Ινδία: Συνέντευξη του πρόσφατα αποφυλακισμένου ανάπηρου αγωνιστή καθηγητή Γκ.Ν. Σαϊμπάμπα

Μετά από σχεδόν 8,5 χρόνια φυλακής την τελευταία δεκαετία, αφέθηκε ελεύθερος ο γνωστός ανάπηρος αγωνιστής καθηγητής του Πανεπιστημίου του Δελχί Γκ. Ν. Σαϊμπάμπα, που είχε καταδικαστεί σε ισόβια ως «μαοϊστής», αν και οι διώκτες του ήδη προσπαθούν να τον ξαναβάλουν φυλακή.

Το ότι η αποφυλάκιση του Σαϊμπάμπα συμπίπτει χρονικά με την έναρξη των πολλών γύρων πανεθνικών εκλογών στην Ινδία δεν θα πρέπει να αποδοθεί σε κάποιον εκδημοκρατισμό του ινδουιστικού σοβινιστικού καθεστώτος Μόντι, ούτε καν προεκλογικά: Στα τέλη της περασμένης χρονιάς, δεκάδες βουλευτές της αντιπολίτευσης αποβλήθηκαν από τη βουλή, ενώ μόλις πριν λίγες ημέρες συνελήφθη ο πρωθυπουργός του Δελχί Άρβιντ Κετζριουάλ δήθεν για οικονομικά σκάνδαλα, καθώς και όλα τα βασικά στελέχη του κόμματός του, το οποίο ανήκει στην αντιπολίτευση σε πανεθνικό επίπεδο.

Ο αγωνιστής καθηγητής του Πανεπιστημίου του Δελχί Γκ. Ν. Σαϊμπάμπα

Για τις αδιανόητες δικαστικές περιπέτειες, τις ταλαιπωρίες στη φυλακή και την κατάσταση της υγείας του μετά από όλα αυτά, παρατίθεται η ακόλουθη συνέντευξη του αγωνιστή, η φυλάκιση του οποίου είχε προκαλέσει κύμα συμπαράστασης από όλες τις γωνιές του πλανήτη.

***

Πώς αισθάνεστε έξω από τη φυλακή μετά από τόσα χρόνια;

Αρχικά, ποτέ δεν περίμενα να φυλακιστώ για τόσο πολύ. Πριν την καταδίκη μου, μέσα σε μια περίοδο τριών χρόνων, ήμουν για 17 μήνες στη φυλακή. Μετά την καταδίκη, έμεινα ακριβώς 7 χρόνια στη φυλακή. Σύνολο, σχεδόν 8,5 χρόνια τα τελευταία 10 χρόνια.

Ακόμα κι αν κάποιος είναι ένοχος για κάποιο αδίκημα, πρόκειται για τεράστια ποινή. Όμως, στην περίπτωσή μας, χωρίς κάποιο λόγο ή λογική, φυλακιστήκαμε για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα. Ίσως κανείς έξω επίσης να μην περίμενε να υποστώ τέτοια ταλαιπωρία για τόσο πολύ. Η ποινική διαδικασία κατέστη από μόνη της μια τιμωρία.

Μετά την πρώτη εντολή [του ανώτατου δικαστηρίου] για απελευθέρωσή μου, χρειάστηκε να περάσω σχεδόν άλλον ενάμιση χρόνο στη φυλακή και να πετύχω άλλη μια εντολή για απελευθέρωση. Ίσως αυτό δεν είχε ξανασυμβεί στην ιστορία της ινδικής ποινικής δικαιοσύνης.

Χωρίς κάποιο αδίκημα, αυτή είναι τιμωρία για μια τόσο μεγάλη χρονική περίοδο. Και δεν γνωρίζω άλλο άτομο που να χρειάστηκε να περάσει δύο ακροαματικές διαδικασίες σε συνταγματικό δικαστήριο για μία έφεση ενάντια σε μια ποινή. Πρόκειται για κάτι το ανήκουστο.

Δεν μπορεί παρά να σκεφτεί κανείς: γιατί συμβαίνει κάτι τέτοιο σε αυτή τη χώρα σε αυτή τη συγκυρία; Αυτό είναι ένα μεγάλο ζήτημα. 

Πώς είναι η υγεία σας τώρα;

Δέκα χρόνια πριν, όταν είχα συλληφθεί, είχα μόνο επιδράσεις της πολυομυελίτιδας ως κατάλοιπα. Τα πόδια μου είχαν πληγεί από την πολυομυελίτιδα. Κατά τα λοιπά, ήμουν υγιής. Έκανα τα πάντα μόνος μου, παρότι ήμουν σε αναπηρικό καροτσάκι. Βοηθούσα τη Βασάντα (σ.parapoda: Σύζυγος του Σαϊμπάμπα.). Κινούμουν αρκετά ελεύθερα χωρίς πολύ έγνοια για το ότι ήμουν ανάπηρος.

Αφότου ρίχτηκα στη φυλακή, όλα άλλαξαν στη ζωή μου.

Ο Σαϊμπάμπα με τη σύζυγό του Βασάντα Κουμάρι. (φωτό: PTIILE)

Πρώτον, έπαθα παράλυση βραχιόνιου πλέγματος. Υπήρξε ρήξη του νευρικού συστήματος που συνδέει τον ώμο με τον εγκέφαλο, λόγω της κακομεταχείρισης από την αστυνομία όταν με απήγαγε και με συνέλαβε. Αυτό έπληξε τον ώμο μου. Δεν μπορώ να σηκώσω το αριστερό μου χέρι. Δεν μπορώ να κάνω τίποτα με αυτό. Δεν μπορώ να κρατήσω ένα βιβλίο.

Λόγω της καταστροφής του νευρικού συστήματος, επηρεάστηκαν επίσης οι μύες του ώμου. Λόγω του τραβήγματος και του τραύματος, τα αριστερά μου πλευρά συνωστίστηκαν και συνθλίφτηκαν. Αυτά έπληξαν τους πνεύμονες. Με τη σειρά τους, αυτά επηρέασαν την καρδιά μου, και επλήγη η αριστερή πλευρά της. Επηρεάστηκε όμως και η ραχοκοκαλιά μου, γιατί τα πλευρά συνθλίφτηκαν σε ένα μικρό σημείο.

Όλη αυτή η πλευρά του σώματός μου έχει πληγεί. Τα τελευταία 10 χρόνια, νιώθω σφοδρό πόνο στο αριστερό χέρι και πόδι. Λόγω της καταστροφής του νευρικού συστήματος και των μυών, ο αριστερός μου ώμος έχει παραλύσει εντελώς.

Λόγω της επίδρασης στον αριστερό μου πνεύμονα, άρχισε υπνική άπνοια. Από τη μύτη ως τα πνευμόνια, επηρεάστηκε η διαδρομή της αναπνοής. Αυτό προκάλεσε μια αποφρακτική υπνική άπνοια. Εξαιτίας αυτού, δεν μπορώ να κοιμηθώ.

Έχω πάθει μια κατάσταση της καρδιάς που λέγεται υπερτροφική καρδιομυοπάθεια, η οποία δεν είχε ανιχνευτεί σε οποιαδήποτε ιατρική εξέταση προτού ριχτώ στη φυλακή. Ως αποτέλεσμα αυτού, η αριστερή πλευρά της καρδιάς λειτουργεί μόνο με το 55% της ικανότητάς της. Άρχισε και υψηλή αρτηριακή πίεση λόγω του ότι το καρδιακό τοίχωμα δεν μπορούσε να σπρώξει το αίμα αρκετά στο σώμα μου.

Αυτά τα δέκα χρόνια, ανέπτυξα μια κύστη στον εγκέφαλο. Δεν είναι πολύ σοβαρή, επί του παρόντος, όμως, θα μπορούσε να γίνει ανά πάσα στιγμή κακοήθης.

Βρήκαν, επίσης, πέτρα στα νεφρά λόγω της περιορισμένης ζωής και των δυσκολιών στην κίνηση χωρίς τη δυνατότητα άσκησης ή οποιασδήποτε σωματικής δραστηριότητας στη φυλακή. Παρότι οι πέτρες συνθλίφτηκαν, κύστες σχηματίστηκαν στο δεξί νεφρό.

Ανέπτυξα, ακόμα, πέτρες στη χολή, λόγω της έλλειψης σίτισης επί μακρές χρονικές περιόδους. Αυτό οδήγησε σε παγκρεατίτιδα.

Η λίστα είναι ατελείωτη. Όλες αυτές οι παθήσεις αναπτύχθηκαν στη φυλακή. Μέχρι να βγω, δεν υπήρχε η κατάλληλη ιατρική περίθαλψη αυτά τα δέκα χρόνια. Επομένως, πάσχω από πολλαπλές ασθένειες.

Χρειάζεται τώρα να έχω αυτή την ιατρική περίθαλψη. Όλα εξαρτώνται από το πώς τώρα, μετά από τόσο χρονικό διάστημα, θα μπορώ να περιθαλφθώ, και πόσα όργανα θα παραμείνουν επηρεασμένα και θα μπορούν να περιθαλφθούν. Αυτό θα το δούμε.

Τις επόμενες μέρες, θα είμαι στα νοσοκομεία για εξετάσεις και θεραπείες. Δεν γνωρίζουμε πόσο θα πάρει και σε ποιο βαθμό θα αποθεραπευτώ.

Γιατί δεν ήσασταν σε θέση να έχετε πρόσβαση σε κατάλληλη ιατρική περίθαλψη στη φυλακή; Γιατί δεν σας χορηγήθηκε αναστολή με εγγύηση, για ιατρικούς λόγους;

Η αναστολή αυτή απορρίφτηκε δύο φορές από το Ανώτερο Δικαστήριο. Ωστόσο, είχε γραφτεί στην απόφαση απόρριψης της αναστολής ότι θα έπρεπε να έχω τακτική και κατάλληλη ιατρική περίθαλψη.

Όμως, οι αρχές των φυλακών αγνόησαν και παραβίασαν την απόφαση. Παρότι  με έστειλαν στην ιατρική σχολή της Νάγκπουρ αρκετές φορές, επρόκειτο για κάτι το τυπικό και πρόχειρο. Απλώς πήγαινα και επέστρεφα. Με αυτό, έδειχναν ότι προσπαθούσαν να μου παρέχουν θεραπεία, αλλά δεν υπήρχε θεραπεία.

Αν δείτε το ιατρικό μου ιστορικό, θα δείτε πώς η ιατρική περίθαλψη αποφευγόταν και δεν παρεχόταν. Στο τέλος, λίγο πριν απελευθερωθώ, κάθε τμήμα έγραψε ότι [η τάδε θεραπεία ή φάρμακο] δεν είναι διαθέσιμα, δεν μπορούμε να κάνουμε αυτό, είναι διαθέσιμο αλλού. Γιατί γιατροί έγραψαν μόλις στο τέλος των δέκα χρόνων ότι δεν μπορούσαν να με θεραπεύσουν; Θα έπρεπε να το αναφέρουν δέκα χρόνια πριν.

Δεν έκαναν τίποτα εκτός από το να μου δίνουν παυσίπονα και να με βάζουν να κοιμάμαι. Αν η θεραπεία δεν ήταν διαθέσιμη σε αυτούς στην αρχή των δέκα χρόνων, έπρεπε να το έχουν γράψει και να ζητήσουν να μεταφερθώ σε κατάλληλο νοσοκομείο που ήταν διαθέσιμη.

Ποιες ήταν οι μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίσατε στη φυλακή; Πώς σας συμπεριφέρονταν το προσωπικό των φυλακών και οι συγκρατούμενοι;

Οι συγκρατούμενοι ήταν πολύ βοηθητικοί. Ήταν πολύ ευγενικοί. Ήθελαν να είναι μαζί μου όλη την ώρα, παρότι ήμουν σε κελί «άντα» (σ.parapoda: Κελί σε πτέρυγα υψίστης ασφαλείας, σε ωοειδή μορφή εντός της υπόλοιπης φυλακής, χωρίς φως, με ελάχιστο εξαερισμό και μικρό χώρο για κίνηση.), όπου πολύ λίγοι – λιγότεροι από 10 – μπορούσαν να έχουν επαφή μαζί μου όταν δεν ήμουν κλειδωμένος στο κελί.

Η εικόνα που οι αρχές της φυλακής και ο κρατικός μηχανισμός προσπαθούσαν να δώσουν ήταν ότι ήμουν κάποιος διαβόητος τρομοκράτης – ένας «εγκέφαλος» του διεθνούς μαοϊσμού. Κάθε είδος χαρακτηρισμού χρησιμοποιήθηκε για να τρομοκρατηθούν οι φυλακισμένοι, οι αξιωματικοί των φυλακών και οι φύλακες. Ήθελαν να με κρατήσουν απομονωμένο.

Δεν είπαν τίποτε από όλα αυτά μπροστά μου. Όμως, αν κάποιος φύλακας ερχόταν για υπηρεσία στο άντα, του έλεγαν προκαταβολικά «μη μιλάς σε αυτό το άτομο. Κρατήσου μακριά. Μην περνάς χρόνο μαζί του. Έχουμε οδηγίες από τα πάνω ότι αυτός ο άνθρωπος είναι πολύ επικίνδυνος. Θα σου αλλάξει το μυαλό και δεν θα το καταλάβεις καν».

Στους φυλακισμένους επίσης έλεγαν πίσω από την πλάτη μου να μην έρχονται σε εμένα και να μην περνούν το χρόνο τους μαζί τους. Οι ανώτεροι διέδιδαν αυτά τα πράγματα και έδιναν αντίστοιχες εντολές.

Ωστόσο, τίποτα από αυτά δεν έγινε πιστευτό από τους φύλακες ή τους φυλακισμένους. Ήταν πάντοτε μαζί μου. Πάντοτε ήθελαν να διδάσκονται πράγματα από μένα και να περνούν χρόνο μαζί μου. Να γιατί, όποιες προσπάθειες κι αν έκαναν από τα πάνω οι αρχές των φυλακών, δεν υλοποιήθηκαν ποτέ. Οι φυλακισμένοι και το προσωπικό των φυλακών κατάλαβαν τι είδος ανθρώπου είμαι. Τους άρεσε να μιλούν με εμένα.

Υπήρχε μεγάλη απόσταση ανάμεσα σε αυτό που οι αρχές ήθελαν να κάνουν σε εμένα και τι πραγματικά συνέβη.

Όμως, επειδή η φυλακή είναι μια δομή του 19ου αιώνα, που οι Βρετανοί είχαν φτιάξει, δεν υπήρχε καμία προσβασιμότητα ή άνεση ή οι στοιχειώδεις πρόνοιες για να ζει κανείς ως ανθρώπινο ον. Όλοι έπρεπε να ζουν σε απάνθρωπες συνθήκες. Και χρειάστηκε να ζήσω με πάρα πολλούς περιορισμούς – λιγότερο και από απάνθρωπες – γιατί το αναπηρικό μου καροτσάκι δεν κινούταν, έπρεπε άλλοι να με κουβαλούν στην τουαλέτα, να με πηγαίνουν με τα χέρια τους.

Ένιωσα ότι η αξιοπρέπειά μου παραβιαζόταν. Επιτέθηκαν στην ανθρώπινη υπόστασή μου. Ήταν μια περιφρόνηση στην ίδια την ανθρώπινη υπόσταση ο τρόπος που δημιούργησαν αυτές τις συνθήκες και με ανάγκασαν να ζω. Πρέπει να παλεύεις για να συνεχίσεις να ζεις.

Πώς περνούσατε το χρόνο σας στη φυλακή; Πώς διατηρήσατε την επαφή με τις εξελίξεις στον έξω κόσμο;

Η Βασάντα μού έστελνε βιβλία. Αγόραζα αγγλικές εφημερίδες με δική μου χρέωση. Πέραν αυτού, η Βασάντα μου έστελνε εκτυπώσεις από ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης και μου έγραφε επιστολές, ενημερώνοντάς με για όσα συνέβαιναν έξω. Αυτή ήταν η μόνη διέξοδος.

Υπάρχει μια μούλακατ [επισκεπτήριο] αλλά είναι πολύ σύντομη. Μπορείς μόνο να ευχηθείς τα τυπικά και ο χρόνος τελειώνει. Ο μόνος τρόπος ήταν επιστολές από τη Βασάντα και όλα τα υλικά που έστελνε, ίσως καμιά χιλιάδα βιβλία έφερε όλα αυτά τα χρόνια, από το Δελχί ως τη Νάγκπουρ και, αφού τα διάβαζα, τα έπαιρνε πίσω. Έκανε ό,τι ήταν δυνατό πάντοτε να μου παρέχει ενημέρωση για την επικαιρότητα, γνώση, βιβλία και περιοδικά. Ήταν ο μόνος τρόπος με τον οποίο θα μπορούσα να γνωρίζω τι γίνεται έξω από τους τέσσερις τοίχους.

Ένα βιβλίο που μου άρεσε πολύ ήταν το «Λέιλα» του Πράιαγκ Άκμπαρ και, από τα πιο πρόσφατα, της Κ.Ρ. Μίρα, το «Δολοφόνος». Μου άρεσε πολύ η λογοτεχνία. Διάβαζα και φιλοσοφία πολύ. Μου άρεσε και ο φιλόσοφος της οικονομίας Τομάς Πικετί. Διάβασα τα πρόσφατα βιβλία του «Κεφάλαιο και Ιδεολογία» και «Μία σύντομη ιστορία της ισότητας». Μεταξύ των ιστορικών, διάβαζα από τον Ντ.Ντ. Κοσάμπι (σ.parapoda: Διακρίθηκε για την έμφαση στην μελέτη της ιστορίας βάσει της δυναμικής εξέλιξης των κοινωνικοοικονομικών σχηματισμών.) και, από τους πιο πρόσφατους, την Απίντερ Σινγκ (σ.parapoda: Με πεδίο έρευνας την αρχαία και πρώιμη μεσαιωνική Ινδία.) και τη Ναγιαντζότ Λαχίρι (σ.parapoda: Με πεδίο έρευνας την αρχαία Ινδία.), καθώς και τη Ρομίλα Τάπαρ (σ.parapoda: Με πεδίο έρευνας επίσης την αρχαία Ινδία.). Διάβασα πληθώρα βιβλίων – από επιστημονικά ως επιστημονικής φαντασίας. Το «Τραγούδι του κυττάρου» είναι ένα βιβλίο που διάβασα πρόσφατα (σ.parapoda: Με συγγραφέα τον ινδοαμερικανό γιατρό και βιολόγο Σιντάρτα Μουχέρτζι.).

Πώς κρατιόσασταν ψυχολογικά κατά τη διάρκεια αυτής της δοκιμασίας;

Κάθε μέρα διάβαζα, έγραφα και έκανα μαθήματα στους συγκρατούμενους. Γέμιζα κάθε μέρα με δραστηριότητες και απασχολούμουν από το πρωί ως το απόγευμα κάνοντας όλα αυτά.

Στη φυλακή, όλοι οι φυλακισμένοι υποβάλουν αιτήσεις στα δικαστήρια. Από το Ανώτατο και το Ανώτερο δικαστήριο ως τα κακουργιοδικεία και τα ειρηνοδικεία. Όμως, ελάχιστοι μπορούν να γράψουν. Όποιος μπορεί να γράψει στα αγγλικά, έχει μεγάλη ζήτηση. Πέρασα τον περισσότερο χρόνο συντάσσοντας τέτοιες αιτήσεις.

Υπήρχαν τόσοι πολλοί που δεν έβγαιναν επί μεγάλο χρονικό διάστημα με εγγύηση και δεν είχαν δικηγόρο. Έπρεπε να γράφεις αιτήσεις για αυτούς και μετά θα την έστελναν και θα έπαιρναν κάποια ανακούφιση. Αυτό ήταν άλλη μια δραστηριότητα που έπαιρνε χρόνο.

Συλληφθήκατε επειδή δήθεν είχατε ακραίες απόψεις. Ποια ακριβώς είναι η κοσμοαντίληψη και η ιδεολογία σας; Άλλαξε, καθ’ οιονδήποτε τρόπο, τα τελευταία δέκα χρόνια;

Οι ιδέες και το σύστημα πεποιθήσεών μου είναι το ίδιο από τότε που ήμουν φοιτητής. Δεν υπάρχει απολύτως τίποτε που να άλλαξε.

Όσοι αποκαλούν ακραίες αυτές τις ιδέες είναι οι ίδιοι ακραίοι. Ποιοι είναι αυτοί που χαρακτηρίζουν κάποιον άνθρωπο τρομοκράτη; Πρέπει να δούμε γιατί το κάνουν και γιατί με αποκαλούν τρομοκράτη.Ο Γκ. Ν. Σαϊμπάμπα στην κατοικία του στο Δελχί. (Φωτό: Vineet Bhalla)

Έχω μια δημόσια ζωή. Μιλούσα και έγραφα εντατικά. Είχα μια ζωή ως δημόσιο πρόσωπο. Όλοι γνωρίζουν τι είμαι. Το να πιστεύεις στην ανθρωπότητα και στην κοινωνική πρόοδο, είναι αυτό εξτρεμιστική άποψη;

Μετανιώνετε, κατά κάποιον τρόπο, γιατί ήσασταν υπέρμαχος των περιθωριοποιημένων κοινοτήτων ή είχατε συνασπιστεί με κάποιους ανθρώπους και οργανώσεις; Τώρα, που είστε ελεύθερος μετά από τόσον καιρό, θα ξαναρχίσετε τη δουλειά υπεράσπισής τους στην οποία επιδιδόσασταν παλαιότερα;

Βασικά, είμαι καθηγητής. Μετά από αυτό, παράλληλα με αυτό, είμαι υποστηρικτής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Πιστεύω ότι όλοι όσοι έχουν τη δυνατότητα να κατανοήσουν τον κόσμο και ό,τι τους περιβάλει και αντιλαμβάνονται τις διαδικασίες περιθωριοποίησης και τα περιθωριοποιημένα τμήματα της κοινωνίας έχουν την ευθύνη να μιλούν για αυτά και να στέκονται στο πλευρό τους. Αν δεν το κάνουμε αυτό ως υπεύθυνοι πολίτες, ίσως δεν κάνουμε όσα θα έπρεπε στη ζωή μας.

Δεν είναι μόνο ότι πιστεύω πως πρέπει να κάνω αυτό το έργο. Πιστεύω ότι καθένας που έχει οποιαδήποτε δυνατότητα και πλεονέκτημα έναντι όσων ανθρώπων είναι και παραμένουν περιθωριοποιημένοι θα πρέπει να κάνουν αυτό το έργο. Αυτό είναι κάτι που δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως τάδε ή δείνα και δεν μπορεί να σταματήσει.

Το έργο μου είναι νόμιμο. Εργάζομαι στη δημόσια σφαίρα. Παρά την αναπηρία μου, έχω φτιάξει έναν χώρο για το έργο μου για τους ανθρώπους. Δεν μετανιώνω καθόλου.

Δεν με συνέλαβαν και δεν με χαρακτήρισαν ως τρομοκράτη γιατί το έργο μου ήταν λάθος. Διάφορες δυνάμεις φοβούνται ότι μπορεί να αναδείξω την αλήθεια του πώς κάποιοι άνθρωποι περιθωριοποιούνται και πώς συνεχίζεται η περιθωριοποίηση. Δεν θέλουν αυτό το έργο να συνεχιστεί. Να γιατί με έβαλαν πίσω από τα κάγκελα για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα.

Είστε καθηγητής. Τι θα γίνει με την σταδιοδρομία σας τώρα; Έχετε υποβάλει αίτηση στο Πανεπιστήμιο του Δελχί να σας ξαναδιορίσουν; Αναζητάτε θέση καθηγητή αλλού;

Οι δικηγόροι μου ασχολούνται με το ζήτημα. Θα ήθελα να περιμένω και να δω τι θα μπορέσουν να κάνουν οι δικηγόροι και η διοίκηση του πανεπιστημίου.

Καθώς έχω υπάρξει καθηγητής όλη μου τη ζωή, θα ήθελα να συνεχίσω μέχρι να πεθάνω. Οι δικηγόροι και οι συνάδελφοί μου εργάζονται προκειμένου να δούμε τι μπορεί να γίνει.

Συλληφθήκατε από την αστυνομία της Μαχαράστρα όταν στην κυβέρνηση της πολιτείας βρισκόταν η Ενωμένη Προοδευτική Συμμαχία με επικεφαλής το Ινδικό Εθνικό Κογκρέσο. Δύο χρόνια πριν, όταν είχατε απαλλαχτεί από το Ανώτερο Δικαστήριο της Βομβάης, ασκήθηκε άμεσα έφεση από την κυβέρνηση της Μαχαράστρα, στην οποία βρισκόταν η Εθνική Δημοκρατική Συμμαχία που αποτελείται από το Σιβ Σένα (σ.parapoda: Ο Στρατός του Σίβατζι – θεωρείται ο ιδρυτής της αυτοκρατορίας των Μαράτα το 17ο αιώνα –, δεξιό υπερεθνικιστικό και κόμμα της κάστας των Μαράτα, που ιδρύθηκε το 1966 με μεγάλο ιστορικό δολοφονιών δημοκρατών και γενικά αντιφρονούντων.) και το Ινδικό Λαϊκό Κόμμα (σ.parapoda: ΒJP, το κυβερνών κόμμα σε πανινδικό επίπεδο, με επικεφαλής τον πρωθυπουργό Ναρέντρα Μόντι.). Ακόμα και τώρα, η κυβέρνηση της Μαχαράστρα, του Σιβ Σένα και του BJP, άσκησε έφεση ενάντια στην απαλλαγή σας. Φαίνεται ότι και τα δύο μεγαλύτερα πολιτικά κόμματα είναι εναντίον σας. Πιστεύετε σε κάποιο κόμμα; Όταν ήσασταν στη φυλακή, σας προσέγγισε κάποιος πολιτικός ηγέτης να σας βοηθήσει;

Στη φυλακή, όχι. Όταν ήμουν έξω, υπήρχαν πολλοί μεμονωμένοι. Ο γ.γ. του ΚΚΙ Ντ. Ράτζα, ο γ.γ. του ΚΚΙ (Μαρξιστικού) Σίταραμ Γετσούρι, η Άνι Ράτζα του ΚΚΙ. Πολλοί βουλευτές από το Νότο, τη Μπιχάρ και τη Βεγγάλη μίλησαν εναντίον αυτής της κατάστασης, από όλα τα κόμματα, ίσως εκτός από τα κυβερνώντα κόμματα σε κάποια πολιτεία ή στο κέντρο εκείνη την εποχή. Οι περισσότεροι μίλησαν και έγραψαν δημοσίως προς υποστήριξή μου. Έκαναν επερωτήσεις εντός του κοινοβουλίου και έκαναν και αιτήματα και εκτός.

Δεν είναι ότι όλα τα πολιτικά κόμματα με χαρακτήρισαν με έναν συγκεκριμένο τρόπο. Με συνέλαβαν λίγες μέρες πριν την τελική φάση των εκλογών για την κάτω Βουλή (Λοκ Σάμπχα) το 2014. Αποφυλακίζομαι τώρα, λίγο πριν τις εκλογές πάλι για τη Λοκ Σάμπχα. Ένας πλήρης δεκαετής κύκλος έχει ολοκληρωθεί.

Δεν γνωρίζω τι απόψεις έχουν τα πολιτικά κόμματα. Όμως, μεμονωμένοι βουλευτές, σε κεντρικό και πολιτειακό επίπεδο, διάφορα κόμματα τοποθετήθηκαν απερίφραστα ενάντια στη σύλληψή μου και γνωρίζουν την αδικία σε βάρος μου και τους λόγους για τους οποίους με ενέπλεξαν σε μια τέτοια υπόθεση.

Τα πράγματα είναι σύνθετα και δεν είναι άσπρο ή μαύρο. Υπάρχουν γκρι αποχρώσεις, υπάρχουν πιο λαμπερά χρώματα, ένα φάσμα χρωμάτων. Δεν μπορούμε να πούμε ότι όλα τα πολιτικά κόμματα στράφηκαν εναντίον εμού και των συγκατηγορουμένων μου.

Όταν αθωωθήκατε το 2022, την επόμενη κιόλας μέρα το Ανώτατο Δικαστήριο ανέστειλε την απελευθέρωσή σας σε ειδική συνεδρίαση. Πώς νιώσατε όταν συνέβησαν όλα αυτά, όταν μάθατε ότι θα απαλλασσόσασταν, προτού παρθεί πίσω και αυτό; Φοβάστε ότι το Ανώτατο Δικαστήριο ίσως ακυρώσει την απαλλαγή σας;

Σας είπα ήδη ότι αυτή η διαδικασία της διπλής αθώωσής μου είναι μια σπάνια διαδικασία. Ρώτησα επιφανείς δικηγόρους επίσης αν κάτι τέτοιο είχε ξανασυμβεί ποτέ. Κανείς δεν μπορούσε να αναφέρει μια παρόμοια περίπτωση.

Ποτέ δεν έχασα την ελπίδα ότι θα δικαιωθώ. Παρότι η δικαίωση άργησε και μου την στέρησαν με αυτή την καθυστέρηση, ήλπιζα ότι μια μέρα, μπορεί κανείς να δει το φως στο τούνελ.

Δεν έχω κανέναν φόβο ή υποψία ότι ο ανώτατος δικαστικός θεσμός τελικά θα σταθεί στο πλευρό της αδικίας. Επομένως, δεν έχω κάποια ανησυχία μήπως ξαναφυλακιστώ.

Γνωρίζω ότι αυτά τα πράγματα συνέβησαν λόγω των συγκεκριμένων ιστορικών εξελίξεων στην Ινδία την τελευταία δεκαετία και το είδος της πίεσης που η Δικαιοσύνη υφίσταται. Να γιατί περιγράφω όλο αυτό ως δοκιμασία.

Όταν το Ανώτατο Δικαστήριο διέταξε αναστολή της απελευθέρωσής μου το 2022, ήμουν βέβαιος ότι αυτή η αναστολή δεν θα μπορούσε να αντέξει, γιατί νομικά δεν έστεκε. Η ίδια η αναστολή ήταν ανήκουστη στα νομικά χρονικά. Όμως, αυτή η συγκεκριμένη απόφαση που μας απάλλασσε έστεκε νομικά και ήταν ξεκάθαρη.

Όταν η ποινική διαδικασία πηγαίνει στραβά, και αυτό καθορίστηκε από ένα συνταγματικό δικαστήριο, δεν υπάρχει ανάγκη για άλλο συνταγματικό δικαστήριο να μελετήσει τι κατατέθηκε ως αποδεικτικό υλικό. Όταν η ίδια η διαδικασία είναι λάθος, κανένα στοιχείο δεν μπορεί να γίνει παραδεκτό και να είναι σωστό. Η εντολή για απαλλαγή βασίστηκε στις ίδιες τις αποφάσεις του Ανώτατου Δικαστηρίου και την νομολογία που αναπτύχθηκε επί σειρά δεκαετιών από το έργο του Ανώτατου Δικαστηρίου.

Πώς μπορεί το Ανώτατο Δικαστήριο να αρνηθεί την εξέλιξη της ίδιας του της νομολογίας; Δεν είχα πιστέψει ότι η αναστολή θα σταθεί. Ωστόσο, είμαι χαρούμενος σήμερα που το Ανώτερο Δικαστήριο ερεύνησε το αποδεικτικό υλικό καθώς και την ποινική διαδικασία και τα χαρακτήρισε και τα δύο εσφαλμένα. Ξεκάθαρα αποφάνθηκε για αυτό, με μια ιστορική απόφαση, που θα είναι χρήσιμη στην περαιτέρω εξέλιξη της νομολογίας σε αυτή τη χώρα.

Να γιατί λέω ότι έπρεπε να περάσω από τη δοκιμασία της φωτιάς δύο φορές. Όμως, αυτή δεν ήταν μια δοκιμασία της φωτιάς μόνο για εμένα και τους συγκατηγορούμενους. Αποτέλεσε δοκιμασία και για τους ανώτερους δικαστικούς θεσμούς επίσης. Σε αυτή την περίπτωση, αυτοί ασφυκτιούσαν λόγω της πανταχόθεν πίεσης από διάφορες δυνάμεις. Εντούτοις, πέρασαν τη δοκιμασία επιτυχώς και απέδωσαν δικαιοσύνη, παρότι αυτή καθυστέρησε πολύ και τίποτα δεν μπορεί να αποζημιώσει την αδικία που επήλθε με την καθυστέρηση.

Μαζί με τους ανώτερους δικαστικούς χρειάστηκε να υποστούμε την Άγκνι Παρίσκα (σ.parapoda: Δοκιμασία της φωτιάς με αυτοπυρπόληση, στην ινδική λογοτεχνία.) και την περάσαμε επιτυχώς. Οι μελλοντικές γενιές θα εκτιμήσουν τα αποτελέσματα αυτής.

Η αντοχή και η αισιοδοξία σας είναι χαρακτηριστικές. Τα τελευταία δέκα χρόνια, θα πρέπει να νιώσατε εξαιρετικά αναστατωμένος και αβοήθητος εξαιτίας της αδικίας σε διάφορες στιγμές. Πώς αντιμετωπίζατε αυτά τα αισθήματα και πώς αναπτύξατε τέτοια αντοχή;

Δίδασκα τον Καμπίρ (σ.parapoda: Ποιητής και σημαντική φιγούρα τόσο στον ινδουισμό, όσο και στους Σιχ και το Ισλάμ, ιδίως τον σουφισμό. Τον 15ο αιώνα έγινε γνωστός για την κριτική του στην οργανωμένη θρησκεία και τις θρησκείες, αμφισβητώντας το νόημα και την ηθική των πρακτικών όλων των θρησκειών. Έλεγε ότι η αλήθεια είναι με αυτόν που βαδίζει στο δρόμο της δικαιοσύνης και εγκατέλειψε το «εγώ».) στο Πανεπιστήμιο του Δελχί. Αγαπώ τον Καμπίρ. Ζήτησα από την Βασάντα να μου φέρει Καμπίρ ξανά. Μου έφερε πολλά βιβλία του – διάφορα ποιήματα. Επομένως, ο Καμπίρ μού έδωσε ελπίδα.

Αν δείτε τους Αντιβάσι, τους Νταλίτ, τις μειονότητες – ένα τεράστιο τμήμα των φυλακισμένων, τι αντιμετωπίζουν, θα δείτε ότι, παρ’ όλα αυτά, έχουν ελπίδα στη ζωή. Αντιμετωπίζονται ως εντελώς υπάνθρωποι. Ωστόσο, έχουν ελπίδα ότι θα βγουν. Έμαθα από αυτούς εκεί.

Το να γράφω ποιήματα και επιστολές, το να γράφω πολλά πράγματα επίσης μου έδωσε ελπίδα.

Πέρασα και στιγμές μελαγχολίας, ιδίως την περίοδο της πανδημίας. Ήταν τις δύο πολύ παρατεταμένες χρονικά περιόδους του λοκ ντάουν μέσα στη φυλακή. Φανταστείτε πώς είναι ένα λοκ ντάουν μέσα στη φυλακή, όπου τα πάντα και όλη η ζωή είναι ήδη σε κατάσταση λοκ ντάουν. Εκείνες τις μέρες, οι επιστολές και κάθε είδους επικοινωνία σταμάτησε. Σταμάτησαν οι εφημερίδες και τα βιβλία.

Μετά από κάποιο διάστημα, μόνο πεντάλεπτες τηλεφωνικές συνομιλίες επιτράπηκαν. Μόνο για να ενημερώνω αν κόλλησα κορονοϊό ή όχι, ή αν τα μέλη της οικογένειάς μου κόλλησαν. Πόσοι πέθαναν, πόσοι θα πεθάνουν, πόσοι είναι ζωντανοί – μόνο αυτό το είδος ενημέρωσης μπορούσε κανείς να έχει σε μια τόσο σύντομη συνδιάλεξη.

Η μελαγχολία αποτυπώθηκε σε ένα από τα ποιήματά μου που έγραψα για εκατοντάδες χιλιάδες εργάτες που έπρεπε να πάνε με τα πόδια από τις πόλεις στα χωριά τους λόγω της ανακοίνωσης της ξαφνικής επιβολής λοκ ντάουν. Δεν υπήρχαν διαθέσιμα μεταφορικά μέσα και έπρεπε να περπατήσουν εκατοντάδες χιλιόμετρα και πολλοί πέθαναν καθ’ οδόν.

Όταν η σύζυγός μου μου είπε τηλεφωνικά αυτή την είδηση, ήταν ένα πολύ σκληρό χτύπημα. Δεν μπορούσα να κοιμηθώ.

Κοντινός συγκρατούμενός μου έμαθε τηλεφωνικά ότι η μητέρα του πέθανε από κορονοϊό. Λίγες μέρες μετά, έμαθε ότι και ο πατέρας του πέθανε από κορονοϊό. Μετά από λίγες μέρες, πέθανε και ο αδερφός του. Έμεινε στη φυλακή μόνος.

Αυτές ήταν κάποιες από τις πιο καταθλιπτικές στιγμές.

Κάποιες άλλες εξελίξεις που συνέβησαν στον έξω κόσμο – ειδήσεις για λιντσαρίσματα με μελαγχόλησαν. Προτού φυλακιστώ, δεν άκουγα συχνά για λιντσαρίσματα και δολοφονίες από όχλο χωρίς καμία αιτία.  Είχα διαβάσει στην αμερικανική ιστορία για λιντσαρίσματα μαύρων ανθρώπων και πριν από αυτούς, ντόπιων ινδιάνων. Όμως αυτό το είδος δημοσίου λιντσαρίσματος στην Ινδία, δεν το είχα τόσο πολύ υπόψη. Αυτό επίσης μου προκάλεσε μελαγχολία.

Ποιον κατηγορείτε περισσότερο για την ταλαιπωρία σας; Τι είδους λογοδοσία θα θέλατε να δείτε;

Κοιτάξτε, όταν το κράτος λειτουργεί χωρίς το ίδιο να σέβεται τους νόμους και υπάρχει κάποια πρόθεση να βοηθιούνται οι ισχυροί, αυτό συμβαίνει. Αυτή τη στιγμή, δεν κατηγορώ κανένα μεμονωμένο άτομο. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν μεμονωμένα άτομα υπεύθυνα για αυτή την παράνομη, κατασκευασμένη υπόθεση που είχε σκοπό να φυλακίσει επί μακρόν ανθρώπους. Δεν είμαι το μοναδικό θύμα στην ιστορία. Είμαι επίσης θύμα, όμως, πάνω από αυτό, πρόκειται για πολιτική υπόθεση.

Επομένως, κάποια στιγμή, από την ιστορία, θα γνωρίζει κανείς ποιος είναι υπεύθυνος για αυτό το είδος φυλακίσεων, αδικιών και βάρβαρων επιθέσεων στα ανθρώπινα δικαιώματα.

Τι είδους μεταρρυθμίσεις πιστεύετε ότι χρειάζονται στην ποινική Δικαιοσύνη και το σύστημα των φυλακών;

Αυτό είναι ένα μεγάλο ζήτημα που θέλει ώρες για να απαντηθεί. Μπορώ να πω ένα μόνο πράγμα: πρώτον, οι νόμοι δεν εφαρμόζονται όπως έχουν γραφτεί για να εφαρμόζονται. Πολλοί νόμοι δεν είναι σύμφωνοι με το Σύνταγμα. Είναι αντισυνταγματικοί, ιδίως οι δρακόντειοι νόμοι. Όταν κάνεις κάτι τέτοιο, οι νόμοι στρέφονται ενάντια στη δημοκρατία και το Σύνταγμα.

Είναι αφελές να λέει κανείς ότι γίνεται κατάχρηση του νόμου. Οι ίδιοι οι νόμοι καταχρώνται το Σύνταγμα, επομένως, με το να δείχνουμε ως υπεύθυνο τον τάδε αξιωματικό της αστυνομίας ή τον δείνα πολιτικό, χάνουμε το σημαντικό. Ολόκληρο το σύστημα εργάζεται κατ’ αυτό τον τρόπο.

Δημιουργούν νόμους με τέτοιο τρόπο ώστε να μπορεί κανείς μόνο να τους καταχράται. Δεν μπορούν να αξιοποιηθούν αλλιώς. Ολόκληρο το σύστημα πρέπει να αλλάξει. Τι είδος νόμων έχουμε και γιατί υπάρχει το Σύνταγμα; Όταν περνάς νόμους ενάντια στις συνταγματικές πρόνοιες; Όλο αυτό πρέπει να αλλάξει.

Μετάφραση από τα αγγλικά parapoda. Για περισσότερα για τη δίωξη του Σαϊμπάμπα, τα λαϊκά κινήματα και τον Λαϊκό Πόλεμο στην Ινδία, βλ. εδώ και εδώ.

Tagged:

Σχολιάστε