργό)* Χέλμουτ Κολ, και για την ανασυγκρότηση του σοσιαλισμού. Και παρά τις προσπάθειες της Στάζι, αυτή δεν ήταν σε θέση να καταστείλει πλήρως τη μαρξιστική – λενινιστική αντίσταση.

Και σήμερα; Ο ρεβιζιονιστικός κοινωνικός σχηματισμός μετατράπηκε σε καπιταλισμό – ιμπεριαλισμό, σύμφωνα με τα προδιαγεγραμμένα πρότυπα. Το ΚΚΓ συνεχίζει να υπάρχει, να αναπτύσσεται. Το ΕΣΚΓ εξαφανίστηκε, όμως επιβιώνει από τους διαδόχους του και τους άκριτους εκθειαστές του σε διάφορες άλλες οργανώσεις που καλλιεργούν τη νοσταλγία για τη ΓΛΔ και θαυμάζουν αυτή την κοινωνία ως “σοσιαλιστική” μέχρι σήμερα. Το ΥΚΚ καταργήθηκε, όμως τμήματά του εργάζονται τώρα για την Ομοσπονδιακή Γερμανική Μυστική Υπηρεσία.

Herbert Polifka

Κομμουνιστικό Κόμμα Γερμανίας (ΚΚΓ)

Προσθήκη:

Το 1981, η Στάζι έκανε “επίσημα” έρευνα στην κατοικία μου στο Μαγδεμβούργο. Αυτό οδήγησε σε απόδοση κατηγοριών (εναντίον μου)* για “δημόσια υποτίμηση” (της ΓΛΔ)*, σύμφωνα με το άρθρο 220 (του ανατολικογερμανικού Ποινικού Κώδικα)*, δύο χρόνια φυλακης με τριετή αναστολή και πρόστιμο 7.000 ανατολικογερμανικών μάρκων.

Το 1994, μία νέα έρευνα της κατοικίας μου και ποινική διαδικασία ξεκίνησε “επίσημα”, λόγω “ένταξης στο ΚΚΓ”. Αυτή τη φορά, τα μέτρα ελήφθησαν από έναν άλλον οργανισμό: τη Γερμανική Ομοσπονδιακή Κρατική Ασφάλεια. Χάρη στην καμπάνιά μας και την εγχώρια και διεθνή αλληλεγγύη, αποκρούστηκε αυτή η επίθεση και σταμάτησε η άσκηση δίωξης.

Όπως τον ακριό της Στάζι, η κατασκοπία, η δίωξη και η τρομοκρατία δεν θα μας αποθαρρύνουν από τον αγώνα μας. Το αντίθετο! Με την πτώση του ρεβιζιονιστικού καθεστώτος, ο καπιταλισμός έχει δείξει ξεκάθαρα και χωρίς make up τα πραγματικά του χαρακτηριστικά. Ο “νικηφόρος” καπιταλισμός είναι ένας κοινωνικός σχηματισμός σε παρακμή. Η ανάγκη για πάλη για το σοσιαλισμό έχει αποδειχτεί πιο ξεκάθαρα από ποτέ άλλοτε.

Τα κείμενα σε παρένθεση με το σύμβολο “*” είναι προσθήκες του μεταφραστή από τα γερμανικά στα αγγλικά. Το κείμενο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα του ΚΚΓ, Roter Morgen, φύλλο 24, 24 Δεκέμβρη 1997, στο φύλλο 1 στις 21 Γενάρη 1998 και στο φύλλο 2 στις 5 Φλεβάρη 1998. Το 1ο μέρος στα ελληνικά μπορεί να το διαβάσει κανείς στα αγγλικά εδώ. Το 2ο μέρος δημοσιεύτηκε στην αγγλόφωνη εκδοχή του τεύχους 7 του περιοδικού “Ενότητα & Πάλη”, της Διεθνούς Διάσκεψης Μαρξιστικών – Λενινιστικών Κομμάτων & Οργανώσεων (ICMLPO), Απρίλη του 2000.

Ο ρόλος της Κίνας στην κρίση της Υεμένης & η όξυνση των ιρανοκινεζικών αντιθέσεων (προς μεγάλη χαρά της Ρωσίας)

Από τα σκιτσάκια του Latuff φαίνεται πως εδώ και 2,5 χρόνια “παίρνει γραμμή” η πλειοψηφία των αριστερών και επαναστατών στην Ελλάδα. Σε αυτά, απεικονίζεται τις περισσότερες φορές ο “κακός Σαουδάραβας” με τα αμερικανικά όπλα να τσακίζει την Υεμένη. Στην καλύτερη, κάποια σκιτσάκια δείχνουν την Υεμένη να τραβιέται από έναν Σαουδάραβα από τη μια και έναν Ιρανό από την άλλη, με το Σαουδάραβα να είναι υποκινούμενος από τις ΗΠΑ. Όλα ανάγονται, επομένως, στο απολιθωμένο σχήμα ανάγνωσης του σύγχρονου κόσμου “Αμερική – Ρωσία”, με το ρόλο της Ρωσίας, φυσικά, όσον αφορά τη σύγκρουση στην Υεμένη, να αποκρύπτεται καλά.

  Το κυρίαρχο “κόνσεπτ”: ο υποκινούμενος από τις ΗΠΑ Σαουδάραβας. Ο Latuff (και όχι μόνο) ζει στην εποχή της μονοκρατορίας…(πηγή)

Ωστόσο, θα πρέπει να εξετάσουμε τον πόλεμο στην Υεμένη τόσο υπό το πρίσμα των ρωσοκινεζικών αντιθέσεων όσο και υπό το πρίσμα των αμερικανοσαουδικών αντιθέσεων. Ας μην ξεχνάμε ότι η επίθεση της Σαουδικής Αραβίας ξεκίνησε σε μια περίοδο που το Ριάντ είχε βρεθεί απομονωμένο στην περιοχή (όταν η κοινή αμερικανορωσική επέμβαση το καλοκαίρι του 2013 στο συριακό – υπό το πρόσχημα των χημικών του Άσαντ – διέλυσε τον υπό εκκόλαψη συνασπισμό Ριάντ – Κατάρ – Τουρκίας – Αδελφών Μουσουλμάνων που ως τότε πήγαιναν μόνοι τους, ανεξάρτητα από τις δύο υπερδυνάμεις, να επιβάλλουν την εξίσου αντιδραστική, αλλά δική τους λύση στο Συριακό). Το Ριάντ έκτοτε πέρασε σε διπλωματική αντεπίθεση, πρώτα με τη σουνιτική πανστρατιά στην Υεμένη, έπειτα με τα ανοίγματα στη Ρωσία (με τελικό στόχο την πρόσβαση σε πυρηνική τεχνολογία, ελπίδες για την οποία καλλιεργεί συνειδητά η Μόσχα), και ακολούθως με την πανισλαμική “αντιτρομοκρατική” συμμαχία. Με δυο λόγια, η σαουδαραβική επίθεση στην Υεμένη ξεκίνησε όταν οι σχέσεις με τις ΗΠΑ επιδεινώνονταν, ενώ με τη Ρωσία βελτιώνονταν.

Θα πρέπει, εξάλλου, να δώσουμε σημασία στο ρόλο της Ρωσίας στο ζήτημα της Υεμένης. Η στάση της Ρωσίας στον ΟΗΕ επί του θέματος είναι αποκαλυπτική. Η Ρωσία στο Συμβούλιο Ασφαλείας, πρώτα, υπερψήφιζε από κοινού με τις ΗΠΑ αποφάσεις που έδιναν το πράσινο φως στο Ριάντ να παρέμβει, ενώ μετά την επέμβασή του, ψήφιζε αποχή. Δηλαδή, αφ’ ενός επέτρεπε στο Ριάντ να κάνει ό,τι θέλει (μιας και οι Αποφάσεις στο Σ.Α του ΟΗΕ μόνο αν καταψηφίζει κάποιο μόνιμο μέλος δεν “περνούν”), αφ’ετέρου, έδειχνε στο Ιράν ότι “αντιμαχόταν” τη… “δυτική” επέμβαση.

Και όχι μόνο αυτό. Με τη στάση της στο Υεμενικό, η Ρωσία “έριχνε” την Κίνα. Αφ’ενός, με τη νομιμοποίηση του πολέμου, δυσκόλευε την υλοποίηση των σχεδίων του Πεκίνου για τη “Μία Ζώνη, Ένα Δρόμο” (η οποία απαιτεί σταθερότητα), αφ’ετέρου, αφήνοντας το Πεκίνο να υπερψηφίζει επιδείνωνε τις σχέσεις του κατά σειρά με το Ιράν και, ακολούθως, όταν η Κίνα “ξύπναγε” και αντιδρούσε στον πόλεμο, με τη Σαουδική Αραβία (αλλά και το Πακιστάν, στο οποίο “απαγόρευε” – χάρη στον Οικονομικό Διάδρομο Κίνας – Πακιστάν – τη συμμετοχή στο σαουδαραβικό πολεμικό συνασπισμό). Να σημειωθεί ότι η Ρωσία ήδη έχει αποδεδειγμένα υπονομεύσει άλλη μια φορά τις ιρανοκινεζικές σχέσεις όταν με πρότασή της ενθάρρυνε την Τεχεράνη να υποβάλλει υποψηφιότητα για τον Οργανισμό Συνεργασίας της Σαγκάης, σε μια στιγμή που το Πεκίνο δεν την ήθελε (όχι γενικά – το αντίθετο, αλλά τη συγκεκριμένη περίοδο, γιατί δεν ήθελε να λάβει ο Οργανισμός αντιαμερικανικά χαρακτηριστικά, και πρόκρινε πρώτα την ένταξη Ινδίας – Πακιστάν).

Να λοιπόν γιατί δεν σταματάει κανένας την τραγωδία της Υεμένης. Γιατί και οι δύο μεγάλες δυνάμεις έχουν τους δύο απογαλακτιζόμενους και αποκλίνοντες συμμάχους τους (Σ. Αραβία και Ιράν) να βυθίζονται σε έναν βάλτο, χωρίς προοπτική άμεσης επίλυσης, ενώ μειώνουν την πιθανότητα η Κίνα να τους κοιτάξει στα μάτια. Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο, όμως, έχει ένα ενδιαφέρον η μελέτη της κινεζικής πολιτικής στο υεμενικό και το γεγονός ότι η Κίνα προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμεσα σε Σ. Αραβία και Ιράν, ενισχύοντας τους εμπορικούς και πολιτικούς δεσμούς με την πρώτη, και αποδεχόμενη την ένταξη του δεύτερου στη Σαγκάη, και (γιατί όχι;) κάποια στιγμή να αποπειραθεί, έχοντας πια μεγαλύτερο κύρος, να φέρει ύφεση στις σχέσεις των δύο, αναδεικνύοντας έμμεσα ποιοι είναι οι μεγάλοι ωφελημένοι από τη μεταξύ τους σύγκρουση.

***

Ο ρόλος της Κίνας στην κρίση της Υεμένης

Το ενδιαφέρον της Κίνας στη διατήρηση της σταθερότητας την οδηγεί στην προσκείμενη στη Σαουδική Αραβία κυβέρνηση του Χάντι

Του Samuel Ramani

Στις 13 Ιούλη το κινεζικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Ξινχουά ανακοίνωσε ότι η κινεζική κυβέρνηση είχε επιτυχώς διανείμει το πρώτο τμήμα της ανθρωπιστικής της βοήθειας στο νότιο λιμάνι του Άντεν της Υεμένης. Το πακέτο βοήθειας της κινεζικής κυβέρνησης συνίστατο σε αγαθά για την ανακούφιση του πληθυσμού αξίας 22,5 εκ. $ με στόχο την άμβλυνση των ελλείψεων τροφίμων στην Υεμένη και την καταπολέμηση της επιδημίας χολέρας που επεκτείνεται στη χώρα.

Για να δούμε αν ο Latuff θα φτιάξει αντίστοιχο σκιτσάκι τώρα που οι σαουδάραβες αγοράζουν κινεζικά drones (πηγή)

Παρότι η Κίνα δίσταζε να παρέμβει διπλωματικά στην Υεμένη, η παροχή βοήθειας στην κυβέρνηση του υεμενίτη προέδρου Άμπντου Ράμπχου Μανσούρ Αλ Χάντι που εδρεύει στο Άντεν υποδεικνύει ότι η Κίνα οικοδομεί μια άτυπη συνεργασία με τις φιλοσαουδικές παρατάξεις στην Υεμένη. Πέραν της ανάθεσης της ανθρωπιστικής βοήθειας σε αξιωματούχους προσκείμενους στο Χάντι, η Κίνα επέκρινε τις απόπειρες των υποστηριζόμενων από το Ιράν ανταρτών Χούθι να σχηματίσουν νέα κυβέρνηση στη Σανάα και πούλησε στελθ στη Σαουδική Αραβία για να βοηθήσει τη στρατιωτική επέμβαση του Ριάντ στην Υεμένη.

Η απόφαση της κινεζικής κυβέρνησης να ταχθεί υπέρ των φιλοσαουδικών δυνάμεων του Χάντι μπορεί να εξηγηθεί από το συμμερισμό από το Πεκίνο της επιθυμίας του Χάντι να επανενώσει την Υεμένη υπό μια σταθερή και με κύρος ηγεσία. Η έμμεση υποστήριξη προς το Χάντι από την Κίνα υπογραμμίζει επίσης την προσήλωση του Πεκίνου στην ενίσχυση της όλο κιαι στενότερης συνεργασίας για θέματα ασφαλείας με τη Σαουδική Αραβία. Αυτή η συνεργασία θα επιτρέψει στην Κίνα να ισορροπήσει πιο αποτελεσματικά ανάμεσα σε Τεχεράνη και Ριάντ, και να εδραιώσει την επιθυμία του Πεκίνου για έναν πιο αποτελεσματικό διπλωματικό ρόλο στη Μέση Ανατολή.

Η υποστήριξη της Κίνας στην πολιτική σταθερότητα της Υεμένης

Παρότι η κινεζική κυβέρνηση δεν έχει δημοσίως ανακοινώσει κάποια λεπτομερή στρατηγική για την Υεμένη, οι κινέζοι ιθύνοντες έχουν συστηματικά τονίσει την ανάγκη για γρήγορο τερματισμό των εχθροπραξιών στην Υεμένη. Μια κατάπαυση του πυρός θα συνέβαλλε στην επέκταση του σχεδιασμού για στρατιωτική ικανότητα της Κίνας στη Μέση Ανατολή, με επίκεντρο τη νέα ναυτική της βάση στο Τζιμπουτί.

Μια κατάπαυση των εχθροπραξιών στην Υεμένη θα είχε επίσης σημαντικά οικονομικά οφέλη για την Κίνα, καθώς θα της έδινε πρόσβαση στο Στενό Μπάμπ Αλ Μάντεμπ, το οποίο συνδέει το Κέρας της Αφρικής με τη Μέση Ανατολή. Η απόκτηση πρόσβασης σε αυτό το κρίσιμο σημείο θα διευκολυνει το οστόχο της Κίνας για επέκταση του σχεδίου «Μία Ζώνη, Ένας Δρόμος» στη Σαουδική Αραβία και θα επέτρεπε στην Κίνα ενεργά να συμμετέχει στο εμπόριο του μεταφερόμενου μέσω θαλάσσης πετρελαίου κατά μήκος των στενών της Υεμένης.

Αυτά τα στρατηγικά συμφέροντα διαβεβαιώνουν ότι ο κύριος στόχος της Κίνας στην Υεμένη είναι η διατήρηση μακροπρόθεσμης πολιτικής σταθερότητας. Επομένως, η στρατηγική του Πεκίνου στην Υεμένη συνίσταται στην υποστήριξη της πολιτικής εκείνης παράταξης που είναι πιο πιθανό να επανενώσει και να σταθεροποιήσει τη χώρα. Στην αρχική φάση της σύγκρουσης, οι κινέζοι αξιωματούχοι θεωρούσαν τη Σαουδική Αραβία και τους συμμάχους της στο Συμβούλιο Συνεργασίας των Χωρών του Κόλπου ως μονομερώς επιτιθέμενους, οι οποίοι αποσταθεροποιούσαν την Υεμένη και εμπόδιζαν τους Χούθι να εδραιώσουν την εξουσία τους. Αυτή η ερμηνεία της σύγκρουσης στην Υεμένη οδήγησε την Κίνα να πείσει έναν από τους βασικούς διεθνείς συμμάχους της, το Πακιστάν, να απέχει από τη στρατιωτική επέμβαση του Συμβουλίου Συνεργασίας στην Υεμένη.

Καλά, οι Σαουδάραβες είναι υποκινούμενοι (λάθος, όπως αναδείχτηκε πιο πάνω, αλλά…). Οι άλλοι, χωρίς “δάκτυλο”, για τα ιδανικά τους είναι εκεί. (πηγή)

Ο στρατηγικός αυτός υπολογισμός της Κίνας άρχισε να αλλάζει στα τέλη του 2015, καθώς η εδαφική επέκταση των Χούθι σταμάτησε και ο Χάντι ξαναπήρε τον έλεγχο στο Άντεν. Η απώλεια του μομέντουμ από τους Χούθι και η αυξανόμενη διεθνής απομόνωσή τους οδήγησε τους κινέζους αξιωματούχους να αρχίσουν να αναρωτιούνται για την ικανότητα των Χούθι να διασφαλίσουν τη μακροπρόθεσμη σταθερότητα της Υεμένης. Αυτές οι αμφιβολίες έγιναν αρκετά ισχυρές, τόσο ώστε να πείσουν τους κινέζους αξιωματούχους να στραφού προς το φιλοσαουδικό συνασπισμό του Χάντι. Η στροφή της Κίνας επιβεβαιώθηκε το Γενάρη του 2016, όταν ο κινέζος πρόεδρος Ξι Τζιπίνγκ επισκέφτηκε τη Σαουδική Αραβία και ανακοίνωσε την υποστήριξή του στη “διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση” του Χάντι στη νότια Υεμένη.

Η περιφρονητική απάντηση της κινεζικής κυβέρνησης στις απόπειρες των Χούθι για σχηματισμό νεάς κυβέρνησης εκτός Σανάα το Δεκέμβρη του 2016 αποκάλυψε την έκταση της στροφής του Πεκίνου. Σε επίσημη ανακοίνωση στις 3 Δεκέμβρη, το κινεζικό Υπουργείο Εξωτερικών επέκρινε τη μονομερή συμπεριφορά στάση των Χούθι στην Υεμένη και απηύθυνε έκκληση προς αυτούς να συμμετέχουν σε μια κυβέρνηση ενότητας με τους συμμάχους του Χάντι.

Σε απάντηση σε αυτές τις σκληρές ανακοινώσεις, οι Χούθι απέστειλαν μια διπλωματική αντιπροσωπία στην Κίνα. Και παρά την αρχική αισιοδοξία, η αποστολή αυτή απέτυχε να αλλάξει τη θέση του Πεκίνου στην κρίση της Υεμένης ή να περιορίσει τις πωλήσεις μη επανδρωμένων αεροσκαφών της Κίνας προς το συνασπισμό του Συμβουλίου Συνεργασίας. Η απόφαση της Κίνας να απορρίψει τα διπλωματικά ανοίγματα των Χουθι υπογράμμισαν την έκταση της στροφής της προς τις φιλοσαουδικές δυνάμεις του Χάντι. Σε αυτό το πλαίσιο, τα δημόσια καλέσματα της Κίνας για μια περιεκτική διπλωματία στην Υεμένη θα πρέπει να θεωρηθούν ως μέσο για την αποφυγή εντάσεων με την Κίνα, παρά για σημάδια της αντικειμενικότητας του Πεκίνου στη σύγκρουση της Υεμένης.

Η υποστήριξη της Κίνας στη στρατιωτική επέμβαση στην Υεμένη

Πέραν των οφελών για τα εμπορικά συμφέροντα και τις φιλοδοξίες της Κίνας για να γίνει ναυτική δύναμη, τα οποία θα προέκυπταν από την επανένωση της Υεμένης υπό μια σταθερή και με κύρος εξουσία, η απόφαση της Κίνας να συνταχθεί με τις δυνάμεις του Χάντι στενά συνδέεται με την επιθυμία της να αναβαθμίσει την οικονομικά κερδοφόρα συνεργασία της σε θέματα ασφαλείας με τη Σαουδική Αραβία. Καθώς ο συνασπισμός του Συμβουλίου Συνεργασία έχει χρησιμοποιήσει εξοπλισμό στελθ ενάντια στις δυνάμεις των Χούθι στην Υεμένη, η απόφαση της Κίνας να συμπαραταχθεί με το Ριάντ στην Υεμένη δίνει στο Πεκίνο την ευκαιρία να πουλήσει τη δική της τεχνολογία εξοπλισμού στελθ σε ένα σημαντικό συνεργάτη στη Μέση Ανατολή.

Στις 16 Μάρτη, η Εταιρία Αεροδιαστημικής Επιστήμης και Τεχνολογίας της Κίνας (CASC) υπέγραψε μια συμφωνία συνεργασίας με την Πόλη Επιστήμης & Τεχνολογίας “Βασιλιάς Αμπτντουλαζίζ” του Ριάντ (KACST). Αυτή η συμφωνία νομιμοποίησε την παραγωγή κινεζικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών UAV CH-4 σε σαουδαραβικό έδαφος. Η δημιουργία κινεζικού εργοστασίου παραγωγής μη επανδρωμένων αεροσκαφών στη Σαουδική Αραβία είναι το πρώτο του είδους του στη Μέση Ανατολή και επιτρέπει στο Πεκίνο να κυριαρχήσει σε μια παρθένα περιοχή της σαουδαραβικής αγοράς όπλων που δεν καλύφθηκε ούτε από τη συμφωνία πώλησης όπλων με τις ΗΠΑ το Μάη του 2016, ούτε από το αξίας 3,5 δις $ συμβόλαιο πώλησης όπλων της Ρωσίας με το Ριάντ.

Η επέκταση της πώλησης όπλων της Κίνας στο Ριάντ δείχνει ότι το Πεκίνο προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμεσα στο Ιράν και τη Σαουδική Αραβία για να μεγιστοποιήσει τη γεωπολιτική του επιρροή στη Μέση Ανατολή. Το 2016, ο Ξι περιέγραψε τόσο τη Σαουδική Αραβία όσο και το Ιράν ως συνολικούς στρατηγικούς εταίρους και απευθύνθηκε στους ηγέτες και των δύο χωρών απορρίπτοντας τον ισχυρισμό ότι η Κίνα προσπαθούσε να αποκτήσει πελάτες κράτη στον αραβικό κόσμο.

Να κι ένα μερικώς σωστό σκίτσο από το Latuff. Η Υεμένη είναι βάλτος για τη Σ. Αραβία. Θα μπορούσε να βάλει, όμως, και τους άλλους για τους οποίους αποτελεί βάλτο. Όπως και κάποιους άλλους να τρίβουν τα χέρια τους.. (πηγή)

Αυτή η ισορροπημένη προσέγγιση απειλείται τις τελευταίες εβδομάδες, ωστόσο, καθώς η Κίνα πιέζεται να διαλέξει πλευρά στη γρήγορα κλιμακούμενη διπλωματική σύγκρουση ανάμεσα σε Σαουδική Αραβία και Κατάρ και να επισημοποιήσει την ένταξη του Ιράν στον Οργανισμό Συνεργασίας της Σαγκάης. Πολλοί επιφανείς αναλυτές για θέματα Άμυνας, όπως ο Τίμοθι Χιθ του Ομίλου RAND και ο Μάικλ Σινγκχ του Ινστιτούτου για την Πολιτική στην Εγγύς Ανατολή στην Ουάσινγκτον, προβλέπουν ότι η κρίση στον Κόλπο και η διεύρυνση του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης θα αναγκάσουν την Κίνα να στραφεί αποφασιστικά προς την Τεχεράνη.

Παρόλες αυτές τις προβλέψεις, το Πεκίνο είναι προσεκτικό, ώστε να διασφαλίσει ότι οποιαδήποτε ενέργειά του που θα μπορούσε να εκληφθεί ως φιλοϊρανική να αντισταθμίζεται από επιδείξεις αλληλεγγύης προς τη Σαουδική Αραβία. Επομένως, η παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας προς την κυβέρνηση Χάντι είναι σημαντική, καθώς δείχνει ότι η στρατηγική του Πεκίνου για ισορρόπηση ανάμεσα στη Σαουδική Αραβία και το Ιράν παραμένει απαράλλαχτη.

Παρότι η επιρροή της Κίνας στην έκβαση του εμφυλίου στην Υεμένη παραμένει δευτερεύουσα, η απόφαση του Πεκίνου να ενισχύσει του δεσμούς του με την υποστηριζόμενη από τη Σαουδική Αραβία κυβέρνηση του Χάντι στενά συνδέεται με τη δημιουργία κινεζικής ναυτικής βάσης στο Τζιμπουτί, τα κινεζικά εμπορικά συμφέροντα και τις μεγαλοδυναμικές φιλοδοξίες της Κίνας στη Μέση Ανατολή. Καθώς ο κίνδυνος αντίδρασης από το Ιράν παραμένει ελάχιστος, η Κίνα μάλλον θα συνεχίσει να παρέχει όπλα και διπλωματική υποστήριξη στη στρατιωτική επέμβαση της Σαουδικής Αραβίας στην Υεμένη στο προσεχές μέλλον.

Ο Samuel Ramani είναι υποψήφιος δρ. Διεθνών Σχέσεων στο Κολλέγιο του Αγίου Αντωνίου στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και αρθρογραφεί τακτικά στην Ουάσινκτον Ποστ και τη Χάφινγκτον Ποστ.

Το κείμενο στα αγγλικά υπάρχει εδώ: http://thediplomat.com/2017/08/chinas-role-in-the-yemen-crisis/

Για τη στάση της Κίνας στην κρίση της Βενεζουέλας (+ένα σχόλιο για τους «ούτε – ούτε»)

Η στάση πολλών τμημάτων του αριστερού και επαναστατικού κινήματος στην Ελλάδα για τις εξελίξεις στη Βενεζουέλα αντανακλούν τα βασικά αδιέξοδα του κινήματος, τα οποία προκαλούνται από την απλοϊκή και πρόχειρη μελέτη των αντιθέσεων του σύγχρονου κόσμου. Δεν έχει νόημα να σταθεί κανείς στις ποικίλες αποχρώσεις των δύο βασικών στρατοπέδων που υπάρχουν σήμερα στην Ελλάδα (οι “ούτε – ούτε” και οι “ναι μεν αλλά” κριτικά στηρίζοντες, βλ. εδώ), αλλά στην ανάδειξη της απλοϊκότητας της μελέτης τους. Κάποιοι βλέπουν τον κόσμο ως μετεξέλιξη των δύο στρατοπέδων του Ψυχρού Πολέμου, και μάλιστα, της δεκαετίας του ’50: ΗΠΑ-Ρωσία, πάνω κάτω, με τους αντίστοιχους συμμάχους τους. Κάποιοι άλλοι θεωρούν πως πρέπει να μελετηθούν άλλες δυο βασικές αντιθέσεις, όπως ΗΠΑ-Κίνα και ΗΠΑ – ΕΕ. Προς τη σωστή κατεύθυνση είναι αυτό, όμως, ούτε αυτό αρκεί, γιατί και αυτό δεν αποκλείει να καταλήγουμε στο παραλυτικό και ακολούθως διαλυτικό -και καθόλου αντικαπιταλιστικό – “ούτε-ούτε” (που ήδη, στα τέλη της δεκαετίας του ’70 έδειξε τα όριά του). Το “ούτε – ούτε” δεν διασφαλίζει καμία “ταξική ανεξαρτησία”. Αντίθετα, στερεί από τους επαναστάτες τη δυνατότητα να εκτιμήσουν το ευνοϊκό ή μη της διεθνούς συγκυρίας, την ύπαρξη ή μη άτυπων διεθνών συμμάχων (δευτερεουσών αντιθέσεων) δικών τους ή των άλλων τάξεων και των πολιτικών τους εκπροσώπων, την ένταση ή την εξασθένιση της παρέμβασής τους στη χώρα, ώστε να μπορούν να ασκήσουν την πολιτική τους στο εσωτερικό αυτόνομα.

Γιατί, για να ασκήσουμε αυτόνομα πολιτική, πρέπει να έχουμε πλήρη εικόνα. Και επειδή δεν γίνεται να βρισκόμαστε στο κυνήγι της μελέτης όσων περισσότερων αντιθέσεων γίνεται (πράγμα αδύνατο και ίσως όχι χρήσιμο, από ένα σημείο και μετά), πρέπει να μελετούμε τις αντιθέσεις στη δυναμική τους διάσταση, πώς εξελίσσονται και πώς επιδρά η μία στην άλλη. Επίσης, πρέπει να μελετούμε τις εσωτερικές αντιθέσεις (εντός των ΗΠΑ, εντός του ρωσοκινεζικού στρατόπεδου) και πώς αυτές δημιουργούν ενότητες εκεί που βλέπαμε παλιά μόνο αντίθεση (π.χ. ΗΠΑ-Ρωσία εναντίον αναδυόμενων και ΕΕ).

Οι “ούτε-ούτε”, στην περίπτωση της Βενεζουέλας, λένε απλοϊκά ότι ναι μεν υπάρχει η αντίθεση με τις ΗΠΑ, οπότε στεκόμαστε αλληλέγγυοι, “αλλά και ο Μαδούρο…” δεν προχώρησε, καθότι ρεφορμιστής. Αυτή η ανάλυση παραβλέπει τη μελέτη της αντίθεσης ΗΠΑ- Ρωσίας έναντι Κίνας, αλλά και τη μελέτη των ιδιαίτερων αλλαγών της Κίνας. Έτσι, ναι μεν λέει “για το πετρέλαιο γίνονται όλα”, αλλά δεν βλέπει συγκεκριμένα το πώς εντάσσεται ο παράγοντας “ενέργεια” (και όχι μόνο πετρέλαιο) στις συγκεκριμένες ανάγκες της Κίνας στη συγκεκριμένη φάση της (στροφή στην καινοτομία και μια παγκόσμια θέση). Δεν βλέπει ότι το πετρέλαιο φεύγει (όχι με απόλυτους όρους, προς θεού, αλλά με όρους τάσης), το λίθιο έρχεται (όσον αφορά τις ενεργειακές ανάγκες). Τις ευθύνες στο Μαδούρο τις ρίχνουν μόνο για το ότι δεν “εμβάθυνε το προτσες” και όχι για το ότι εμβάθυνε την εξάρτηση της χώρας του (σε σημείο που οι Ρώσοι τώρα ελέγχουν ως και τη ροή πετρελαίου προς τις ΗΠΑ). Δεν βλέπει ότι οι Ρώσοι θέλουν το μπρεζνιεφικό “σοσιαλιστικό” διεθνή καταμερισμό εργασίας, όπου η Βενεζουέλα, παράγοντας μόνο πετρέλαιο, θα εξαρτιέται όλο και περισσότερο από όσους την προστατεύουν από την “κακή” Ουάσινγκτον, και, αφού δε μελετά το ρόλο της Κίνας με δεδομένες τις εσωτερικές της ανάγκες, δεν βλέπει γιατί, σε αντίθεση με τη Ρωσία, η Κίνα επιθυμεί την εκβιομηχάνιση της Βενεζουέλας. Και δεν βλέπει γιατί τώρα δεν είναι τόσο δραστήριοι στην υποστήριξη Μαδούρο οι Ρώσοι, παρά τα όσα κάνει (βλ.και εδώ).

Το παρακάτω άρθρο θέτει και άλλα ζητήματα. Για το αν η Κίνα, με δεδομένο ότι π.χ. στην Αργεντινή, μετά την πολιτική αλλαγή, δεν έφυγε από τη χώρα, έχει μια στάση παθητική στη χώρα (και την περιοχή). Ο αρθρογράφος απαντά αρνητικά, χωρίς όμως να κρίνει την Κίνα στη σημερινή της φάση με τους όρους που θα έκαναν οι “ούτε – ούτε” (που σε κάποια χρόνια θα νιώθουν “δικαιωμένοι”).

***

Για τη στάση της Κίνας στην κρίση της Βενεζουέλας

του Μάλφρεντ Γκέριγκ

Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, οι εκτιμήσεις μας και οι παρατηρήσεις μας για τις εξελίξεις στη διεθνή πολιτική πλήττονται από τις καλά ριζωμένες στον τρόπο σκέψης μας αντιλήψεις που είχαμε για μια παλαιότερη γεωπολιτική σύγκρουση, η σημασία της οποίας ήταν τόσο μεγάλη που καθόρισε τον πραγματικό κόσμο στον οποίο ζούμε. Έτσι, όμως, μόνιμα εκτιμούμε τη μετάβαση του πυρήνα της καπιταλιστικής συσσώρευσης από το Βόρειο Ατλαντικό στην Ανατολική Ασία, την άνοδο της Κίνας, την παρακμή των ΗΠΑ και την κρίση διευρυμένης αναπαραγωγής στις ευρω-δυτικές οικονομίες, και τις γεωστρατηγικές συνάφειές τους, με ψυχροπολεμικά “γυαλιά”. Δηλαδή: απαιτώντας να υπάρχουν ξεκάθαρες συμμαχίες, ιδεολογικές καθαρότητες και ηθικές πολώσεις. Το να ξεφύγουμε από το ερμηνευτικό σχήμα του Ψυχρού Πολέμου αποτελεί ένα επιτακτικό καθήκον.

Η κρίση στη Βενεζουέλα δεν αποτέλεσε την εξαίρεση, και ένα πρόσφατο κύριο άρθρο στη σημαντική κινεζική εφημερίδα Global Times, με τίτλο “Η Βενεζουέλα στο μικρόκοσμο του λατινοαμερικανικού αινίγματος”(1) προκάλεσε ερωτηματικά για την άποψη της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας, και ιδίως του ΚΚΚ, αναφορικά για τον πόλεμο θέσεων που διεξάγεται σήμερα στη Λατινική Αμερική(2).

Από την Ουάσινκγτον, και τα υποταγμένα σε αυτή τμήματα της βενεζουελάνικης Δεξιάς, διατυπώθηκε η θέση, σύμφωνα με την οποία, το ΚΚΚ δεν θα προστατεύσει τελικά την κυβέρνηση του Νικολάς Μαδούρο (και οποιοδήποτε άλλο μπολιβαριανό πρόεδρο). Υποστηρίζουν ότι, μπροστα σε μια αλλαγή κυβέρνησης στη Βενεζουέλα, η Κίνα θα σεβαστεί το Δόγμα Μονρόε, προτιμώντας να καταλήξει σε πραγματιστικές συμφωνίες που εδραιώνουν την εμπορική θέση της στη χώρα και την περιοχή. Από την πλευρά τους, στα τμήματα εκείνα που πρόσκεινται στην κυβέρνηση της Βενεζουέλας, η πεποίθηση που προκαλείται από τις στρατηγικές σχέσεις με την Κίνα, οι οποίες εγκαινιάστηκαν από την κυβέρνηση του Ούγκο Τσάβες και συνεχίστηκαν από το Νικολάς Μαδούρο, οδήγησαν στο να ριζώσει η ιδέα για έναν αντι-Ουάσινγκτον άξονα ανάμεσα στο Καράκας, το Πεκίνο και τη Μόσχα. Αυτή η άποψη προωθεί ως στρατηγική την οικοδόμηση μιας “προστατευτικής ασπίδας” από κινεζικές επενδύσεις στη Βενεζουέλα, η οποία θα δυσκολεύει μια πιθανή επέμβαση των ΗΠΑ στη χώρα.

Επομένως, ποια είναι η στάση της κινεζικής κυβέρνησης έναντι της σύγκρουσης στη Βενεζουέλα και των περιφερειακών της επιπτώσεων; Για να απαντήσουμε σε αυτό το ερώτημα, είναι απαραίτητο να εγκαταλείψουμε τη “βενεζουελανική εντροπία” και να στρέψουμε το βλέμμα μας σε δύο κεντρικές πτυχές: από τη μια πλευρά, τις ιδιαιτερότητες της κινεζικής διπλωματίας. Από την άλλη, τις γεωστρατηγικές αναγκαιότητες που προκύπτουν από την οικονομική δυναμική του ασιατικού γίγαντα εν μέσω της τρέχουσας μετάβασης της ηγεμονίας στο καπιταλιστικό ιστορικό σύστημα και εν μέσω μιας εγχώριας (κινεζικής) μετάβασης προς μια οικονομία της καινοτομίας (στην οποία, συνήθως, δεν δίνουμε αρκετή προσοχή).

Στην ομιλία του στη Διάσκεψη του Μπαντούννγκ το 1955, ο πρωθυπουργός Τσου Εν Λάι, διατυπώνοντας τις βάσεις της κινεζικής διπλωματίας, έλεγε: “Αν όλες οι χώρες δεσμευτούν να μην επεμβαίνουν στα εσωτερικά ζητήματα του άλλου, οι λαοί των διαφόρων χωρών θα μπορούν να εκλέγουν, σύμφωνα με τη ηθέλησή τους, το πολιτικό σύστημα και τον τρόπο ζωής που επιθυμούν” (3). Αυτή η πολιτική βρίσκεται σε αντίθεση με τη φιλελεύθερη-Γουιλσονιανή θέση που καθοδηγούσε τον παρεμβατικό “κοσμοπολιτισμό” των ΗΠΑ από τις αρχές του 20ού αιώνα μέχρι τις ημέρες μας, και από τον οποίο πρόσφατα η Βενεζουέλα πήρε μια γερή δόση. Επομένως, πρέπει να πάρουμε σοβαρά το κύριο άρθρο των Global Times της 1ης Αυγούστου, στο οποίο υποστηρίζεται ότι “η Κίνα δεν θα παρέμβει στην πολιτική διαδικασία της Βενεζουέλας ή οποιασδήποτε άλλης λατινοαμερικάνικης χώρας. Ελπίζουμε ότι οι λατινοαμερικάνικες χώρες θα μπορέσουν να ξεπεράσουν τις δυσκολίες και να απολαύσουν τα οφέλη από τη συνεργασία με την Κίνα”(4). Με δυο λόγια, η άμεση επέμβαση δεν είναι το στυλ της διπλωματίας της Κίνας, κάτι που σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει ότι η Κίνα καθοδηγεί την εξωτερική της πολιτική από ιδεαλιστικές ηθικές αντιλήψεις. Η εμπορική διπλωματία της Κίνας έχει μια ιστορία τουλάχιστον 500 ετών στην Ανατολική Ασία, σε αυτό που ειναι γνωστό ως “εμπορικό φορολογικό κινεζοκεντρικό σύστημα”: αρχές που έχουν επεκταθεί εδαφικά, με την πρόσφατη οικονομική άνοδο της Κίνας.

Η κινεζική ηγεσία είναι πεπεισμένη ότι η μοναδική της ευκαιρία για να ακυρώσει το Δόγμα Μονρόε στη Λατινική Αμερική είναι να προσφέρει ό,τι οι ΗΠΑ δεν μπορούν: επενδύσεις μεγάλης κλίμακας και αμοιβαία επωφελές εμπόριο. Και οι επενδύσεις στη Βενεζουέλα δείχνουν ότι το Καράκας παίζει έναν κεντρικό ρόλο σε αυτή τη στρατηγική. Σύμφωνα με στοιχεία που συνέλεξε το Inter-American Dialogue, η Βενεζουέλα είναι ο κύριος λήπτης κινεζικών δανείων στην περιοχή, το ύψος των οποίων ανέρχεται σε 62,2 τρις δολάρια περίπου από το 2007 ως το 2916 (5), και το οποίο καλύπτει 650 κοινά πρότζεκτ μέχρι σήμερα. Οι κινεζικές επενδύσεις στη Βενεζουέλα έχουν συγκεντρωθεί, και καθώς δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά, δεδομένης της ιστορικά διαμορφωμένης ένταξης της Βενεζουέλας στο διεθνή καταμερισμό εργασίας, στον ενεργειακό τομέα, των υδρογονανθράκων. Σε αντίθεση με τη Βραζιλία η οποία εξάγει 1.402 προϊόντα στην Κίνα, όντας η χώρα που είναι επικεφαλής σε αυτό, στην περιοχή, η Βενεζουέλα εξάγει μόλις 14 προϊόντα, ένας αριθμός που δεν έχει αλλάξει μεταξύ 2000 και 2014 (6). Αυτό δείχνει ότι η ένταξη της Βενεζουέλας στο σύστημα, εν μέσω μιας μετακίνησης του πυρήνα της παγκόσμιας οικονομίας προς την Ανατολική Ασία, δεν έχει αλλάξει.

Ωστόσο, ήδη από τη συνάντηση Ξι και Μαδούρο το 2015, η κινεζική κυβέρνηση τονίζει τη σημασία να προωθηθεί η βιομηχανική ανάπτυξη στη Βενεζουέλα (7), θέτοντας στη διάθεσή της μια σειρά βιομηχανιών με δυνατότητα μεγάλης προστιθέμενης αξίας που θα μπορούσαν να εγκατασταθούν στη χώρα (τσιμέντο, πετροχημική βιομηχανία, σιδηρουργία, αυτοκίνητα). Παρ’ όλα αυτά, οι πρωτοβουλίες αυτές δεν αποδείχτηκαν καρποφόρες, τόσο λόγω των ιδιαιτεροτήτων της βενεζουελάνικης ραντιέρικης οικονομίας, όσο και της σοβαρής ύφεσης που την πλήττει, καθώς και των διαταραχών της παγκόσμιας οικονομίας μετά το 2008 και της επίδρασής της στη Λατινική Αμερική το 2010. Δεν είναι να εκπλήσσεται κανείς, λοιπόν, για το ότι, με έναν τόνο ρεαλιστικό και ειλικρινή, το προαναφερθέν κύριο άρθρο των Global Times, υποδεικνύει ότι, μπροστά στις δυσκολίες ανάπτυξης μιας δυναμικής εκβιομηχάνισης, θα χρησιμοποιήσουν τους φυσικούς πόρους τους στη σημερινή παγκόσμια οικονομική αναταραχή.

Έτσι, μετά από μια αρχική φάση επενδύσεων στον πρωτογενή τομέα, η Κίνα ενδιαφέρεται όλο και περισσότερο στην εγκατάσταση βιομηχανιών στη Λατινική Αμερική. Επομένως, θα πρέπει να αναμένεται ότι ο ασιατικός γίγαντας θα συνεχίσει τις επενδύσεις του στην ενέργεια, τους υδρογονάνθρακες, τον ορυκτό πλούτο, χωρίς να εγκαταλείπει την εντατικοποίηση των πρωτοβουλιών για τη βιομηχανία. Αξίζει να θυμήσουμε ότι το εμπόριο ανάμεσα σε Κίνα και Βενεζουέλα ήταν ένα από τα πιο επιτυχημένα όσον αφορά τις χώρες της περιοχής. Σύμφωνα με την CEPAL (Οικονομική Επιτροπή για τη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική του ΟΗΕ), το 2014 μόνο 3 λατινοαμερικανικές χώρες είχαν θετικό εμπορικό ισοζύγιο με την Κίνα: η Χιλή (4,205 δις $), η Βραζιλία (3,276 δις $) και η Βενεζουέλα (2,201 δις $). Αντίθετα, ελλείμματα έχουν η Αργεντινή και η Κολομβία, τα οποία βρίσκονται πάνω από τα 6 δις $ (8).

Το κεντρικό ερώτημα, λοιπόν, είναι: Ποια στάση θα κρατήσει η Κίνα απέναντι στον πόλεμο θέσεων που διεξάγεται στη Λατινική Αμερική; Διαβάζοντας κανείς το προαναφερθέν κύριο άρθρο των Global Times, το οποίο ισχυρίζεται ότι “η διατήρηση της συνεργασίας με την Κίνα είναι υπεράνω των παραταξιακών συμφερόντων στη Βενεζουέλα”(9), κάποιος που δεν είναι επαρκώς καχύποπτος θα μπορούσε να συνάγει ότι η Κίνα θα κάνει στην άκρη καθώς η σύγκρουση στη Βενεζουέλα κλιμακώνεται αμετάκλητα και θα προσπαθήσει να διασφαλίσει τα οικονομικά της συμφέροντα. Ισχύει το αντίθετο. Στο Πεκίνο φαίνεται ότι έχουν αρκετά ξεκάθαρο ότι ένας υποθετικός θρίαμβος της συντηρητικής παλινόρθωσης από την Ουάσινγκτον στην περιοχή θα επέφερε των προσανατολισμό των λατινοαμερικανικών οικονομιών στο να αποτελούν συμπλήρωμα των αποδυναμωμένων και χρηματιστικοποιημένων κυκλωμάτων συσσώρευσης κεφαλαίου των ΗΠΑ, δημιουργώντας πολιτικά κελύφη προστασίας ώστε να μη μπορεί να διεισδύει το κινεζικό χρήμα. Αυτό άμεσα θα μεταφραζόταν σε μια υποχώρηση στη στρατηγική της Κίνας να ακυρώσει το Δόγμα Μονρόε μέσω της διπλωματίας του Γουάν που προώθησε ο πρωθυπουργός Λι Κεκιάνγκ με την επίσκεψή του στην περιοχή το 2015 (10). Η παρουσία της Κίνας στη Λατινική Αμερική έρχεται να καλύψει ένα κενό το οποίο δεν μπορούν να καλύψουν οι ΗΠΑ, όχι μόνο στην περιοχή, αλλά σε όλο τον κόσμο.

Ενώ οι ΗΠΑ προσπαθούν πάση θυσία να αναδειχτούν ως ο διαιτητής στο λατινοαμερικανικό πόλεμο θέσεων μέσω μιας άμεσης πολιτικής υποστήριξης στις ολιγαρχίες της περιοχής οι οποίες επιθυμούν την παλινόρθωση, η Κίνα αποφεύγει όσο το δυνατό γίνεται να αναμειχθεί στα πολιτικά ζητήματα κάθε χώρας. Όμως αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υποστηιρίζει ενεργά τους κύριους στρατηγικούς συμμάχους της σε οικονομικό και πιστωτικό επίπεδο. Για παράδειγμα, η Γουόλ Στρητ Τζέρναλ σε άρθρο της το Σεπτέμβρη του 2016 με τίτλο “Η Κίνα ξανασκέφτεται τη συμμαχία της με την καταρρέουσα Βενεζουέλα” (12), το οποίο υπέγραφε ο Κέγιαλ Βίας, έκανε λόγο για μια δήθεν διστακτικότητα της Κίνας να συνεχίσει τα δάνειά της προς την κυβέρνηση Μαδούρο. Ταυτόχρονα, έκανε λόγο για μια πρόσκληση της Κίνας σε μια ομάδα οικονομολόγων προσκείμενων προς την αντιπολιτευόμενη Στρογγυλή Τράπεζα Δημοκρατικής Ενότητας (MUD), με σκοπό τη διασφάλιση της προστασίας των συμφερόντων της σε μια υποθετική μεταβατική κυβέρνηση. Μόλις δύο μήνες αργότερα, η Κίνα ενέκρινε μέσω της Αναπτυξιακής Τράπεζας της Κίνας, μια χρηματοδότηση 2,2 δις στη Βενεζουέλα. Το Μάρτη του 2017, η Βενεζουέλα γινόταν δεκτή ως μέλος της Ασιατικής Τράπεζας Επενδύσεων στις Υποδομές (13), και τον Ιούνη του 2017 η Βενεζουέλα ανακοίνωνε μια κοινή επένδυση 4,250 δις $ σε υποδομές πετρελαίου (14).

Βάσει των όσων φαίνονται, και λαμβάνοντας υπόψη το όχι λιγότερο σημαντικό γεγονός ότι η Βενεζουέλα είναι η κυριότερη πετρελαϊκή εφεδρεία στον κόσμο, θα σκεφτόταν κανείς ότι αυτό που λαμβάνουν υπόψη η αναδυόμενη δύναμη και η παρακμάζουσα δύναμη στη Βενεζουέλα έχει να κάνει αποκλειστικά με το πετρέλαιο. Αυτές οι αντιλήψεις παραβλέπουν την προσωρινότητα στην οποία αναπτύσσεται μία ηγεμονική διαμάχη για τη θέση του επικεφαλής της παγκόσμιας οικονομίας, όπως και τους μετασχηματισμούς που σε αυτή τη μακρά διαδικασία προκαλούνται. Μια ενεργειακή επανάσταση λαμβάνει χώρα με ολοένα και μεγαλύτερη ταχύτητα, και οποιος είναι σε θέση να διασφαλίσει την ηγεσία στους στρατηγικούς πόρους και γνώσεις, θα έχει ένα αποφασιστικό πλεονέκτημα για τη διαμόρφωση του κόσμου προς όφελός του (15). Οι μπαταρίες ιόντων λιθίου φαίνεται ότι είναι το κεντρικό στοιχείο αυτής της ενεργειακής επανάστασης και η Λατινική Αμερική κατέχει το 41% των παγκόσμιων αποθεμάτων αυτής της πρώτης ύλης. Όλα δείχνουν ότι καμία αναδυόμενη δύναμη δεν μπορεί να αντικαταστήσει μια παρακμάζουσα στο καπιταλιστικό ιστορικό σύστημα χωρίς να διεξάγει μια ενεργειακή επανάσταση που ταυτόχρονα επαναστατικοποιεί την παραγωγικότητα της εργασίας, χωρίς αυτό να σημαίνει τη μείωση της σχετικής σημασίας της προηγούμενης βασικής πηγής ενέργειας. Στη Λατινική Αμερική συναντάμε τη χώρα με τα μεγαλύτερα αποθέματα της παρακμάζουσας πηγής ενέργειας, τη Βενεζουέλα, με το 41% της ζωτικής πρώτης ύλης της αναδυόμενης πηγής ενέργειας, το λίθιο. Αυτό δείχνει ένα μέλλον της περιφέρειας το οποίο θα χαρακτηρίζεται από τη συνέχεια του υποδείγματος της ένταξής της στο διεθνή καταμερισμό εργασίας και την ενεργητική παρουσία των ανταγωνιζόμενων παγκόσμιων δυνάμεων.

Την εποχή του Ψυχρού Πολέμου, οι γεωοπολιτικές συμμαχίες ήταν ξεκάθαρες, οι ηθικές στάσεις απέναντι στα γεγονότα καθορίζονταν από ένα “δόγμα” και η αλληλεγγύη που προκαλούταν αυτόματα ήταν κάτι το φυσιολογικό. Οι γεωπολιτικές στρατηγικές έμοιαζαν με μια παρτίδα σκάκι και οι τακτικές ήταν διαθέσιμες για μια ξεκάθαρη κατανόηση από οποιονδήποτε παρατηρητή. Τη σημερινή εποχή, με την κινεζική ανάδυση, την κρίση της ηγεμονίας των ΗΠΑ και τη μετάβαση του πυρήνα της παγκόσμιας οικονομίας στην Ανατολική Ασία, η γεωπολιτική πραγματικότητα μοιάζει περισσότερο με μια παρτίδα wéiqí: όλα τείνουν να είναι οικονομικά και η ιδεολογία περνά σε δεύτερο πλάνο, οι ιεραρχίες διαλύονται δίνοντας τη θέση τους στην οικοδόμηση στρατηγικών και συσχετισμών δύναμης που μπορούν να δρουν σε πολλαπλά επίπεδα. Συνοψίζοντας, μια παρτίδα Zhongnanhai παίζεται στη Λατινική Αμερική, ιδίως στη Βενεζουέλα, ένα σημαντικό βήμα στη στρατηγική της για παγκόσμια ηγεμονία, πάνω από όλα εξαιτίας της σημασίας που έχει δώσει ο Λευκός Οίκος για να πετύχει την πτώση της Μπολιβαριανής κυβέρνησης ως μιας μάχης για το θρίαμβο της συντηρητικής παλινόρθωσης στην περιοχή.

Ο Μάλφρεντ Γκέριγκ είναι κοινωνιολόγος στο Κεντρικό Πανεπιστήμιο της Βενεζουέλας, Καθηγητής – Ερευνητής στη Βενεζουελάνικη Σχολή Σχεδιασμού.

Σημειώσεις

1 “Venezuela a microcosm of Latin American conundrum”, Global Times, 1-08-2017: http://www.globaltimes.cn/content/1059160.shtml

2 R. Zibechi, “La mirada de china sobre Venezuela”, La Jornada, 4-08-2017: http://www.jornada.unam.mx/2017/08/04/politica/017a1pol

3 Zhou Enlai, “Discurso en la Conferencia de Bandung”: https://www.marxists.org/espanol/zhou/1955/abril-a.htm.

4 “Venezuela a microcosm of Latin American conundrum”, ό.π.

5 K. P. Gallagher y M. Myers, «China-Latin America Finance Database,» Inter-American Dialogue, 2016: http://www.thedialogue.org/map_list/

6 CEPAL, “El Panorama de la Inserción Internacional de América Latina y el Caribe”, 2015, p. 68.

7 Βλ.“President Xi meets with Venezuelan president”, Xinhua, 01-09-2015: http://news.xinhuanet.com/english/2015-09/01/c_134577642.htm

8 CEPAL, “América Latina y el Caribe y China hacia una nueva era de cooperación económica”, Mάης 2015:  http://repositorio.cepal.org/bitstream/handle/11362/38196/1/S1500389_es.pdf

9 “Venezuela a microcosm of Latin American conundrum”, ό.π.

10 “Visita de Li inspira nuevos modos de cooperación entre China y América Latina”, Xinhua, 29-05-2015: http://spanish.xinhuanet.com/chinaiber/2015-05/29/c_134281463.htm

11 Μπροστά στη γενικευμένη διεθνή συζήτηση για τη Συντακτική Εθνοσυνέλευση, η Κίνα δήλωσε ότι “Οι εκλογές για τη Συντακτική Εθνοσυνέλευση στη Βενεζουέλα έλαβαν χώρα γενικά με τρόπο ομαλό και λάβαμε υπόψη τις αντιδράσεις όλων των μερών (…) Η Κίνα είναι πεπεισμένη ότι η κυβέρνηση της Βενεζουέλας και ο λαός της θα είναι σε θέση να επιλύσουν τα εσωτερικά τους ζητήματα και να πετύχουν μια ομαλοποίηση της κατάστασης της χώρας, η οποία να αναπτύσσεται σύμφωνα με τα συμφέροντα όλων των μερών”. “China respeta elección de la ANC y aboga por no intervenir en Venezuela”, AVN, 03-08-2017: http://www.avn.info.ve/contenido/china-defiende-constituyente-y-aboga-no-intervenir-venezuela.

12 Kejal Vyas, “China Rethinks Its Alliance With Reeling Venezuela”, The Wall Street Journal, 11 de septiembre del 2016: https://www.wsj.com/articles/china-rethinks-its-alliance-with-reeling-venezuela-1473628506

13 “Venezuela ingresó al Banco Asiático de Inversión e Infraestructura”, AVN, 23-03-2017: http://www.avn.info.ve/contenido/venezuela-ingres%C3%B3-banco-asi%C3%A1tico-inversi%C3%B3n-e-infarestructura

14 “Venezuela y China acuerdan inversiones petroleras por $ 4.250 millones”, El Universal, 13 de junio de 2017: http://www.eluniversal.com/noticias/economia/venezuela-china-acuerdan-inversiones-petroleras-por-4250-millones_656744

15 Joe Ryan, “China Is About to Bury Elon Musk in Batteries”, Bloomberg, 28 de junio de 2017: https://www.bloomberg.com/news/articles/2017-06-28/china-is-about-to-bury-elon-musk-in-batteries 

Μετάφραση από τα ισπανικά. Το κείμενο στα ισπανικά βρίσκεται εδώ: http://www.alainet.org/es/articulo/187345

Για τον πολιτικό αγώνα που οδήγησε στον Οκτώβρη (Στάλιν: Τα αποτελέσματα της σύσκεψης της Μόσχας – Τα αμερικάνικα δισεκατομμύρια (17-19/08/1917))

Στο 22ο μέρος του αφιερώματος για τα 100 χρόνια από την Οκτωβριανή Επανάσταση, παρατίθενται άλλα δύο κείμενα του Στάλιν, παρμένα από τον 3ο τόμο των Απάντων του (περίοδος Μάρτης – Οκτώβρης 1917), τα οποία αναδεικνύουν το ζήτημα των συμμαχιών σε εγχώριο και διεθνές επίπεδο. Και οι δύο πτυχές του ζητήματος κατά καιρούς έχουν απασχολήσει και διασπάσει ακόμα το επαναστατικό κίνημα. Σαφώς, όταν το κίνημα είναι σε άνοδο, τότε η πάλη εντείνεται και οι ενδιάμεσες δυνάμεις διαλέγουν στρατόπεδο. Οι οπορτουνιστές, σε μια τέτοια φάση του κινήματος, πρέπει να απομονώνονται από τους επαναστάτες, γιατί, όπως και το 1917, λειτουργούν αποπροσανατολιστικά και, βασικά, ως κυματοθραύστες.

Υπάρχει, βέβαια, και το λιγότερο μελετημένο ζήτημα των διεθνών συμμαχιών. Οι μπολσεβίκοι δεν έκρυβαν ότι στο “στρατόπεδο” που ανέτρεψε τον τσάρο βρισκόταν και το αγγλοαμερικάνικο κεφάλαιο. (χωρίς, βέβαια, να έχουν άμεση επαφή μαζί του οι μπολσεβίκοι). Το ερώτημα, ωστόσο, δεν είναι αν μπορεί κανείς να δει μια άτυπη “συμμαχία” με διεθνείς ιμπεριαλιστικές δυνάμεις (αν θεωρήσουμε ως “συμμαχία” και το ευνοϊκό διεθνές πλαίσιο). Το ερώτημα είναι πώς μπορούν οι επαναστάτες να ασκούν μια εξωτερική πολιτική που θα λαμβάνει υπόψη αυτές τις άτυπες συμμαχίες, χωρίς, ωστόσο, να αποτελούν άτυπα “πιόνι” των ιμπεριαλιστών (και αυτό είναι ένα επιτακτικό ζήτημα για το ελληνικό επαναστατικό κίνημα, όπου, σήμερα, διάφορες συνιστώσες του φλερτάρουν άτυπα με τη Ρωσία του Πούτιν και γίνονται ο “δούρειος ίππος” του, έστω και εν αγνοία τους).

***

Τα αποτελέσματα της σύσκεψης της Μόσχας

Η σύσκεψη της Μόσχας τέλειωσε.

Ύστερα από τη “σκληρή σύγκρουση των δυο αντίθετων στρατοπέδων”, ύστερα από την “αιματηρή σύρραξη” των Μιλιουκόφ με τους Τσερετέλι, τώρα που η “μάχη” έχει λήξει κι έχουν σηκώσει τους τραυματίες – ας μας επιτραπεί να ρωτήσουμε: Πώς τέλειωσε η “σύρραξη” της Μόσχας, ποιος κέρδισε και ποιος έχασε;

Οι καντέτοι τρίβουν από ικανοποίηση τα χέρια τους. “Το κόμμα της Λαϊκής ελευθερίας μπορεί να είναι περήφανο, λένε οι καντέτοι, γιατί τα συνθήματά του…αναγνωρίστηκαν..σα συνθήματα παλλαϊκά” (“Ρετς”).

Είναι ικανοποιημένοι και οι οπαδοί της πολιτικής της άμυνας, γιατί μιλάνε για “θρίαμβο της δημοκρατίας” (διάβαζε: των οπαδών της πολιτικής της άμυνας!) και βεβαιώνουν πως η “δημοκρατία βγαίνει πιο δυναμωμένη από τη σύσκεψη της Μόσχας” (“Ισβέστια”).

“Πρέπει να εξοντωθεί ο μπολσεβικισμός”, λέει ο Μιλιουκόφ στη σύσκεψη, μέσα σε θυελλώδικα χειροκροτήματα των αντιπροσώπων των “ζωντανών δυνάμεων”.

Αυτό και κάνουμε, απαντάει ο Τσερετέλι, γιατί “έχει ψηφιστεί κιόλας ο νόμος περί εκτάκτων μέτρων” ενάντια στο μπολσεβικισμό. Και πρέπει να προσθέσουμε ότι “η επανάσταση (διάβαζε: η αντεπανάσταση!) δεν έχει ακόμα πείρα της καταπολέμησης του αριστερού κινδύνου” – δώστε μας τη δυνατότητα να συγκεντρώσουμε πρώτα την πείρα.

Και οι καντέτοι μένουν σύμφωνοι ότι είναι προτιμότερο να εξοντωθεί ο μπολσεβικισμός βαθμιαία κι όχι δια μιας, και μάλιστα όχι άμεσα, όχι με τα δικά τους χέρια, αλλά με ξένα χέρια, με τα χέρια των ίδιων των “σοσιαλιστών” – οπαδών της πολιτικής της άμυνας.

Πρέπει να “καταργηθούν οι Επιτροπές και τα Σοβιέτ”, λέει ο στρατηγός Καλέντιν μέσα σε χειροκροτήματα των αντιπροσώπων των “ζωντανών δυνάμεων”.

Σωστά, του απαντάει ο Τσερετέλι, όμως είναι ακόμα νωρίς, γιατί “δεν επιτρέπεται να ξηλώσεις τη σκαλωσιά όσο δεν έχει τελειώσει ακόμα το οικοδόμημα της ελεύθερης επανάστασης” (διάβαζε: της αντεπανάστασης!). “Ας τελειώσει πρώτα” το οικοδόμημα και κατόπι θα φύγουν από τη μέση και τα Σοβιέτ και οι Επιτροπές!

Και οι καντέτοι μένουν σύμφωνοι πως είναι προτιμότερο να υποβιβαστούν οι Επιτροπές και τα Σοβιέτ στο ρόλο απλών εξαρτημάτων του ιμπεριαλιστικού μηχανισμού, παρά να εξοντωθούν διαμιάς.

Το αποτέλεσμα είναι “γενικός θρίαμβος” και “γενική ικανοποίηση”.

Δε γράφουν του κάκου οι εφημερίδες ότι “ανάμεσα στους σοσιαλιστές – υπουργούς και τους καντέτους – υπουργούς υπάρχει σήμερα μεγαλύτερη ενότητα απ’ ό,τι πριν από τη σύσκεψη” (“Νόβαγια Ζιζν”).

Ρωτάτε τώρα ποιος κέρδισε;

Κέρδισαν οι κεφαλαιοκράτες, γιατί στη σύσκεψη η κυβέρνηση ανάλαβε την υποχρέωση να “μην επιτρέψει την ανάμειξη των εργατών (τον έλεγχο!) στη διεύθυνση των επιχειρήσεων”.

Κέρδισαν οι τσιφλικάδες, γιατί στη σύσκεψη η κυβέρνηση ανάλαβε την υποχρέωση “να μην προβεί σε καμιά ριζική μεταρρύθμιση σχετικά με το αγροτικό ζήτημα”.

Κέρδισαν οι αντεπαναστάτες στρατηγοί, γιατί η σύσκεψη της Μόσχας ενέκρινε τη θανατική ποινή.

Ρωτάτε ποιος κέρδισε;

Κέρδισε η αντεπανάσταση, γιατί οργανώθηκε σε πανρωσική κλίμακα, συγκεντρώνοντας γύρω της όλες τις “ζωντανές δυνάμεις” της χώρας σαν το Ριαμπουσίνσκι και το Μιλιουκόφ, τον Τσερετέλι και το Νταν, τον Αλεξέγιεφ και τον Καλέντιν.

Κέρδισε η αντεπανάσταση, γιατί έχει σήμερα στη διάθεσή της τη λεγόμενη “επαναστατική δημοκρατία” σαν κατάλληλο προπέτασμα ενάντια στη λαϊκή οργή.

Σήμερα οι αντεπαναστάτες δεν είναι πια μόνοι. Σήμερα όλη η “επαναστατική δημοκρατία” δουλεύει για λογαριασμό τους. Σήμερα έχουν στη διάθεσή τους την “κοινή γνώμη” της “ρωσικής γης”, που α τη δουλεύουν “σταθερά” οι κύριοι οπαδοί της πολιτικής της άμυνας. Το αποτέλεσμα της σύσκεψης της Μόσχας είναι το στεφάνωμα της αντεπανάστασης.

Οι οπαδοί της πολιτικής της άμυνας που φλυαρούν σήμερα για “θρίαμβο της δημοκρατίας”, δεν υποψιάζονται καν ότι τους ανατέθηκε απλώς ο ρόλος λακέδων για να υπηρετούν τους αντεπαναστάτες που πανηγυρίζουν.

Αυτό και μόνο αυτό είναι το πολιτικό νόημα του “τίμιου συνασπισμού” που εκλιπαρούσε ο κ. Τσερετέλι και που δε λένε τίποτα εναντίον του οι κύριοι Μιλιουκόφ.

“Συνασπισμός” των οπαδών της άμυνας με τις “ζωντανές δυνάμεις” της ιμπεριαλιστικής κεφαλαιοκρατίας ενάντια στο επαναστατικό προλεταριάτο και την αγροτική φτωχολογιά – αυτός είναι ο απολογισμός της σύσκεψης της Μόσχας.

Πόσο θα χαρούν οι οπαδοί της άμυνας αυτό τον αντεπαναστατικό “συνασπισμό” που έκαναν, θα μας το δείξει το κοντινό μέλλον.

“Προλετάριος”, αρ. 4,

17 του Αυγούστου 1917.

Κύριο άρθρο.

***

Τα αμερικάνικα δισεκατομμύρια

Τα αποτελέσματα της σύσκεψης της Μόσχας διαγράφονται ολοένα και πιο καθαρά.

Η “Ρούσκιγιε Βέντομοστι” (72) (17 του Αυγούστου, απογευματινή έκδοση) δημοσιεύει πληροφορία:

“Χτες έγινε συνεδρίαση της ΚΕ του κόμματος της Λαϊκής Ελευθερίας. Στη σύσκεψη αυτή έκανε έκθεση ο Μιλιουκόφ, που πρότεινε στα μέλη της ΚΕ να ανταλλάξουν τις απόψεις τους για τα αποτελέσματα της σύσκεψης της Μόσχας. Οι ομιλητές τάχθηκαν ομόφωνα υπέρ της αρχής του συνασπισμού. Η πλειοψηφία απ’ αυτούς που πήραν μέρος στη συνεδρίαση έμεινε σύμφωνη ότι η σύσκεψη της Μόσχας έδωσε το ανώτατο όριο εκείνου που μπορούσε να περιμένει”.

Έτσι λοιπόν το κόμμα του κ.Μιλιουκόφ είναι ικανοποιημένο. Είναι υπέρ του συνασπισμού.

“Η σύσκεψη της Μόσχας – γράφουν οι οπαδοί της πολιτικής της άμυνας – ήταν μια νίκη της δημοκρατίας (δηλαδή, των οπαδών της πολιτικής της άμυνας;) που στις σημερινές τραγικές στιγμές μπόρεσε να σταθεί η πραγματική κρατική δύναμη, που γύρω της εχει συσπειρωθεί ό,τι το ζωντανό (!) υπάρχει στη Ρωσία” (“Ισβέστια”, αρ. 146).

Όπως φαίνεται λοιπόν, και το κόμμα των οπαδών της πολιτικής της άμυνας είναι επίσης ικανοποιημένο. Τουλάχιστο καμώνεται πως είναι ικανοποιημένο γιατί κι αυτό είναι υπέρ του συνασπισμού.

Κι η κυβέρνηση; Πώς κρίνει η κυβέρνηση της σύσκεψη της Μόσχας;

Σύμφωνα με τις πληροφορίες της “Ισβέστια” (αρ. 146) “η γενική εντύπωση των μελών της Προσωρινής κυβέρνησης” είναι ότι:

“Η σύσκεψη ήταν με την πραγματική έννοια της λέξης μια σύσκεψη κρατική. Σε γενικές γραμμές επιδοκιμάστηκε τόσο η εξωτερική όσο και η εσωτερική πολιτική της κυβέρνησης. Κανείς δεν έφερε αντιρρήσεις στο οικονομικό πρόγραμμα της κυβέρνησης. Δεν έγινε ουσιαστικά καμιά επίθεση ενάντια στην πολιτική της κυβέρνησης σχετικά με το ζήτημα της γης”.

Με λίγα λόγια, και η κυβέρνηση είναι ευχαριστημένη από τη σύσκεψη γιατί κι αυτή, όπως βγαίνει, είναι υπέρ του συνασπισμού.

Τα πράγματα είναι καθαρά. Καταστρώνεται συνασπισμός από τρεις δυνάμεις: την κυβέρνηση, τους καντέτους και τους οπαδούς της πολιτικής της άμυνας.

Ο “Συνασπισμός τιμής” με τη φίρμα Κερένσκι – Μιλιουκόφ – Τσερετέλι μπορεί για την ώρα να θεωρηθεί εξασφαλισμένος.

Αυτό είναι το πρώτο αποτέλεσμα της σύσκεψης της Μόσχας.

Στις συνθήκες του καπιταλισμού καμιά επιχείρηση δε μπορεί να τα βγάλει πέρα χωρίς κεφάλαια. Ο συνασπισμός, που συγκροτήθηκε σήμερα με επικεφαλής την κυβέρνηση, είναι η πιο μεγάλη επιχείρηση της Ρωσίας. Κι ο συνασπισμός αυτός δε μπορεί να κρατηθεί στη ζωή όχι μια ώρα, αλλά ούτε ένα λεφτό χωρίς τα ανάλογα κεφάλαια, πολύ περισσότερο σήμερα με τον πόλεμο που απαιτεί αμέτρητα χρηματικά μέσα. Και μπαίνει το ερώτημα:

Με ποια κεφάλαια σκέφτεται να κρατηθεί στη ζωή ο καινούργιος (εντελώς καινούργιος!) συνασπισμός;

Ακούστε τι λέει σχετικά η “Μπιρζιόφκα” (απογευματινή έκδοση, 17 του Αυγούστου):

“Το πιο άμεσο αποτέλεσμα της σύσκεψης της Μόσχας, και ιδιαίτερα το πιο άμεσο αποτέλεσμα των συμπαθειών που δείχνουν προς τη σύσκεψη αυτή οι αμερικάνοι είναι, όπως πληροφορούμαστε, η δυνατότητα να συναφθεί σε εξωτερική αγορά κρατικό δάνειο 5 δισεκατομμυρίων. Το δάνειο θα πραγματοποιηθεί στην αμερικάνικη αγορά. Χάρη σ’ αυτό το δάνειο θα σταθεί δυνατό να εκτελεστεί το ελάχιστο όριο του δημοσιονομικού προγράμματος της Προσωρινής κυβέρνησης”.

Η απάντηση είναι ξεκάθαρη. Ο συνασπισμός θα κρατηθεί στη ζωή με τα αμερικάνικα δισεκατομμύρια και τα σπασμένα θα τα πληρώσουν οι ρώσοι εργάτες και αγρότες.

Η αμερικάνικη ιμπεριαλιστική κεφαλαιοκρατία, χρηματοδότης του συνασπισμού της ρωσικής ιμπεριαλιστικής κεφαλαιοκρατίας (Μιλιουκόφ!), της στρατοκρατίας (Κερένσκι) και των ανώτερων στρωμάτων της μικροαστικής τάξης, που υπηρετούν με δουλοπρέπεια τις “ζωντανές δυνάμεις” της Ρωσίας (Τσερετέλι!) – αυτή είναι η εικόνα που παρουσιάζει η σημερινή κατάσταση της Ρωσίας.

Αυτό ακριβώς επιδίωκαν οι κύριοι που οργάνωσαν τη σύσκεψη της Μόσχας, τις “συμπάθειες” δηλαδή του αμερικάνικου κεφαλαίου προς τη σύσκεψη της Μόσχας, ενισχυμένες με το δάνειο των 5 δισεκατομμυρίων.

Κάποτε στη Ρωσία συνήθιζαν να λένε ότι το φως του σοσιαλισμού θα έρθει από τη Δύση. Κι αυτό ήταν σωστό. Γιατί από κει, από τη Δύση, διδαχτήκαμε την επανάσταση και το σοσιαλισμό.

Με την έναρξη του επαναστατικού κινήματος στη Ρωσία η κατάσταση άλλαξε κάπως.

Το 1906, όταν η επανάσταση στη Ρωσία βρισκόταν ακόμα στην ανάπτυξή της, η Δύση βοήθησε την τσαρική ατνίδραση να ορθοποδήσει, δανείζοντάς της 2 δισεκατομμύρια ρούβλια. Κι ο τσαρισμός δυνάμωσε πραγματικά τότε με αντίτιμο όμως μια νέα οικονομική υποδούλωση της Ρωσίας στη Δύση.

Με την ευκαιρία αυτή παρατηρήσανε τότε πως η Δύση εξάγει στη Ρωσία όχι μόνο το σοσιαλισμό, μα και την αντίδραση με τη μορφή δισεκατομμυρίων.

Τώρα εμφανίζεται μπροστά μας μια πιο παραστατική εικόνα αυτού του φαινομένου. Τη στιγμή που η ρωσική επανάσταση εντείνει τις δυνάμεις της για να υπερασπίσει τις καταχτήσεις της, ενώ ο ιμπεριαλισμός προσπαθεί να την πνίξει τελειωτικά, το αμερικάνικο κεφάλαιο εφοδιάζει με εκατομμύρια το συνασπισμό Κερένσκι – Μιλιουκόφ – Τσερετέλι, για να βάλει οριστικά χαλινάρι στη ρωσική επανάσταση και να δώσει έτσι ένα γερό χτύπημα στο επαναστατικό κίνημα που αναπτύσσεται στη Δύση.

Αυτό είναι γεγονός.

Η αλήθεια είναι ότι η Δύση εξάγει στη Ρωσία όχι τόσο το σοσιαλισμό και την απελευθέρωση, όσο τη σκλαβιά και την αντεπανάσταση.

Ένας συνασπισμός όμως αποτελεί συμμαχία. Αλλά ενάντια σε ποιον στρέφεται η συμμαχία Κερένσκι – Μιλιουκόφ – Τσερετέλι;

Είναι φανερό ότι στρέφετεαι ενάντια σε κείνους που δεν παραβρέθηκαν στη σύσκεψη της Μόσχας, ενάντια σε κείνους που μποϋκοτάρισαν τη σύσκεψη, σε κείνους που την πολέμησαν, δηλαδή, ενάντια στους επαναστάτες εργάτες της Ρωσίας.

“Συνασπισμός τιμής” των Κερένσκι – Μιλιουκόφ – Τσερετέλι, συνασπισμός που χρηματοδοτείται από τους αμερικάνους κεφαλαιοκράτες ενάντια στους επαναστάτες εργάτες της Ρωσίας, έτσι δεν είναι, κύριοι οπαδοί της πολιτικής της άμυνας;

Αυτό θα το ‘χουμε υπόψη μας.

“Προλετάριος”, αρ. 6, 19 του Αυγούστου 1917.

Κύριο άρθρο.

Σημείωση

(72)“Ρούσκιγιε Βέντομοστι” (“Ρωσικά Νέα”) – εφημερίδα που εκδιδόταν στη Μόσχα από το 1863. Εξέφραζε τα συμφέροντα των φιλελεύθερων τσιφλικάδων και της αστικής τάξης. Κλείστηκε το 1918 μαζί με άλλες αντεπαναστατικές εφημερίδες.

***

Βλ. επίσης

Το 1ο μέρος του αφιερώματος στα 100 χρόνια από την Οκτωβριανή Επανάσταση: Στάλιν: Για τα σοβιέτ των εργατών και στρατιωτών βουλευτών & Σχετικά με τον πόλεμο (14-16/03/1917)

Το 2ο μέρος: Στάλιν: Στο δρόμο για τα υπουργικά χαρτοφυλάκια & Οι όροι της νίκης της ρωσικής επανάστασης (17-18/03/1917)

Το 3ο μέρος: Στάλιν: Η κατάργηση των εθνικών περιορισμών & Είτε – Είτε (25-26/03/1917)

To 4ο μέρος: Στάλιν: Ενάντια στην ομοσπονδιακή οργάνωση & Αυτοκριτική (28/03/1917)

Το 5ο μέρος: Στάλιν: Δύο Αποφάσεις & Η γη στους αγρότες (11-14/04/1917)

Το 6ο μέρος: Στάλιν: Η προσωρινή κυβέρνηση & Η σύσκεψη στα ανάχτορα της αυτοκράτειρας Μαρίας (18-25/04/1917)

Το 7ο μέρος: Στάλιν: Πάνω στο ζήτημα της σημερινής στιγμής & Εισήγηση και Τελικός λόγος για το εθνικό ζήτημα (24-29/04/1917)

Το 8ο μέρος: Στάλιν: Έμειναν πίσω από την επανάσταση & Τι περιμέναμε από τη συνδιάσκεψη; (04-06/05/1917)

Το 9ο μέρος: Στάλιν: Η καμπάνια για τις δημοτικές εκλογές & Τα αποτελέσματα των δημοτικών εκλογών της Πετρούπολης (21-24-26/05/1917 & 15/06/1917)

Το 10ο μέρος: Στάλιν: Χτες και Σήμερα (Κρίση της επανάστασης) & Ενάντια στις μεμονωμένες διαδηλώσεις (13-14/06/1917)

Το 11ο μέρος: Στάλιν: Προς όλους τους εργαζόμενους – προς όλους τους εργάτες και τους φαντάρους της Πετρούπολης, Η διαδήλωση & Πυκνώστε τις γραμμές σας (17-20/06 & 15/07/1917)

Το 12ο μέρος: Στάλιν: Λόγοι στην έκτακτη συνδιάσκεψη της Οργάνωσης της Πετρούπολης του ΣΔΕΚΡ (Μπ.) (16 –20/07/1917)

Το 13ο μέρος: Στάλιν: Πρωτομαγιά (18/04/1917)

Το 14ο μέρος: Στάλιν: Τι συνέβηκε; – Νίκη της Αντεπανάστασης – Νίκη των Καντέτων (23-24/07/1917)

Το 15ο μέρος: Στάλιν: Προς όλους τους εργαζόμενους, προς όλους τους εργάτες και φαντάρους της Πετρούπολης – Δυο συνδιασκέψεις – Η καινούργια κυβέρνηση (25 – 26/07/1917)

Το 16ο μέρος: Στάλιν: Προς τις εκλογές της Συνταχτικής Συνέλευσης (27/07/1917)

Το 17ο μέρος: Στάλιν: Λόγοι στο 6ο συνέδριο του ΣΔΕΚΡ (Μπ.): 1. Έκθεση Δράσης της ΚΕ – 2. Τελικός λόγος (27/07/1917)

Το 18ο μέρος: Στάλιν: Λόγοι στο 6ο συνέδριο του ΣΔΕΚΡ (Μπ.): 3.Εισήγηση για την πολιτική κατάσταση – 4.Απαντήσεις – 5.Τελικός λόγος – 6.Απάντηση στον Πρεομπραζένσκι (30/07-03/08/1917)

Το 19ο μέρος: Στάλιν: Τι θέλουν οι κεφαλαιοκράτες; – Ενάντια στη Σύσκεψη της Μόσχας (06-08/08/1917)

Το 20ό μέρος: Στάλιν: Και πάλι για τη Στοκχόλμη – Πού οδηγεί η Σύσκεψη της Μόσχας (09-13/08/1917)

Το 21ο μέρος: Στάλιν: Η αντεπανάσταση και οι λαοί της Ρωσίας – Δύο Δρόμοι (13-15/08/1917)

Νίκου Ζαχαριάδη: Πού τραβάμε; (13/12/1947)

44 χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από την ημέρα που βρέθηκε νεκρός ο δέσμιος του χρουσιωφικού ρεβιζιονισμού και αργότερα του μπρεζνιεφικού “σοσιαλ”ιμπεριαλισμού ο Νίκος Ζαχαριάδης, ο μοναδικός έλληνας πολιτικός που τα έβαλε με όλες τις υπερδυνάμεις της εποχής του. Αφήνοντας ως κληρονομιά, πέρα από το ατομικό αγωνιστικό του παράδειγμα, την ικανότητά του να ορίζει νέα πολιτικά και οργανωτικά καθήκοντα όταν διαμορφώνεται μια νέα κατάσταση… Κι όσο κι αν περνούν τα χρόνια, η κληρονομιά αυτή δεν χάνει την αξία της. Το αντίθετο.

Ως ένα ακόμα λιθαράκι αυτής της κληρονομιάς παρατίθεται το παρακάτω σύντομο άρθρο του, γραμμένο το Δεκέμβρη του 1947. Σε αυτό προαναγγέλλει τη δημιουργία προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης, βασιζόμενος, πρώτον, στις εσωτερικές εξελίξεις, όπου αφ’ενός οι αντιθέσεις στο μοναρχοφασιστικό στρατόπεδο οξύνονται, όπως και η εξάρτησή του από τις ΗΠΑ, αφ’ετέρου οι επιτυχίες του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας είναι μεγάλες, παρά τις δυσκολίες, και δεύτερον στις διεθνείς εξελίξεις, οι οποίες, με τη σταδιακή δημιουργία του λαϊκοδημοκρατικού στρατοπέδου και γενικότερα του μετώπου της προοδευτικής ανθρωπότητας, καθίσταντο ευνοϊκές.

Πού τραβάμε;

Το άρθρο αυτό του συναγωνιστή Νίκου Ζαχαριάδη μεταδόθηκε απ’ το Ραδιοφωνικό Σταθμό του Δ.Σ στις 13/12/1947

Οι τελευταίες πληροφορίες απ’ την Αθήνα δείχνουν ότι οι φαγωμάρες μέσα στο Τσαλδαρο-σοφουλικό μωσαϊκό δυναμώνουν. Απ’ τη μια μεριά ο Σοφούλης κινητοποιεί τον Πλαστήρα και στέλνει το Βενιζέλο στην Αμερική επιδιώκοντας ν’ απαλλαγεί απ’ την τσαλδαρική κηδεμονία που τον πιέζει και τον φθείρει. Απ’ την άλλη μεριά στο Λαϊκό Κόμμα φουντώνει η δυσαρέσκεια γιατί οι βουλευτές του δεν καλοκαταλαβαίνουν για ποιο λόγο ειναι υποχρεωμένοι να μοιράζονται με τους σοφουλκούς τόσα Υπουργεία μια κι έχουν την πλειοψηφία στη Βουλή και αφού ο Σοφούλης, ύστερα απ’ το ξεφτισμα του κατευνασμού, υποχρεώθηκε να συνεχίσει, αυξημένη στο τετράγωνο, την υπερδυναμική πολιτική του μοναρχοφασισμού. Εδώ πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι οι Λαϊκοί, πηγαίνοντας στη συμμαχία με το Σοφούλη, κάναν τούτη την απλή σκέψη: “η γρηά αλεπού μάς έγινε τσιμπούρι με τον κατευνασμό του. Ας τον αναγκάσουμε να τον κουρελιάσει με τα ίδια του τα χέρια και μετά τον ξεφορτωνόμαστε”. Το άρθρο του Τσαλδάρη στην “Ανεξαρτησία” του, όπου μιλά για ύπουλη υπονόμευση που γίνεται στην Κυβέρνηση από ορισμένους κύκλους των φιλελευθέρων δείχνει και αυτό ότι, αφού φαίνεται καπνός, κάπου θα υπάρχει και φωτιά. Πολύ περισσότερο που στο προσκήνιο της φαγωμάρας αυτής ξαναεμφανίζεται και ο Ναπολέων..

Είναι λοιπόν ολοφάνερο ότι ωριμάζει καινούργια κυβερνητική κρίση. Τρεις παράγοντες συντέλεσαν και συντελούν στην εξέλιξη αυτή. Πρώτο το γεγονός ότι χρεωκόπησε απόλυτα ο κατευνασμός. Δεύτερο το γεγονός ότι κάτω απ’ τα χτυπήματα του Δ.Σ.Ε. απότυχε απόλυτα και η νέα εκστρατεία, που τόσο διατυμπάνισε ο Σοφούλης, προσπαθώντας να δημιουργήσει ένα δυναμικό αντίβαρο για τον κατευνασμό του, που καταρρέει και τον συμπαρασύρει. Τρίτο το γεγονός ότι η Κυβέρνηση απότυχε απόλυτα και στον οικονομικό τομέα, πράγμα που προκαλεί την παλλαϊκή αγανάκτηση και εξέγερση. Αυτό αναγκάζει την Κυβέρνηση να δυναμώνει την τρομοκρατία απαγορεύοντας τις απεργίες και να ξαναπλώνει το δίσκο στο Γκρίσγουωλντ ζητώντας νέα “βοήθεια”.

Η τέτοια κατάσταση όχι μόνο δυνάμωσε τις αντιγνωμίες μέσα στους φιλελεύθερους, μα ξανάφερε σε κίνηση και την κοινοβουλευτική “αντιπολίτευση” που άρχισε να ζητά επίμονα να ξαναμοιραστούν τα χαρτιά. Αναμφισβήτητοο επίσης είναι ότι και η αμερικάνικη πολιτική στην Ελλάδα περνά νέα κρίση. Και όπως συνήθως, ενώ απ’ τη μια μεριά περνούν οι Αμερικάνοι όλα τα μέτρα τους για να κρατάν γερά την κατάσταση στα χέρια τους, απ’ την άλλη, σύμφωνα και με τις πατροπαράδοτες συνήθειες της αγγλοσαξωνικής κατασκοπείας, προσπαθούν να μας βάλουν σε εσφαλμένο δρόμο με τις διαδόσεις τους, ότι τάχα θέλουν δημοκρατική Κυβέρνηση και συνεννόηση με την αριστερά. Ο σκοπός τους είναι φανερός. Επιδιώκουν να μας αποκοιμήσουν και κυρίως να καλμάρουν την λαϊκή επαναστατική κινητοποίηση στις πόλεις, πρώτ’ απ’ όλα στην Αθήνα και τον Πειραιά. Χαμένος ο κόπος τους. Μπορούν να κάνουν Κυβέρνηση με αποφασιστική συμμετοχή του ΕΑΜ που θα κάνει εκλογές με όλες τις δημοκρατικές εγγυήσεις και δίχως την παρουσία ξένων στην Ελλάδα; σε μια τέτοια περίπτωση και με την προϋπόθεση της πολεμικής ανακωχής, πιστεύουμε πως και ο Δ.Σ.Ε. θα δεχθεί μια αναμονή, χωρίς φυσικά να παραχωρήσει καμμιά απόυτα θέση του. Στο μεταξύ, το δημοκρατικό κίνημα συμπληρώνει το έργο του και ο σχηματισμός της προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης στη Λέφτερη Ελλάδα δεν είναι παρά ζήτημα ημερών. Δεν κρύβουμε ότι αντιμετωπίζουμε δυσκολίες, τις ίδιες δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο λαός μας με την τραγωδία του ξεκληρίσματος εκατοντάδων χιλιάδων αγροτών και με τη λαϊκή εξαθλίωση, που έφτασε στο απροχώρητο. Δεν κρύβουμε πως οι στρατιώτες μας πολλές φορές πεινάν και κρυώνουν. Μα γι’ αυτό παλαίβουμε, για να νικάμε τις δυσκολίες στηριγμένοι στο δίκιο μας, που είναι η ζωή του λαού μας, η Δημοκρατία και η ανεξαρτησία της Ελλάδας. Δεν βρισκόμαστε πια ούτε στο Δεκέμβρη του ’44 ούτε στη Βάρκιζα όταν παλαίβαμε μόνοι ή σχεδόν μόνοι. Σήμερα το παγκόσμιο δημοκρατικό κίνημα στέκεται σταθερά στο πλευρό μας και μαζί μας παλαίβουν και οι λαοί της Δυτικής Ευρώπης, που βλέπουν τα καλά της ιμπεριαλιστικής αμερικανοκρατίας. Η δημοκρατική λαϊκή συμφιλίωση παραμένει η σημαία μας, γιατί ο αγώνας μας εκφράζει την ψυχή του λαού μας. Και τη φορά αυτή ο δημοκρατικός λαός είναι αποφασισμένος να αξιοποιήσει ολόπλευρα τις νικες του, όσες θυσίες κι αν χρειασθεί ακόμα να δοθούν. Γιατί το έπαθλο των θυσιών του θα είναι η Λαϊκή Δημοκρατία.

Νίκος Ζαχαριάδης

Πηγή: “Εξόρμηση”, όργανο του Γενικού Αρχηγείου του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας, 16 Δεκέμβρη 1947, χρόνος Β’, αρ.14, σ.1. Υπάρχει στο ψηφιακό αρχείο των ΑΣΚΙ.

Ινδία: Επιστολή του καταδικασμένου σε ισόβια ανάπηρου αγωνιστή καθηγητή Σαϊμπάμπα στη σύζυγό του

Ο καταδικασμένος το Μάρτη σε ισόβια, με την κατηγορία του “μαοϊστή”, Γ.Ν.Σαϊμπάμπα, με αφορμή τα γενέθλια της συζύγου του, Βασάντα, της αποστέλλει μια προσωπική αλλά και πολιτική επιστολή

O Σαϊμπάμπα με τη σύζυγό του, Βασάντα

Αγαπητή Βασάντα,

σου εύχομαι χρόνια πολλά για τα γενέθλιά σου. Ελπίζω το γράμμα αυτό να φτάσει την ημέρα των γενεθλίων σου σε εσένα. Πολλές ευχές. Γνωρίζω πόσο άσχημα αισθάνεσαι για την απουσία μου αυτή τη μέρα. Το κράτος αποφάσισε να μας χωρίσει. Αποφάσισε και να μας καταστρέψει. Στα 26 χρόνια έγγαμου βίου μας, δεν προσβλέπουμε σε ατομικό βόλεμα και οφέλη. Στα 36 χρόνια που είμαστε σύντροφοι ελπίζαμε και αγωνιζόμασταν για την κοινωνία μόνο. Στην τωρινή κατάσταση, μπορώ μόνο να πω ότι θα πρέπει να συνεχίσεις να ελπίζεις και να εργάζεσαι για τα δικαιώματα του λαού με εμένα απόντα. Η φυλάκιση και η απουσία μου δεν πρέπει να σε αποθαρρύνει. Στα γενέθλιά σου, σήμερα, γίνε πιο αποφασισμένη για να αποκρούσεις αυτή την εχθρότητα, αυτή τη βαρβαρότητα που μας έπληξε, αυτή τη βία που διαπράττεται σε βάρος μας.

Αυτή η υπόθεση, αυτή η απόφαση του δικαστηρίου και ο εγκλεισμός μου σε αυτή τη φυλακή δεν αποτελούν ντροπή για εμάς. Αυτές οι ενέργειες του κράτους, στην πραγματικότητα, αποτελούν ντροπή για τη δημοκρατία. Ονειρευτήκαμε μια καλύτερη κοινωνία, ελπίσαμε για το τέλος των ανισοτήτων, για την ελευθερία και τα ανθρώπινα, τα πολιτικά και τα δημοκρατικά δικαιώματα των καταπιεζόμενων λαών, των Νταλίτ, των Αντίβασι, των γυναικών, των αναπήρων, των μειονοτήτων. Θα πρέπει να συνεχίσουμε να προάγουμε αυτές τις αξίες και να εργαζόμαστε για τη βελτίωση των περιθωριοποιημένων τμημάτων του λαού για να φέρουμε πραγματιική δημοκρατία στην κοινωνία μας.

Μπορεί να προσπαθούν και να συντρίβουν τις ελπίδες μας, τα όνειρά μας, όμως δεν μπορούν να μας εμποδίσουν και πάλι να ονειρευόμαστε, και πάλι να τρέφουμε ελπίδες μέσα στις καρδιές μας. Η χαλκευμένη κατηγορία, η στημένη απόφαση του δικαστηρίου, και οι αμφίβολοι τρόποι για να με κρατούν στη φυλακή δεν πρέπει να σε αποθαρρύνουν, δεν πρέπει να σε αναγκάσουν να χάσεις τις ελπίδες σου. Για εμένα, η ημέρα των γενεθλίων σου είναι πάντοτε σημαντική, πάντοτε μου φέρνει χαρά. Θα πρέπει να νιώθεις χαρούμενη αυτή τη μέρα. Είμαστε μικροί άνθρωποι που εργάζονται για τα δικαιώματα των μικρών ανθρώπων με μικρούς τρόπους. Γιατί αυτό το γιγαντιαίο κράτος φοβάται τις ελπίδες μας, την αγάπη μας, τα όνειρά μας; Έχουμε κάτι κάτι λάθος σε βάρους κάποιου; Έχουμε βλάψει κάποιον; Γιατί παραβιάζονται οι ζωές μας; Γιατί τα όνειρά μας ποινικοποιούνται; Γιατί συντρίβονται οι ελπίδες μας; Μπορούμε να ζήσουμε στον δικό μας κόσμο, στο μικρό ονειρεμένο μας κόσμο μόνοι μας, αποκρούοντας τη βάρβαρη και απάνθρωπη, βίαιη επίθεση στα όνειρά μας; Τι μας δίνει δύναμη αυτή την ώρα σε εσένα και εμένα;

Στη φετινή ημέρα των γενεθλίων σου, τι μπορώ να σου δώσω; Τι μου έχει απομείνει; Η ίδια αγάπη. Η ίδια αγάπη που γεννήθηκε μεταξύ μας όταν πρωτοσυναντηθήκαμε τα χρόνια του σχολείου. Μου έδωσες περισσότερη αγάπη από όση μπορούσα να σου δώσω σε όλη μας τη ζωή. Μπορώ να σου δώσω τα ίδια όνειρα που μοιραζόμαστε από την εποχή των εφηβικών μας χρόνων.

Τώρα είσαι μια μοναχική μαχήτρια που παλεύει για την ελευθερία μου. Μην αποκαρδιώνεσαι, σε αυτές τις σκοτεινές ημέρες δεν πρέπει να χάσουμε τις ελπίδες και τα όνειρά μας. Γιατί το σκοτάδι δεν μπορεί μόνιμα να επισκιάζει το φως. Αυτά δεν είναι κούφια λόγια. Δεν είναι ρητορικά σχήματα. Η ιστορία έχει αποδείξει πολλές φορές ότι τα όνειρά μας δεν είναι κούφια. Οι ελπίδες μας δεν είναι ιδεαλιστικές ανοησίες. Θα νικήσουμε.

Τη φετεινή ημέρα των γενεθλίων σου, ευρισκόμενος πίσω από τα κάγκελα, ξανααφήνομαι στην αγάπη σου. Διατηρώ το κουράγιο, τις ελπίδες, τα όνειρά μου, χάρη στην αγάπη σου. Ό,τι έχω κάνει ως τώρα στη ζωή μου, μπορώ να το κάνω επειδή στάθηκες σα φάρος λούζοντάς με με αγάπη.

Πολλές ευχές για τα γενέθλιά σου.

Δικός σου. Με πολλή αγάπη.

Σάι

Η επιστολή δημοσιεύεται στο freesaibabagreece, ελληνόφωνο μπλογκ με κείμενα για την απελευθέρωση του Σαϊμπάμπα.

Στα αγγλικά υπάρχει στο Dazibao Rojo.

Για τον πολιτικό αγώνα που οδήγησε στον Οκτώβρη (Στάλιν: Η αντεπανάσταση και οι λαοί της Ρωσίας – Δύο Δρόμοι (13-15/08/1917))

Στο 21ο μέρος του αφιερώματος για τα 100 χρόνια από την Οκτωβριανή Επανάσταση και τον πολιτικό αγώνα των μπολσεβίκων που προηγήθηκε αυτής, υπάρχουν δύο ακόμα κείμενα του Στάλιν γραμμένα την εποχή εκείνη. Το πρώτο αφορά πλήθος πτυχών του εθνικού ζητήματος (τη σχέση αυτοδιάθεσης και ιμπεριαλιστικών σχεδιασμών, τη θέση υπέρ της ένωσης των κρατών, αλλά σε εθελοντική βάση, το αν ενίοτε σφάλλουν οι λαοί όσον αφορά το εθνικό ζήτημα κ.α.) και αποτελεί άλλη μια συνεισφορά του Στάλιν στη μαρξιστική θεωρία για το εθνικό ζήτημα. Στο δεύτερο κείμενο αναδεικνύεται η ανάγκη από όλα τα μερικά ζητήματα που προκύπτουν εν μέσω μιας καθολικής κρίσης, να συνάγουμε το βασικό πρόβλημα, η επίλυση του οποίου θα αποτελούσε το κλειδί για όλα τα άλλα, τα μερικά (τα οποία, βέβαια, καθόλου δεν πρέπει να τα υποτιμούμε και να απέχουμε από τους αγώνες για την επίλυσή τους, σε αντίθεση με ό,τι θα μπορούσε να λέει κάποιος φλύαρος και τεμπέλης “αντιπαρτικολαριστής”).

***

Η αντεπανάσταση και οι λαοί της Ρωσίας

Τις μέρες της επανάστασης και των δημοκρατικών μετασχηματισμών το κίνημα εξελισσόταν κάτω από το σύνθημα της απελευθέρωσης.

Απελευθερώνονταν οι αγρότες από την παντοδυναμία των τσιφλικάδων. Απελευθερώνονταν οι εργάτες από τους ετσιθελισμούς της διεύθυνσης των εργοστασίων. Απελευθερώνονταν οι φαντάροι από την αυθαιρεσία των στρατηγών…

Η πορεία της απελευθέρωσης δε μπορούσε να μην περιλάβει και τους λαούς της Ρωσίας, που ολάκερους αιώνες τούς καταπίεζε ο τσαρισμός.

Το διάταγμα για την “ισοτιμία” των λαών και η εκμηδένιση στην πράξη των εθνικών περιορισμών, τα συνέδρια των ουκρανών, των φιλνανδών και των λευκορώσων και το ζήτημα της ομοσπονδιακής δημοκρατίας, η πανηγυρική διακήρυξη του δικαιώματος των εθνών για αυτοδιάθεση και οι επίσημες υποσχέσεις “ότι δε θα μπει κανένα εμπόδιο” – όλα αυτά έδειχναν πόσο είχε μεγαλώσει το απελευθερωτικό κίνημα των λαών της Ρωσίας.

Αυτά γίνονταν τις μέρες της επανάστασης, τότε που οι τσιφλικάδες είχαν εξαφανιστεί από την πολιτική σκηνή και η ιμπεριαλιστική κεφαλαιοκρατία βρισκόταν κάτω από τη συνεχή πίεση της ανερχόμενης δημοκρατίας.

Με την επάνοδο των τσιφλικάδων (δηλ. των στρατηγών) στην εξουσία και το θρίαμβο της αντεπαναστατικής κεφαλαιοκρατίας αλλάζει εντελώς η εικόνα.

Τα “μεγάλα λόγια” για την αυτοδιάθεση και οι πανηγυρικές υποσχέσεις ότι “δε θα μπει κανέα εμπόδιο” παραδίνονται στη λήθη. Δημιουργούνται τα πιο απίστευτα εμπόδια, μέχρι και την αμεση επέμβαση στην εσωτερική ζωή του κάθε λαού. Διαλύεται το σέιμ (Βουλή) της Φινλανδίας (67). Και η διάλυση αυτή συνοδεύεται με την απειλή ότι “αν χρειαστεί, η Φινλανδία θα κηρυχτεί σε κατάσταση πολιορκίας” (“Βετσέρνεγιε Βρέμια”, 9 του Αυγούστου). Αρχίζει η εκστρατεία ενάντια στη Ράντα (Βουλή) και στη Γραμματεία της Ουκρανίας (68), εκστρατεία που έχει ολοφάνερα για σκοπό την αποκεφαλιση της αυτονομίας της Ουκρανίας. Ταυτόχρονα μπαίνουν ξανά σε ενέργεια οι παλιές σιχαμερές μέθοδες πρόκλησης εθνικών συγκρούσεων και δημιουργίας εγκληματικών υποψιών “επί προδοσία”, με σκοπό να ξαπολυθούν οι αντεπαναστατικές – σοβινιστικές δυνάμεις, να πνιχτεί στο αίμα η ίδια η ιδέα της εθνικής απελευθέρωσης, να δημιουργηθεί ένα βάραθρο ανάμεσα στους λαούς της Ρωσίας και να καλλιεργηθεί ανάμεσά τους η εχθρότητα για να χαίρονται έτσι οι εχθροί της επανάστασης.

Έτσι καταφέρεται ένα θανάσιμο χτύπημα στην υπόθεση της συνένωσης των λαών σε μια αγαπημένη και ενιαία οικογένεια.

Γιατί είναι αυτονόητο ότι η πολιτική των εθνικών “μηχανοραφιών” δεν ενώνει, μα ζωρίζει τους λαούς και δυναμώνει ανάμεσά τους τις “χωριστικές” τάσεις.

Γιατί είναι αυτονόητο ότι η πολιτική της εθνικής καταπίεσης, που ασκεί η αντεπαναστατική κεφαλαιοκρατία, απειλεί τη Ρωσία με την “αποσύνθεση”, που ενάντιά της καταφέρεται με τόσο απατηλό και υποκριτικό τόνο ο αστικός Τύπος.

Γιατί είναι αυτονόητο ότι η πολιτική της υποκίνησης της μιας εθνότητας ενάντια στην άλλη είναι η σιχαμερή εκείνη πολιτική που δυναμώνει την αμοιβαία δυσπιστία και έχθρα ανάμεσα στους λαούς, διασπά τις δυνάμεις του προλεταριάτου όλης της Ρωσίας και υποσκάπτει τις ίδιες τις βάσεις της επανάστασης.

Γι’ αυτό ακριβώς συμπαθούμε ολόψυχα τους λαούς που δεν έχουν πλήρη δικαιώματα και καταπιέζονται, τους λαούς που αγωνίζονται, όπως είναι φυσικό, ενάντια σ’ αυτή την πολιτική.

Γι’ αυτό ακριβώς στρέφουμε την αιχμή του όπλου μας ενάντια σ’ εκείνους που με τη μάσκα της “αυτοδιάθεσης” των λαών ασκούν πολιτική ιμπεριαλιστικών προσαρτήσεων και βίαιης “συνένωσης” των λαών.

Εμείς δεν είμαστε καθόλου ενάντια στην ένωση των λαών σ’ ένα κρατικό σύνολο. Δεν είμαστε καθόλου υπέρ του διαμελισμού των μεγάλων κρατών σε μικρά. Γιατί είναι αυτονόητο ότι η συνένωση των μικρών κρατών σε μεγάλα είναι ένας από τους όρους που διευκολύνουν το έργο της πραγματοποίησης του σοσιαλισμού.

Είμαστε όμως κατηγορηματικά υπέρ της άποψης η ένωση αυτή να είναι εθελοντική, γιατί μόνο μια τέτοια ένωση είναι αληθινή και σταθερή.

Γι’ αυτό όμως είναι απαραίτητη πρώτ’ απ’ όλα η πλήρης και ανεπιφύλαχτη αναγνώριση του δικαιώματος των λαών της Ρωσίας για αυτοδιάθεση, μέχρι και τον αποχωρισμό τους από τη Ρωσία.

Είναι απαραίτητο, ακομα, η αναγνώριση αυτή στα λόγια, να επισφραγιστεί με έργα και να παραχωρηθεί στους λαούς αμέσως το δικαίωμα να καθορίσουν στις συνταχτικές τους συνελεύσεις το έδαφος και τις μορφές της πολιτικής τους οργάνωσης.

Μόνο μια τέτοια πολιτική μπορεί να ενισχύσει την εμπιστοσύνη και τη φιλία των λαών.

Μόνο μια τέτοια πολιτική μπορεί να ανοίξει το δρόμο για την πραγματική συνένωση των λαών.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι λαοί της Ρωσίας δεν είναι αλάνθαστοι και ότι στην οργάνωση της ζωής τους μπορεί να κάνουν το ένα είτε το άλλο λάθος. Οι μαρξιστές της Ρωσίας έχουν την υποχρέωση να τους δείχνουν αυτά τα λάθη και πρώτα – πρώτα να τα υποδείχνουν στους προλετάριους αυτών των λαών, προσπαθώντας να τα διορθώνουν με την κριτική και την πειθώ. Κανείς όμως δεν έχει το δικαίωμα να επεμβαίνει βίαια στην εσωτερική ζωή των εθνών και να “διορθώνει” με τη βία τα λάθη τους. Τα έθνη είναι απόλυτοι κυρίαρχοι στις υποθέσεις της εσωτερικής ζωής τους και έχουν το δικαίωμα να οργανώνονται όπως ακριβώς θέλουν.

Αυτές είναι οι βασικές διεκδικήσεις των λαών της Ρωσίας που τις διακήρυξε η επανάσταση και που τις καταπατεί σήμερα η αντεπανάσταση.

Δε μπορεί να νοηθεί πραγματοποίηση των διεκδικήσεων αυτών όσο θα βρίσκεται στην εξουσία η αντεπανάσταση.

Ο θρίαμβος της επανάστασης είναι ο μοναδικός δρόμος για την απελευθέρωση των λαών της Ρωσίας από τον εθνικό ζυγό.

Το συμπέρασμα είναι ένα: το ζήτημα της απελευθέρωσης από την εθνική καταπίεση είναι ζήτημα εξουσίας. Η εθνική καταπίεση έχει τις ρίζες της στην κυριαρχία των τσιφλικάδων και της ιμπεριαλιστικής κεφαλαιοκρατίας. Πέρασμα της εξουσίας στα χέρια του προλεταριάτου και των επαναστατημένων αγροτών σημαίνει και εξασφάλιση της ολοκληρωτικής απελευθέρωσης των λαών της Ρωσίας από την εθνική καταπίεση.

Είτε οι λαοί της Ρωσίας θα υποστηρίξουν τον επαναστατικό αγώνα των εργατών για την εξουσία και τότε θα καταχτήσουν την απελευθέρωσή τους, είτε δε θα τον υποστηρίξουν, και τότε δεν πρόκειται να δουν την απελευθέρωσή τους, όπως δε μπορεί να δει κανείς τ’ αυτιά του.

“Προλετάριος”, αρ. 1, 13 του Αυγούστου.

Ανυπόγραφο άρθρο.

***

Δύο δρόμοι

Το βασικό πρόβλημα της σημερινής στιγμής είναι το πρόβλημα του πολέμου. Η οικονομική καταστροφή και το επισιτιστικό πρόβλημα, το πρόβλημα της γης και η πολιτική απελευθέρωση, όλα αυτά είναι επιμέρος ζητήματα ενός γενικότερου ζητήματος, του ζητήματος του πολέμου.

Τι είναι κείνο που προκάλεσε την παράλυση του συστήματος του ανεφοδιασμού της χώρας σε τρίφιμα;

-Ο πόλεμος που παρατείνεται, ο πόλεμος που ξεχαρβάλωσε τις μεταφορές και άφησε τις πόλεις χωρίς ψωμί.

Τι είναι κείνο που προκάλεσε τη δημοσιονομική και οικονομική καταστροφή;

-Ο ατελείωτος πόλεμος, που απομύζησε όλες τις δυνάμεις και τους οικονομικούς πόρους της Ρωσίας.

Τι είναι κείνο που προκάλεσε τα τρομοκρατικά μέτρα στο μέτωπο και στα μετόπισθεν;

-Ο πόλεμος και η πολιτική της επίθεσης, που απαιτεί “σιδερένια πειθαρχία”.

Τι είναι κείνο που προκάλεσε το θρίαμβο της αστικής αντεπανάστασης;

-Όλη η πορεία του πολέμου, που απαιτεί καινούργια δισεκατομμύρια, ενώ από το άλλο μέρος η δική μας κεφαλαιοκρατία, με την υποστήριξη της συμμαχικής κεφαλαιοκρατίας, αρνείται ν’ ανοίξει πιστώσεις αν δεν εκμηδενιστούν προηγούμενα οι βασικές καταχτήσεις της επανάστασης.

Και τα λοιπά, και τα λοιπά.

Για το λόγο αυτό, η λύση του ζητήματος του πολέμου σημαίνει και λύση των κάθε λογής “κρίσεων”, που πνίγουν σήμερα τη χώρα μας.

Πώς όμως θα γίνει αυτό;

Μπροστά στη Ρωσία ξανοίγονται δυο δρόμοι.

Είτε να συνεχιστεί ο πόλεμος και η “επίθεση” στο μέτωπο, και τότε είναι αναπότρεπτο το πέρασμα της εξουσίας στα χέρια της αντεπαναστατικής κεφαλαιοκρατίας για να εξασφαλιστούν χρήματα με εσωτερικό και εξωτερικό δάνειο.

Και στην περίπτωση αυτή “σώζω” τη χώρα σημαίνει καλύπτω τα έξοδα του πολέμου σε βάρος των εργατών και αγροτών (έμμεσοι φόροι!), προς όφελος των σκυλόψαρων του ιμπεριαλισμού ρώσων και ξένων.

Είτε να περάσει η εξουσία στα χέρια των εργατών και αγροτών, να διακηρυχτούν δημοκρατικοί όροι ειρήνης και να σταματήσει ο πόλεμος, για να παραχωρηθεί – με την παραπέρα ανάπτυξη της επανάστασης – η γη στους αγρότες, να καθιερωθεί ο εργατικός έλεγχος στη βιομηχανία και να μπει τάξει στην εθνική οικονομία, που έχει αποσυντεθεί, σε βάρος των κερδών των κεφαλαιοκρατών και των τσιφλικάδων.

Και στην περίπτωση αυτή σώζω τη χωρα σημαίνει απαλλάσσω τους εργάτες και τους αγρότες από τα οικονομικά βάρη του πολέμου και τα ρίχνω στα σκυλόψαρα του ιμπεριαλισμού.

Ο πρώτος δρόμος οδηγεί στη διχτατορία των τσιφλικάδων και των κεφαλαιοκρατών πάνω στους εργαζόμενους, στην επιβολή βαρύτατης φορολογίας στη χώρα, στο βαθμιαίο ξεπούλημα της Ρωσίας στους ξένους κεφαλαιοκράτες (εκχωρήσεις!) και στη μετατροπή της Ρωσίας σε αποικία της Αγγλίας, της Αμερικής και της Γαλλίας.

Ο δεύτερος δρόμος ανοίγει την εποχή της εργατικής επανάστασης στη Δύση, κόβει τα οικονομικά πλοκάμια που σφίγγουν τη Ρωσία, κλονίζει τα ίδια τα θεμέλια της κεφαλαιοκρατικής κυριαρχίας και ξεκαθαρίζει το δρόμο για την πραγματική απελευθέρωση της Ρωσίας.

Αυτοί είναι οι δυο δρόμοι που εκφράζουν τα συμφέροντα δυο αντίθετων τάξεων – της ιμπεριαλιστικής κεφαλαιοκρατίας και του σοσιαλιστικού προλεταριάτου.

Τρίτος δρόμος δεν υπάρχει.

Είναι αδύνατο να συμβιβαστούν οι δυο αυτοί δρόμοι όπως ακριβώς είναι αδύνατο να συμβιβαστεί ο ιμπεριαλισμός με το σοσιαλισμό.

Ο δρόμος των συμβιβασμών (του συνασπισμού) με την κεφαλαιοκρατία είναι καταδικασμένος σε αναπόφευχτη χρεωκοπία.

“Συνασπισμός με βάση μια δημοκρατική πλατφόρμα – να η διέξοδος”, γράφουν απ’ αφορμή τη σύσκεψη της Μόσχας οι κύριοι οπαδοί της πολιτικής της άμυνας (“Ισβέστια”(69)).

-Δεν είναι αλήθεια, κύριοι συμβιβαστές!

Τρεις φορές σκαρώσατε συνασπισμό με την κεφαλαιοκρατία και κάθε φορά βρεθήκατε μπροστά σε καινούργια “κρίση της εξουσίας”.

Γιατί;

Γιατί ο δρόμος του συνασπισμού με την κεφαλαιοκρατία είναι στραβός δρόμος που κρύβει τις πληγές της σημερινής κατάστασης.

Γιατί ο συνασπισμός είναι είτε κούφια λόγια, είτε ένα μέσο στα χέρια της ιμπεριαλιστικής κεφαλαιοκρατίας για να στερεώσει την εξουσία της με τα χέρια των “σοσιαλιστών”.

Μήπως η σημερινή κυβέρνηση συνασπισμού, που επιχείρησε να καλοκαθήσει ανάμεσα στα δυο στρατόπεδα, δεν πέρασε αργότερα με το μέρος του ιμπεριαλισμού;

Γιατί κλήθηκε η “σύσκεψη της Μόσχας”, αν όχι για να σταθεροποιήσει τις θέσεις της αντεπανάστασης και να πετύχει την κύρωση (και πιστώσεις!) αυτού του μέτρου από τους “ισχυρούς της γης”;

Σε τι άλλο μπορεί να συνοψιστεί ο λόγος του Κερένσκι στη “σύσκεψη” με την έκκληση που έκανε για “θυσίες” και για “αυτοπεριορισμό των τάξεων” προς το συμφέρο φυσικά της “πατρίδας” και του “πολέμου”, αν όχι στη στερέωση των θέσεων του ιμπεριαλισμού;

Και η δήλωση του Προκόποβιτς πως η κυβέρνηση “δε θα επιτρέψει να επεμβαίνουν οι εργάτες (εργατικός έλεγχος) στη διεύθυνση των επιχειρήσεων”;

Και η δήλωση του ίδιου του υπουργού ότι “η κυβέρνηση δε θα προβεί σε καμια ριζική μεταρρύθμιση στον τομέα του ζητήματος της γης”;

Και η δήλωση του Νεκράσοφ ότι “η κυβέρνηση δε θα επιτρέψει τη δήμευση της ατομικής ιδιοχτησίας”;

Τι είναι όλ’ αυτά, αν όχι άμεση εξυπηρέτηση του έργου της ιμπεριαλιστικής κεφαλαιοκρατίας;

Δεν είναι ολοφάνερο ότι ο συναπισός δεν είναι τίποτε άλλο από μια κατάλληλη μάσκα, που συμφέρερι στους Μιλιουκόφ και τους Ριαμπουσίνσκι;

Δεν είναι ολοφάνερο ότι ο συνασπισμός ο δρόμος του συμβιβασμού και των ελιγμών ανάμεσα στις τάξεις είναι δρόμος παραπλάνησης και εξαπάτησης των μαζών;

Όχι, κύριοι συμβιβαστές! Ήρθε η στιγμή που δεν υπάρχει πια θέση για ταλαντεύσεις και συμβιβασμούς. Στη Μόσχα μιλάνε σήμερα συγκεκριμένα για “συνωμοσία” των αντεπαναστατών. Ο αστικός Τύπος βάζει μπρος τη δοκιμασμένη μέθοδο των εκβιασμών, διαδίδοντας φήμες για “παράδοση της Ρίγας”(70). Σε τέτοιες στιγμές πρέπει να κάνει κανείς την εκλογή του.

Ή με το προλεταριάτο, ή εναντίον του.

Το προλεταριάτο της Πετρούπολης και της Μόσχας μποϋκοτάρει τη “σύσκεψη” και ταυτόχρονα κάνει έκκληση για την πραγματική σωτηρία της επανάστασης.

Ακούστε τη φωνή του ή κάντε πέρα κι αφήστε ελεύθερο το δρόμο.

***

Σημειώσεις

(67)Το Σέιμ (Βουλή) της Φινλανδίας, που συγκλήθηκε στα τέλη του Μάρτη 1917, ζήτησε να πραγματοποιηθεί η αυτονομία της Φινλανδίας. Ύστερα από μακρόχρονες συζητήσεις με την Προσωρινή κυβέρνηση χωρίς κανένα αποτέλεσμα, η Βουλή της Φινλανδίας ψήφισε στις 5 του Ιούλη του 1917 το “Νόμο για την ανώτατη εξουσία”. Σύμφωνα μ’ αυτό το νόμο, η εξουσία του Σέιμ επεκτεινόταν σ’ όλες τις πλευρές της ζωής της Φινλανδίας, εξόν από τα ζητήματα της εξωτερικής πολιτικής, της στρατιωτικής νομοθεσίας και της στρατιωτικης διοίκησης, που ανήκαν στη δικαιοδοσία των πανρωσικών οργάνων. Στις 18 του Ιούλη 1917 η Προσωρινή κυβέρνηση δήλωσε πως ο νόμος που ψήφισε η Φινλανδική Βουλή προκαταλαμβάνει τη θέληση της Συνταχτικής συνέλευσης και διέλυσε τη Βουλή.

(68)Η κεντρική Ράντα (Βουλή) της Ουκρανίας δημιουργήθηκε τον Απρίλη του 1917 από αστικά και μικροαστικά κόμματα και ομάδες της Ουκρανίας. Στις παραμονές των γεγονότων του Ιούλη οργανώθηκε η Γενική Γραμματεία της Ράντα, σαν ανώτατο διοικητικό όργανο της Ουκρανίας. Ύστερα από το χτύπημα της διαδήλωσης του Ιούλη στην Πετρούπολη, η Προσωρινή κυβέρνηση, εφαρμόζοντας πολιτική εθνικής καταπίεσης, αφαίρεσε από την Ουκρανία το λεκανοπέδιο του Ντονέτς, την περιφέρεια του Αικατερινοσλάβ και μερικές άλλες περιφέρειες της Ουκρανίας. Η ανώτατη εξουσία της Ουκρανίας πέρασε σε ειδικό επίτροπο, που διοριζόταν από την Προσωρινή κυβέρνηση. Ωστόσο, μπροστά στην απειλή της επερχόμενης προλεταριακής επανάστασης, οι ηγέτες της Ράντα κατάληξαν πολύ γρήγορα σε συμφωνία με την Προσωρινή κυβέρνηση και η Ράντα έγινε το προπύργιο της αστικής – εθνικιστικής αντεπανάστασης στην Ουκρανία.

(69)“Ισβέστια Πετρογκράντσκοβο Σοβιέτα ραμπότσιχ ι σολντάτσκιχ ντεπουτάτοφ” (“Νέα του Σοβιέτ των εργατών και στρατιωτών βουλευτών της Πετρούπολης”) – εφημερίδα που άρχισε να βγαίνει από τις 28 του Φλεβάρη 1917. Όταν στο 1ο Πανρωσικό Συνέδριο των Σοβιέτ δημιουργήθηκε η Κεντρική Εκτελεστική Επιτροπή των Σοβιέτ των εργατών και στρατιωτών βουλευτών, η εφημερίδα έγινε όργανο της ΚΕΕ και από την 1η του Αυγούστου (αρ.132) έβγαινε με τον τίτλο “Νέα της Κεντρικής Εκτελεστικής Επιτροπής και του Σοβιέτ των εργατών και στρατιωτών βουλευτών της Πετρούπολης”. Σ’ όλο αυτό το διάστημα η εφημερίδα βρισκόταν στα χέρια των μενσεβίκων και των εσέρων και πολεμούσε αμείλιχτα το Μπολσεβίκικο Κόμμα. Από τις 27 του Οχτώβρη 1917, ύστερα από το 2ο Πανρωσικό Συνέδριο των Σοβιέτ, η “Ισβέστια” έγινε το επίσημο όργανο της σοβιετικής εξουσίας. Το Μάρτη του 1918 μαζί με την ΚΕΕ και το Συμβούλιο των Επιτρόπων του Λαού και η εφημερίδα μεταφέρθηκε από την Πετρούπολη στι Μόσχα.

(70)Στις 19 του Αυγούστου 1917 ο γερμανικός στρατός άρχισε τη διάσπαση του μετώπου κοντά στη Ρίγα. Τα ρωσικά στρατεύματα πρόβαλαν επίμονη αντίσταση, η Ανώτατη όμως Διοίκηση έδωσε μέσω του Κορνίλοφ τη διαταγή της υποχώρησης και στις 21 του Αυγούστου οι γερμανοί κατέλαβαν τη Ρίγα. Ο Κορνίλοφ παράδοσε τη Ρίγα με σκοπό να δημιουργήσει απειλή για την επαναστατική Πετρούπολη, να πετύχει την απομάκρυνση των επαναστατημένων στρατευμάτων από την Πετρούπολη και να διευκολύνει την πραγματοποίηση της αντεπαναστατικής συνωμοσίας.

***

Βλ. επίσης

Το 1ο μέρος του αφιερώματος στα 100 χρόνια από την Οκτωβριανή Επανάσταση: Στάλιν: Για τα σοβιέτ των εργατών και στρατιωτών βουλευτών & Σχετικά με τον πόλεμο (14-16/03/1917)

Το 2ο μέρος: Στάλιν: Στο δρόμο για τα υπουργικά χαρτοφυλάκια & Οι όροι της νίκης της ρωσικής επανάστασης (17-18/03/1917)

Το 3ο μέρος: Στάλιν: Η κατάργηση των εθνικών περιορισμών & Είτε – Είτε (25-26/03/1917)

To 4ο μέρος: Στάλιν: Ενάντια στην ομοσπονδιακή οργάνωση & Αυτοκριτική (28/03/1917)

Το 5ο μέρος: Στάλιν: Δύο Αποφάσεις & Η γη στους αγρότες (11-14/04/1917)

Το 6ο μέρος: Στάλιν: Η προσωρινή κυβέρνηση & Η σύσκεψη στα ανάχτορα της αυτοκράτειρας Μαρίας (18-25/04/1917)

Το 7ο μέρος: Στάλιν: Πάνω στο ζήτημα της σημερινής στιγμής & Εισήγηση και Τελικός λόγος για το εθνικό ζήτημα (24-29/04/1917)

Το 8ο μέρος: Στάλιν: Έμειναν πίσω από την επανάσταση & Τι περιμέναμε από τη συνδιάσκεψη; (04-06/05/1917)

Το 9ο μέρος: Στάλιν: Η καμπάνια για τις δημοτικές εκλογές & Τα αποτελέσματα των δημοτικών εκλογών της Πετρούπολης (21-24-26/05/1917 & 15/06/1917)

Το 10ο μέρος: Στάλιν: Χτες και Σήμερα (Κρίση της επανάστασης) & Ενάντια στις μεμονωμένες διαδηλώσεις (13-14/06/1917)

Το 11ο μέρος: Στάλιν: Προς όλους τους εργαζόμενους – προς όλους τους εργάτες και τους φαντάρους της Πετρούπολης, Η διαδήλωση & Πυκνώστε τις γραμμές σας (17-20/06 & 15/07/1917)

Το 12ο μέρος: Στάλιν: Λόγοι στην έκτακτη συνδιάσκεψη της Οργάνωσης της Πετρούπολης του ΣΔΕΚΡ (Μπ.) (16 –20/07/1917)

Το 13ο μέρος: Στάλιν: Πρωτομαγιά (18/04/1917)

Το 14ο μέρος: Στάλιν: Τι συνέβηκε; – Νίκη της Αντεπανάστασης – Νίκη των Καντέτων (23-24/07/1917)

Το 15ο μέρος: Στάλιν: Προς όλους τους εργαζόμενους, προς όλους τους εργάτες και φαντάρους της Πετρούπολης – Δυο συνδιασκέψεις – Η καινούργια κυβέρνηση (25 – 26/07/1917)

Το 16ο μέρος: Στάλιν: Προς τις εκλογές της Συνταχτικής Συνέλευσης (27/07/1917)

Το 17ο μέρος: Στάλιν: Λόγοι στο 6ο συνέδριο του ΣΔΕΚΡ (Μπ.): 1. Έκθεση Δράσης της ΚΕ – 2. Τελικός λόγος (27/07/1917)

Το 18ο μέρος: Στάλιν: Λόγοι στο 6ο συνέδριο του ΣΔΕΚΡ (Μπ.): 3.Εισήγηση για την πολιτική κατάσταση – 4.Απαντήσεις – 5.Τελικός λόγος – 6.Απάντηση στον Πρεομπραζένσκι (30/07-03/08/1917)

Το 19ο μέρος: Στάλιν: Τι θέλουν οι κεφαλαιοκράτες; – Ενάντια στη Σύσκεψη της Μόσχας (06-08/08/1917)

Το 20ό μέρος: Στάλιν: Και πάλι για τη Στοκχόλμη – Πού οδηγεί η Σύσκεψη της Μόσχας (09-13/08/1917)